Η Άλκη Ζέη δεν είναι μόνο μια σπουδαία συγγραφέας εξαιρετικών βιβλίων, πολυδιαβασμένη σε όλο τον κόσμο και αγαπημένη μικρών αλλά και μεγάλων αναγνωστών. Είναι κι ένα «πρόσωπο που, κυριολεκτικά, βίωσε στο πετσί της την ιστορία της Ελλάδας του 20ού αιώνα», σημειώνει η Μαργαρίτα Μαντά, η οποία μάς μιλά για την ‘αναμέτρησή’ της με αυτή την ιστορία αλλά και με την συγκλονιστική προσωπικότητα της Άλκης Ζέη.
«Θεωρώ ότι είναι τεράστια τύχη και για μένα και για όσους θεατές δούν την ταινία να μάθουμε την ιστορία του τόπου μας από ένα πρόσωπο που την βίωσε και που μπορεί σήμερα ακόμα να μας την αφηγείται με τόση θαλερότητα», αναφέρει χαρακτηριστικά η σκηνοθέτις, για την οποία η περιπέτεια της δημιουργίας του “Μεγάλου Περίπατου της Άλκης” «ήταν ένας υπέροχος περίπατος που κατέληξε σε μία ωραία φιλία».
– Πώς προέκυψε η ιδέα για τον «Μεγάλο Περίπατο της Άλκης»; Γιατί θελήσατε πραγματικά να κάνετε μια ταινία για την Άλκη Ζέη;
Μαργαρίτα Μαντά: Ξεκίνησε από την πρόταση που μου έκαναν οι φίλοι και συνάδελφοί μου Πέτρος Σεβαστίκογλου, Στέλλα Θεοδωράκη και Θάνος Αναστόπουλος. Αφενός η εμπιστοσύνη που μου έδειξαν οι τρείς τους να κάνω εγώ την ταινία και αφετέρου η πρόκληση να «αναμετρηθώ» με μία προσωπικότητα σαν αυτή της Άλκης Ζέη μ’ έσπρωξαν να πώ αμέσως «ναί» και να ξεκινήσω δουλειά.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
– Πόσο χρόνο διήρκησε η έρευνά σας αλλά και η προετοιμασία του ντοκιμαντέρ; Τί είδους προκλήσεις είχατε να αντιμετωπίσετε σε αυτό το κινηματογραφικό εγχείρημα;
Όλο το κομμάτι συγγραφής σεναρίου – μαζί με τον Πέτρο Σεβαστίκογλου – , ιστορικής έρευνας για τα τεράστια γεγονότα που βίωσε η Άλκη, συζητήσεων μαζί της ώρες και σχεδιασμού της κινηματογραφικής αντιμετώπισης της ταινίας, πήρε περίπου επτά μήνες. Η πρόκληση ήταν η ίδια η Άλκη, τόσο σαν συγγραφέας αλλά κυρίως σαν ένα πρόσωπο που, κυριολεκτικά, βίωσε στο πετσί της την ιστορία της Ελλάδας του 20ού αιώνα. Και φυσικά η τεράστια ευθύνη μου να μην προδώσω την απίστευτα γενναιόδωρη εμπιστοσύνη που μου έδειξε από την πρώτη στιγμή.
– Μέσα από ποιο πρίσμα προσεγγίσατε την πολυτάραχη ζωή και το σπουδαίο έργο της Άλκης Ζέη; Υπάρχουν κάποιες πτυχές που θέλετε να αναδείξετε περισσότερο;
Από την πρώτη στιγμή αποφάσισα πως η ταινία θα επικεντρωθεί κυρίως στη ζωή της Άλκης, μια ζωή που ορίστηκε κυριολεκτικά από την Ιστορία και λιγότερο στο συγγραφικό της έργο. Θεωρώ οτι είναι τεράστια τύχη και για μένα και για όσους θεατές δούν την ταινία να μάθουμε την ιστορία του τόπου μας από ένα πρόσωπο που την βίωσε και που μπορεί σήμερα ακόμα να μας την αφηγείται με τόση θαλερότητα. Κι αυτό σε μία χώρα που ουσιαστικά αρνείται την γνώση της ιστορίας της τόσο στο εκπαιδευτικό της σύστημα όσο και γενικότερα.
«Όταν λέω έζησα την Ιστορία κι εγώ κι ολόκληρη η γενιά μου,
εννοώ πως η ζωή μας ήτανε ο πόλεμος, η κατοχή και η αντίσταση.
Η πείνα, ο φόβος, το μίσος για τον κατακτητή ανακατεύονταν μέσα στα παιχνίδια μας,
στα διαβάσματά μας, στους έρωτές μας, μαζί με τον πόθο για ζωή και ελευθερία». ~ Άλκη Ζέη
– Πώς ήταν η εμπειρία από την γνωριμία και τη στενή συνεργασία σας με την συγγραφέα για τις ανάγκες της ταινίας; Μπορείτε να μοιραστείτε μαζί μας κάποια ιδιαίτερη στιγμή από τα γυρίσματα η οποία έχει χαραχτεί στη μνήμη σας;
Όπως σας είπα και πρίν, από την πρώτη στιγμή η Άλκη με περιέβαλε με γενναιοδωρία και εμπιστοσύνη. Όταν μου προτάθηκε να κάνω την ταινία δεν γνωριζόμασταν, από το πρώτο πεντάλεπτο που γνωριστήκαμε μου έφυγε και το τρακ και η αγωνία κι ένιωσα μια μεγάλη οικειότητα. Το χιούμορ αυτής της γυναίκας είναι κάτι το απίστευτο, η νεανικότητά της το ίδιο. Γελάσαμε πάρα πολύ στα γυρίσματα, ιδίως στα γυρίσματα στο Παρίσι και στις Βρυξέλλες που την τραβολογούσαμε μέσα στο κρύο και την βροχή από τα τραίνα στα τραμ και τούμπαλιν! Στις Βρυξέλλες, μας φιλοξένησε η κόρη της η Ειρήνη που ζεί εκεί κι ήμασταν για περίπου μία εβδομάδα ένα καταπληκτικό κοινόβιο, σ’ ένα υπέροχο σπίτι όπου η Ειρήνη μας μαγείρευε εκπληκτικά πράγματα και η Άλκη ανησυχούσε για το αν κοιμόμαστε και τρώμε καλά! Γενικά, γελάσαμε πάρα μα πάρα πολύ στα γυρίσματα της ταινίας κι αυτό χάρις στην Άλκη.
– Η ταινία θα προβάλλεται από 4 Νοεμβρίου στον κινηματογράφο Δαναό. Για ποιους λόγους, κατά τη γνώμη σας, είναι σημαντικό όλος ο κόσμος να δει τον κινηματογραφικό «περίπατο» της Άλκης Ζέη;
Για τον λόγο που σας είπα παραπάνω, για να πάρουμε ένα ερέθισμα να ασχοληθούμε με την γνώση της ιστορίας μας. Και για έναν ακόμα λόγο, εξαιρετικά σημαντικό ιδιαίτερα στις δύσκολες μέρες που διανύουμε: για να δούμε και να ακούσουμε από αυτούς τους ανθρώπους, την ΄Αλκη, τον Μάνο Ζαχαρία και τον Τίτο Πατρίκιο που μου έκαναν την τιμή να συμμετέχουν στην ταινία, πως αυτό που ζούμε εμείς σήμερα, όσο δύσκολο κι αν είναι, είναι πραγματικά αστείο μπροστά σε αυτά που πέρασαν εκείνοι και όλη η γενιά τους. Για να μάθουμε να βάζουμε ένα μέτρο στα πράγματα και να τα αντιμετωπίζουμε στις πραγματικές τους διαστάσεις.
– Το ελληνικό σινεμά, παρά τις αντιξοότητες, θα λέγαμε ότι διανύει μία περίοδο άνθισης τα τελευταία χρόνια με εκπροσώπους ταλαντούχους κινηματογραφιστές που διακρίνονται διεθνώς. Πώς βλέπετε εσείς τον σύγχρονο ελληνικό κινηματογράφο και την θέση του μέσα στο παγκόσμιο κινηματογραφικό γίγνεσθαι;
Νομίζω όπως ακριβώς είναι. Ένας κινηματογράφος επιτέλους εξωστρεφής, υγιώς προσωπικός χωρίς ομφαλοσκοπήσεις όπως συνέβαινε για χρόνια, με μια μεγάλη γκάμα θεματικών και πολλές διαφορετικές οπτικές πάνω σε αυτές τις θεματικές ο οποίος έχει κερδίσει το παγκόσμιο κινηματογραφικό γίγνεσθαι και χιλιάδες περήφανα φεισμπουκικά λάικς στον τόπο καταγωγής του αλλά χωρίς έλληνες θεατές οι οποίοι βάζουν τα χιλιάδες περήφανα λάικς αλλά δεν πάνε στις αίθουσες να δούνε αυτό το σινεμά για το οποίο εκφράζονται τόσο περήφανα.
– Έχετε σκεφτεί το επόμενο κινηματογραφικό σας “ταξίδι”;
Ναί, δουλεύω πάνω στο στήσιμο μιας καινούργιας ταινίας μυθοπλασίας.
– Κλείνοντας, αν μπορούσατε να αποτυπώσετε όλη την περιπέτεια της δημιουργίας του «Μεγάλου Περίπατου της Άλκης» σε μία μόνο φράση, ποια θα ήταν αυτή;
Ήταν ένας υπέροχος περίπατος που κατέληξε σε μία ωραία φιλία με την Άλκη.
• Η ταινία «Ο Μεγάλος Περίπατος της Άλκης», της Μαργαρίτας Μαντά, θα προβάλλεται από τις 4 Νοεμβρίου και κάθε Σαββατοκύριακο στις 15:30 στον κινηματογράφο Δαναό.