Τη Δευτέρα 29 Ιουνίου 2015 στο Floral θα παρουσιαστεί το βιβλίο «On the Doorstep of Europe: Asylum and Citizenship in Greece» της Χηθ Κάμποτ. Θα ακολουθήσει συζήτηση για το θέμα του ασύλου και της μεταναστευτικής πολιτικής.
Τα τελευταία χρόνια τα θέματα της μετανάστευσης, του ασύλου, και των προσφύγων έχουν βρεθεί στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης ως μερικά από τα πιο κρίσιμα ζητήματα για την ελληνική κοινωνία. Συχνά όμως τα θέματα αυτά φαίνεται να τοποθετούν «τον άλλον» απέναντι από την έννοια της υπηκοότητας και σε απόσταση από την κοινωνική συμμετοχή και την απόκτηση ταυτότητας. Πράγματι το άσυλο φαίνεται συχνότερα ως το αντίθετο της υπηκοότητας – ασχολείται με όσους εγκατέλειψαν την χώρα καταγωγής τους και εξαρτώνται από τη «φιλοξενία» ενός άλλου κράτους. Σε αυτή τη συζήτηση θα ερευνήσουμε τα έξης: Τι μπορούμε να μάθουμε για την έννοια της υπηκοότητας υπό το πρίσμα του ασύλου και από τις εμπειρίες όλων των εμπλεκομένων στις διαδικασίες ασύλου; Τι σημαίνει να είσαι πολίτης, πρόσφυγας, μετανάστης, «λαθρομετανάστης»; Για να είσαι «πολίτης» πρέπει να έχεις πρόσβαση στη νομική αναγνώριση, στα ανθρωπινά δικαιώματα; Είναι αυτό αρκετό ή υπάρχει και μια άλλη έννοια της υπηκοότητας όχι μόνο ως μια μορφή νομικής ή εθνικής αναγνώρισης αλλά που βασίζεται στις κοινότητες όπου κυκλοφορεί ο καθένας, στις καθημερινές επαφές και στη συμμετοχή στην ευρύτερη κοινωνία; Πώς συμμετέχουν οι άνθρωποι ως «πολίτες» ανεξάρτητα από το νομικό status τους και την καταγωγή τους;
Μιλούν:
Χηθ Κάμποτ, υπότροφος του Ιδρύματος Fulbright στην Ελλάδα, καθηγήτρια πολιτισμικής ανθρωπολογίας στο College of the Atlantic, Maine, Η.Π.Α., επισκέπτρια ερευνήτρια στο Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Αθηνά Αθανασίου, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου & Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς.
Γιώργος Τσιμούρης, αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου.
Yonous Muhammadi, πρόεδρος του Ελληνικού Φόρουμ Προσφύγων.
Ανδρομάχη Παπαιωάννου, ανθρωπολόγος, Generation 2.0 for Rights Equality and Diversity.
Μαρία Βουτσίνου, δικηγόρος/ειδικός επιστήμονας στον Συνήγορο του Πολίτη.
Για το βιβλίο:
Ενώ τα τελευταία πέντε χρόνια το παγκόσμιο ενδιαφέρον έχει επικεντρωθεί στην οικονομική κατάρρευση της Ελλάδας, ένα άλλο πολιτικό, οικονομικό και ηθικό πρόβλημα ταλανίζει την ελληνική κοινωνία: το θέμα των μεταναστών και οι σχετικές πολιτικές που ακολουθούνται. Το βιβλίο της ανθρωπολόγου Heath Cabot είναι μια εθνογραφική μελέτη της λειτουργίας του ασύλου στην Ελλάδα. Η Cabot επικεντρώνει στο έργο μιας μη κυβερνητικής οργάνωσης στην Αθήνα που βοηθά μετανάστες, ερευνώντας πώς οι εργαζόμενοι και οι αιτούντες άσυλο αντιμετωπίζουν τις ενδημικές δυσκολίες στη διαδικασία εξευρωπαϊσμού και της προστασίας των δικαιωμάτων. Μέσα από τη μελέτη της αναδεικνύεται η πολυπλοκότητα του συστήματος, το συνονθύλευμα των νόμων και των διαδικασιών και η προσπάθεια δικηγόρων, κυβερνητικών αξιωματούχων και διοικητικών υπαλλήλων να λύσουν τοπικά ένα πρόβλημα που αποτελεί παγκόσμια πληγή. Στην Ελλάδα καταφτάνουν άνθρωποι κυρίως από την Ασία και την Αφρική με στόχο να βρεθούν σε κάποια άλλη ευρωπαϊκή χώρα, αλλά η αναποτελεσματικότητα του συστήματος στην Ελλάδα τούς κάνει ιδιαίτερα ευάλωτους στην εκμετάλλευση και την κακομεταχείριση. Στο μεταξύ, η οικονομική κρίση οδηγεί και σε εντεινόμενες μορφές περιθωριοποίησης. Η ξενοφοβία και ο ρατσισμός, ιδεολογικό υπόβαθρο της Χρυσής Αυγής, βρίσκει πρόσφορο έδαφος και οδηγεί σε ανοιχτές επιθέσεις εναντίον μεταναστών και Ελλήνων με μοιραίες συνέπειες.
Σε όλο το βιβλίο η Cabot αντλεί έμπνευση από την κλασική αρχαία τραγωδία. Η συγγραφέας περιγράφει το βιβλίο της ως «τραγωδία» σε τρεις πράξεις: Εξουσία, Δικαστική απόφαση, Υπηκοότητα. Σε κάθε πράξη η διαδικασία ασύλου περιγράφεται ως «τραγική» υποδηλώνοντας τον καθημερινό αγώνα των «ηθοποιών», εργαζόμενων και αιτούντων άσυλο να βγάλουν άκρη με το νόμο ενίοτε αυτοσχεδιάζοντας παρά ακολουθώντας τον κατά γράμμα. Ο ανθρωπολόγος Michael Herzfeld του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ έγραψε πως το βιβλίο είναι «Πρωτότυπο, γραμμένο με ζωντάνια, και εθνογραφικά πλούσιο…ανοίγει νέους δρόμους στην ανθρωπολογία του δικαίου, στις μελέτες της παγκοσμιοποίησης και στη εθνογραφία της ανατολικής Μεσογείου».
Το βιβλίο κυκλοφορεί από το University of Pennsylvania Press
