Πορείες προς τον Παράδεισο: συναυλία της ΚΟΑ στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών

Έργα με μεταφυσικές αποχρώσεις για διαφορετικούς λόγους είναι τόσο η μεγαλειώδης Συμφωνία που εμπνεύστηκε ο Φραντς Λιστ από την ποίηση του Δάντη, όσο και το Κοντσέρτο για βιόλα, κύκνειο άσμα του μεγάλου Ούγγρου συνθέτη του 20ου αιώνα Μπέλα Μπάρτοκ. Συμβολικά εκπροσωπούν παράλληλες «Πορείες προς τον παράδεισο», όπως ονόμασε η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών την πρώτη της συναυλία για το 2014, την οποία θα δώσει την Παρασκευή 17 Ιανουαρίου, στις 20.30, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, περιλαμβάνοντας στο πρόγραμμά της και την α΄εκτέλεση της Δεύτερης Συμφωνίας του σημαντικού σύγχρονου Έλληνα συνθέτη Χρήστου Σαμαρά.

Την μουσική διεύθυνση της Ορχήστρας σ΄αυτό το απαιτητικό πρόγραμμα έχει ο Βύρων Φιδετζής. Ο βιολίστας της Κ.Ο.Α. Μιχαήλ Σμιρνώφ είναι ο σολίστ στο εμβληματικό Κοντσέρτο του Μπάρτοκ. Δύο Παιδικές Χορωδίες, αυτή του Πνευματικού Κέντρου Δήμου Κορινθίων και  αυτή του Ωδείου Κόνταλυ, συμπράττουν με την Ορχήστρα για την ερμηνεία της Συμφωνίας του Δάντη.

Σημειώνεται πως η συναυλία πραγματοποιείται εξ αναβολής (είχε αρχικώς προγραμματιστεί για τις 9 Νοεμβρίου του 2012).

Η Συμφωνία του Δάντη συγκαταλέγεται στα έργα που καθιέρωσαν κατά τον 19ο αιώνα τον Φραντς Λιστ ως έναν από τους βασικούς εκπροσώπους μίας νέας μουσικής γλώσσας,  η οποία ήταν ελεύθερη να αντλήσει έμπνευση από άλλες τέχνες, όπως εν προκειμένω από το μνημειώδες αριστούργημα του Δάντη, Θεία Κωμωδία. Ο Λιστ θέλησε αρχικά να συνθέσει ένα τριμερές συμφωνικό έργο που να αντιστοιχεί στα αντίστοιχα μέρη (Κόλαση, Καθαρτήριο, Παράδεισος) του ποιητικού έργου. Τελικά, ακολουθώντας την συμβουλή του Βάγκνερ να μην αποπειραθεί να ασχοληθεί με τον Παράδεισο καθώς η υπέρτατη ευδαιμονία θα ήταν αδύνατο να αποτυπωθεί στη μουσική, σχηματοποίησε οριστικά (το 1856) τη Συμφωνία του Δάντη σε δύο μέρη (Κόλαση και Καθαρτήριο). Φρόντισε ωστόσο, στο τέλος του έργου, ένα χορωδιακό μέρος να συνιστά μία μουσική «πρόγευση» του Παραδείσου.

Ηταν το 1945 όταν ο Μπέλα Μπάρτοκ, αυτοεξόριστος στη Νέα Υόρκη ήδη μια πενταετία, άρχισε να συνθέτει το Κοντσέρτο για βιόλα. Πέθανε, στις 26 Σεπτεμβρίου του 1945, έχοντας προλάβει να ολοκληρώσει δυστυχώς μόνον το προσχέδιο της σύνθεσης. Την οριστική διαμόρφωση του έργου, βάσει των σημειώσεων του Μπάρτοκ, έφερε σε πέρας ο συμπατριώτης του και καταξιωμένος βιολίστας, Τίμπορ Σέρλυ. Το Κοντσέρτο, από την πρώτη του δημόσια εκτέλεση το 1949, καθιερώθηκε ως ένα από τα κορυφαία έργα του ρεπερτορίου της βιόλας.

Η μεταφυσική διάσταση και τα αρχετυπικά στοιχεία του κύκλου της ζωής διακρίνουν και το έργο του Χρήστου Σαμαρά. Στην  Δεύτερη Συμφωνία του επιχειρεί να υποστηρίξει τη μουσική καθαρότητα, τη σαφήνεια και τη συνέπεια του υλικού του, οργανώνοντας τον μουσικό λόγο με μεγαλύτερη πρωτοτυπία, πλαστικότητα και κυρίως αυθεντικότητα.

Το πρόγραμμα:

ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ (γεν.1956)
Συμφωνία αρ.2 (2010)

ΜΠΕΛΑ ΜΠΑΡΤΟΚ (1881–1945)
Κοντσέρτο για βιόλα και ορχήστρα

Διάλειμμα

ΦΡΑΝΤΣ ΛΙΣΤ (1811–1886)
Συμφωνία του Δάντη

Σολίστ: Μιχαήλ Σμιρνώφ, βιόλα

Συμμετέχουν: Παιδική Χορωδία του Πνευματικού Κέντρου Δήμου Κορινθίων (Διδασκαλία: Φάλια Παπαγιαννοπούλου) – Παιδική Χορωδία Ωδείου Κόνταλυ (Διδασκαλία: Μιχάλης Πατσέας)

Μουσική Διεύθυνση: Βύρων Φιδετζής

*Tης συναυλίας θα προηγηθεί στις 19:45 δωρεάν εισαγωγική ομιλία, για τους κατόχους εισιτηρίων.