Η χρησιμότητα του άχρηστου – Νούτσιο Όρντινε

Από τις εκδόσεις Άγρα κυκλοφορεί το δοκίμιο του Νούτσιο Όρντινε με τίτλο «Η χρησιμότητα του άχρηστου»

Από τις εκδόσεις Άγρα κυκλοφορεί το δοκίμιο του Νούτσιο Όρντινε με τίτλο «Η χρησιμότητα του άχρηστου».

«Τίποτα δεν είναι πιο χρήσιμο από αυτή την τέχνη που δεν έχει χρησιμότητα».  

Οβιδιος

«Για να γνωρίζουμε τι είναι χρήσιμο πρέπει να ξέρουμε τι είναι άχρηστο».  

Ζουαννγκ Ζι

«Πολλές φορές ο ζήλος που βάζουν οι άνθρωποι σε δραστηριότητες που φαίνονται άνευ σημασίας, χωρίς άλλο σκοπό πέρα από την ψυχαγωγία ή την ικανοποίηση να λύσουν ένα δύσκολο πρόβλημα, αποδεικνύεται ουσιαστικός σε ένα πλαίσιο που κανείς δεν είχε προβλέψει, με συνέπειες που οδηγούν μακριά. Αυτό ισχύει για την ποίηση και την τέχνη, όπως ισχύει για την επιστήμη και την τεχνολογία».                         

Ιταλο Καλβίνο

Ο Νούτσιο Όρντινε έγραψε το τέλειο βιβλίο για να πάει καλά η χρονιά: Σας ευχόμαστε ολίγη αχρηστία!  

J. Birnbaum, διευθυντής του Le Monde des Livres, 4.1.2013

Είμαστε ευγνώμονες στον Ν. Όρντινε (άριστο επιμελητή, ανάμεσα στις πολλές αξίες εγκωμίων εργασίες του και η έκδοση των έργων του Τζορντάνο Μπρούνο) για το μανιφέστο του, τη Χρησιμότητα του άχρηστου. 

F. Saveter, El Pais

Ένα βιβλίο χρήσιμο…οδηγός σε αυτή τη ζωή τη ρημαγμένη από την κρίση, από τα άγχη της αποδοτικότητας και της αποτυχίας. 

Roberto Saniano

Δεν αληθεύει, ούτε και σε περίοδο κρίσης, πως μόνο ότι είναι πηγή κέρδους είναι και χρήσιμο. Στις εμπορευματικές δημοκρατίες μας υπάρχουν κάποιες γνώσεις που έχουν τη φήμη των «άχρηστων», οι οποίες στην πραγματικότητα αποκαλύπτουν μια εκπληκτική χρησιμότητα. Σε αυτό το φλογερό κείμενο, ο Νούτσιο Όρντινε εφιστά την προσοχή μας στη χρησιμότητα του άχρηστου και στην αχρηστία του χρήσιμου. Μέσα από τους στοχασμούς μεγάλων φιλοσόφων (Πλάτων, Αριστοτέλης, Ζουάνγκ-ζι, Πίκο ντελλά Μιράντολα, Μονταίνιος, Tζορντάνο Μπρούνο, Καμπανέλλα, Μπέηκον, Κάντ, Τοκβίλ, Νιούμαν, Πουανκαρέ, Χάιντεγκερ, Μπατάιγ) και σπιυδαίων συγγραφέων (Οβίδιος, Δάντης, Πετράρχης, Βοκκάκιος, Αλμπέρτι, Αριόστο, Τόμας Μόρ, Σαίξπηρ, Θερβάντες, Μίλτον, Λέσσινγκ, Λεοπάρντι, Ουγκό, Γκωτιέ, Ντίκενς, Χέρτσεν, Μπωντλαίρ, Στήβενσον, Οκακούρα Κακούζο, Γκαρθία Λόρκα, Μάρκες, Ιονέσκο, Καλβίνο, Φόστερ Ουώλλας), ο Νούτσιο Όρντινε δείχνει πως η εμμονή της κατοχής και η λατρεία της χρησιμότητας καταλήγουν να στραγγίζουν το ανθρώπινο πνεύμα, αποσταθεροποιώντας και βάζοντας σε κίνδυνο τα σχολεία και τα πανεπιστήμια, την τέχνη και τη δημιουργικότητα, καθώς και θεμελιώδεις αξίες όπως η dignita hominis, η αγάπη και η αλήθεια. Ο Άμπρααμ Φλέξνερ, στο συναρπαστικό κείμενό του, που μεταφράζεται πρώτη φορά στην Ελλάδα, μας θυμίζει ότι μόνο οι επιστήμες μας διδάσκουν τη χρησιμότητα του άχρηστου. Χωρίς το δωρεάν και το άχρηστο, πνίγοντας εκείνες τις πολυτέλειες που θεωρούνται περιττές, πολύ δύσκολα ο homo sapiens θα καταφέρει να κάνει πιο ανθρώπινη την ανθρωπότητα.

«Παρατηρήστε τον κόσμο να τρέχει πολυάσχολος στους δρόμους. Δεν κοιτάζουν ούτε δεξιά ούτε αριστερά, ανήσυχοι, με τα μάτια καρφωμένα στο έδαφος σαν σκυλιά. Προχωράνε ευθεία, aλλά πάντα χωρίς να κοιτάζουν μπροστά τους, διότι καλύπτουν μια διαδρομή ήδη γνωστή τους, μηχανικά. Σε όλες τις μεγάλες πόλεις του κόσμου αυτό συμβαίνει. Ο σύγχρονος άνθρωπος, ο οικουμενικός, είναι ο πολυάσχολος άνθρωπος που δεν έχει χρόνο, που είναι φυλακισμένος από την ανάγκη, που δεν κατανοεί πώς ένα πράγμα μπορεί να μην είναι χρήσιμο· που δεν κατανοεί ούτε πώς στην πραγματικότητα, το χρήσιμο μπορεί να είναι άχρηστο, καταπιεστικό βάρος. Αν δεν καταλάβουμε τη χρησιμότητα του άχρηστου, δε θα καταλάβουμε την τέχνη· και μια χώρα που δεν καταλαβαίνει την τέχνη είναι μια χώρα σκλάβων ή ρομπότ, μια χώρα δυστυχισμένων ανθρώπων, ανθρώπων που δεν γελάνε και δεν χαμογελάνε, μια χώρα χωρίς πνεύμα· όπου δεν υπάρχει χιούμορ, όπου δεν υπάρχει γέλιο, υπάρχει οργή και μίσος». 

Ιονέσκο

Ο Νούτσιο Όρντινε (Ντιαμάντε, Ιταλία, γ. 1958) είναι καθηγητής ιταλικής λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο της Καλαβρίας.

Οι τρεις μελέτες του αφορούν τον Τζορντάνο Μπρούνο έχουν μεταφραστεί σε έντεκα γλώσσες, μεταξύ των οποίων τα κινεζικά, τα ιαπωνικά, και τα ρωσικά: La caballa dell’asino (1996), La soglia dell’ombra (2009) και Contro II Vangelo armato (2009). Έχει εκδώσει επίσης τα : Teoria della novela e teoria del riso nel Cinquecento (2009), Les rendez-vous des savoirs (2009), Trois couronnes pour un roi (2011, Bompiani, 2014), Les portraits de Gabriel Garcia Márquez (2012). Είναι fellow στο Harvard University Center for Italian Renaissance Studies και στο Alexander von Humboit Stiftung, και επισκέπτης καθηγητής σε διάφορα ερευνητικά κέντρα και πανεπιστήμια στις ΗΠΑ (Yale, NYU) και στην Ευρώπη (EHESS, ENS, Paris-IV Sorbonne, CESR στην Tours, IEA Paris, Warbung Institute στο Λονδίνο, Max-Planck Βερολίνου). Το 2010 αναγορεύτηκε επίτιμο μέλος του Ινστιτούτου Φιλοσοφίας της Ρωσικής Ακαδημίας των Επιστημών και το 2012 βραβεύτηκε honors causa από το Universidade Federal do Rio Grande do Sul di Porto Alegre. To 2009 τιμήθηκε στη Γαλλία με τον Ακαδημαϊκό Φοίνικα και το 2012 ο Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας του απένειμε το παράσημο της Λεγεώνας της Τιμής. Το 2010 ο Πρόεδρος της Ιταλικής Δημοκρατίας τον αναγόρευσε Ταξιάρχη του Τάγματος της Αξίας της Ιταλικής Δημοκρατίας. Στη Γαλλία διευθύνει με τον Ύβ Ερσάν τρεις σειρές κλασικών (Les Belles Lettres) και στην Ιταλία τη σειρά «Κλασσικοί της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας» (Bompiani). Αρθρογραφεί στην Corriere della Sera. 

x
Το CultureNow.gr χρησιμοποιεί cookies για την καλύτερη πλοήγηση στο site. Συμφωνώ