Η 16η Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής της Βενετίας του 2018 έχει γενικό θέμα: “Freespace,” την επιμέλεια της οποίας έχουν αναλάβει η Yvonne Farrell και η Shelley McNamara.

Το έργο της ελληνικής συμμετοχής με τίτλο Η Σχολή των Αθηνών θα εξετάσει την αρχιτεκτονική των ακαδημαϊκών κοινών – από την ακαδημία του Πλάτωνα μέχρι σύγχρονα πανεπιστημιακά σχέδια. Η επιλογή έγινε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και από την Γενική Γραμματέα Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντονς, κ. Ειρήνη Κλαμπατσέα.

Το επιμελητικό δίδυμο φαντάζεται το Ελληνικό Περίπτερο ως το δικό του είδος μάθησης «ελεύθερου χώρου» υιοθετώντας την αρχιτεκτονική κοινοτοπία της σκάλας ή του αμφιθεατρικού τοπίου και δημιουργώντας έναν ενεργό χώρο μάθησης, συζήτησης και επικοινωνίας. Μέσα σε αυτό το τοπίο, αρχιτεκτονικές μακέτες που απεικονίζουν ακαδημαϊκούς κοινούς χώρους από όλη την ιστορία και όλο τον κόσμο, εν ενεργεία και μη, θα δημιουργήσουν ένα πεδίο αρχιτεκτονικών δειγμάτων που γεμίζει το περίπτερο προς όλες τις κατευθύνσεις. Το έργο αναγνωρίζει ότι οι κοινοί χώροι του πανεπιστημίου – μη προγραμματισμένοι χώροι για αυτοσχέδιες συνομιλίες, περιστασιακά κουτσομπολιά, pop-up διαλέξεις, δικτύωση και άτυπη διδασκαλία – είναι ζωτικής σημασίας για τη αδιάλειπτη συνάφεια και ζωντάνια του ακαδημαϊκού θεσμού και αξίζουν συνεχή κριτική και εκσυγχρονισμό.

Σύμφωνα με τους επιμελητές, Η Σχολή των Αθηνών” είναι μια φιλοδοξία, ένα ουτοπικό όραμα ενός ελέυθερου, ανοιχτού, άτυπου και κοινού χώρου μάθησης. Είναι ένας χώρος που βρίσκεται στο “ενδιάμεσο.” Ούτε μέσα ούτε έξω, δεν έχει τις ιδιότητες ενός δωματίου αλλά ούτε και είναι ένας χώρος μόνο για κυκλοφορία. Παρόλο που συνήθως θεωρούμε ότι η μάθηση λαμβάνει χώρα στην τάξη, εκπαιδευτικοί και αρχιτέκτονες έχουν αναγνωρίσει εδώ και χιλιάδες χρόνια ότι η εκμάθηση πραγματοποιείται επίσης στο “ενδιάμεσο”: στους διαδρόμους, στις σκάλες, στην καφετέρεια, στο προαύλιο.

Ο Σωκράτης δίδαξε στην Αρχαία Αγορά. Ο Πλάτωνας ίδρυσε την Ακαδημία του στον Ελαιώνα της Αθήνας οπού συχνά δίδασκε ενώ περπατούσε. Μεσαιωνικά κολλέγια ήταν οργανωμένα γύρω από μία κοινόχρηστη αυλή. Τα πανεπιστήμια του 20ου αιώνα είναι γεμάτα από άτυπους μαθησιακούς χώρους συνήθως συνεδεμένους με χώρους κυκλοφορίας, και σήμερα, υπάρχει μια ιδιαίτερη γοητεία με το σχεδιασμό αμφιθεατρικών ή κλιμακωτών καθισμάτων που αποτελούν το κύριο αρχιτεκτονικό χαρακτηριστικό ενός ακαδημαϊκού κοινού χώρου. Φιλοδοξούμε να κοιτάξουμε και προς το παρελθόν αλλά και να σαρώσουμε το σημερινό τοπίο της πανεπιστημιακής αρχιτεκτονικής και να αναδείξουμε συναρπαστικούς και επιτυχείς χώρους που είναι “ελεύθεροι” – δημοκρατικοί, απρογραμμάτιστοι και κοινοί.”

Η έκθεση θα διαρκέσει από τις 26 Μαΐου έως τις 25 Νοεμβρίου 2018 (Προεπισκόπηση 24 και 25 Μαΐου). Θα επακολουθήσουν περισσότερες πληροφορίες για την εξέλιξη του έργου, καθώς και επικείμενες συνεργασίες και συμμετοχές.

Σχετικά με τους Eπιμελητές:

Η Χριστίνα Αργυρού είναι αρχιτέκτονας, αστικός σχεδιαστής, και συγγραφέας. Το 2009 έλαβε πτυχίο Bachelor από το Πανεπιστημίου του Princeton ενώ το 2013 έλαβε το μεταπτυχιακό της από την Σχολή Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου Yale. Η Χριστίνα είναι συνιδρυτής του αρχιτεκτονικού γραφείου NEIHEISER ARGYROS με έργα στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Έχει εργαστεί σε σειρά βραβευμένων γραφείων μεταξύ των οποίων τα γραφεία ΟΜΑ και WORKac στη Νέα Υόρκη και Ateliers Jean Nouvel στο Παρίσι. Έχει διδάξει αρχιτεκτονικά στούντιο στα Πανεπιστήμια του Yale και του Cardiff, ενώ σήμερα διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Architectural Association (ΑΑ) στο Λονδίνο. Έχει άδεια αρχιτέκτονα- μηχανικού από το Τ.Ε.Ε της Ελλάδας.

Ο Ryan Neiheiser είναι αρχιτέκτονας, αστικός σχεδιαστής, μηχανικός, καλλιτέχνης, και συγγραφέας. Το 2001 έλαβε διπλό πτυχίο Bachelor καλών τεχνών και μηχανολογίας από το Swarthmore College ενώ το 2008 έλαβε το μεταπτυχιακό του από την Σχολή Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου Princeton. Ο Ryan είναι συνιδρυτής του αρχιτεκτονικού γραφείου NEIHEISER ARGYROS με έργα στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Υπήρξε διευθυντής στο γραφείο Diller Scofidio + Renfro στη Νέα Υόρκη και έχει εργαστεί σε σειρά βραβευμένων γραφείων μεταξύ των οποίων τα γραφεία ΟΜΑ στο Ρότερνταμ, JDS στις Βρυξέλλες και KieranTimberlake στη Φιλαδέλφεια. Έχει διδάξει αρχιτεκτονικά στούντιο σε μεταπτυχιακούς φοιτητές των Πανεπιστημίων Princeton και Columbia, ενώ σήμερα διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Architectural Association (ΑΑ) στο Λονδίνο. Είναι συνιδρυτής της αρχιτεκτονικής έκδοσης Another Pamphlet, ήταν συντάκτης του βιβλίου Agenda: Can We Sustain Our Ability to Crisis? (Actar, 2010) και έχει δημοσιεύσει άρθρα στις εκδόσεις New Geographies, Bidoun και Pidgin.

H Xριστίνα Aργυρού και ο Ryan Neiheiser συγγράφουν το βιβλίο The School of Athens το οποίο εξετάζει πιο συγκεκριμένα την Αθήνα και τον πιθανό ρόλο που μπορούν να έχουν τα ακαδημαϊκά ιδρύματα στην αναζωογόνηση και την αναδιαμόρφωση της πόλης.

Η ιστοσελίδα του γραφείου: NEIHEISER ARGYROS