Ένας παλιός γνώριμος ξανά κοντά μας. Ένας πιστός φίλος επιστρέφει στην Ελλάδα για να υφάνει με την ανυπέρβλητα εκστατική μουσική του το νορβηγικό πάθος με τη μεσογειακή εξωστρέφεια! Ο master της jazz Jan Garbarek εμφανίζεται στις 3 Ιουλίου 2021 στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού σε μια ατμοσφαιρική μουσική βραδιά.

Είναι μία από τις πρώτες και λιγοστές διεθνείς παραγωγές που θα πραγματοποιηθούν φέτος το καλοκαίρι στη χώρα μας, τώρα που τα σύνορα ξανανοίγουν μετά την «απομόνωση» που δυστυχώς επέβαλλαν οι συνθήκες της πανδημίας covid-19 και οι καλλιτέχνες αρχίζουν και πάλι να μεταδίδουν τη μαγεία τους στο κοινό.

Ο Νορβηγός σαξοφωνίστας Jan Garbarek είναι ένα μοναδικό κεφάλαιο στην ιστορία της ευρωπαϊκής τζαζ αλλά και της ECM, της δισκογραφικής εταιρίας που έχει εκδώσει το σύνολο σχεδόν της ηχογραφημένης μουσικής του. Το καλλιτεχνικό του μουσικό ιδίωμα με το λυρισμό και την ποιητικότητά του καθιερώνεται σα μια διεθνική και παν-ανθρώπινη γλώσσα, ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του ’60, όταν ακολουθούσε τα βήματα του γιγάντιου John Coltrane.

Γεννημένος το 1947 προσπαθεί σε όλη του τη ζωή να κάνει αυτό που είναι το δυσκολότερο απ’ όλα, να γράψει απλή και καθαρή μουσική. Η μουσική του αναβλύζει από πολλές πηγές και είναι διαρκώς παρούσα, σα να ήταν εδώ από καιρό.

 

Ο Garbarek εργάζεται σκληρά για να πετύχει τον ήχο του εδώ και εξήντα χρόνια, τον ακονίζει υπομονετικά, όπως ο Γιαπωνέζος Σαμουράι ακονίζει τη λεπίδα του σπαθιού του, μέχρι να τον κάνει τόσο κοφτερό ώστε να καρφωθεί μόνιμα στο μυαλό μας. Ο ίδιος δεν θέλει να εκτιμάται μόνο για τον «καλό ήχο» του. Άλλωστε, προέρχεται από τον ελεύθερο και άγριο αυτοσχεδιασμό της δεκαετίας του ’60 και των αρχών της δεκαετίας του ’70.

Σύντομα όμως «συνάντησε» τη λαϊκή και καλλιτεχνική μουσική πολλών πολιτισμών και, τέλος, την ιδιαίτερη λαογραφία της πατρίδας του, της Νορβηγίας. Όπως ομολογεί, στο δρόμο του σε όλον τον κόσμο ανακάλυψε «την πιο εξωτική μουσική στο δικό μου κατώφλι». Από την εποχή που ο Coltrane τον γοήτευσε, και οι Ayler, Sanders, Shepp έκαναν το ίδιο με τον ελεύθερο αυτοσχεδιασμό, φίλτραρε την καθαρή έκφραση σε μια μακρά διαδικασία. Στα μεγάλα διαστήματα του ήχου που παράγονται από τις ασύγκριτες μελωδικές γραμμές, η μουσική του Garbarek κερδίζει μια πικρή διαύγεια. Ένταση αντί για συναισθηματισμό.

Αυτή η εξέλιξη της πύκνωσης μπορεί να γίνει κατανοητή μόνο αν αναλογιστούμε τον τρόπο με τον οποίο ο Garbarek φτάνει εκεί: η αποβολή κάθε περιττού, συγκέντρωση και συμπίεση, συμπύκνωση, όχι αφαίρεση. Διαφορετικά η μουσική του θα ήταν ένα βαρύ παιχνίδι, ένα άδειο κέλυφος, χωρίς την ξεκάθαρη σαρκική αίσθηση, που μας αφήνει άφωνους. Ο Jan Garbarek κινείται διαρκώς και κινείται με πολλούς τρόπους: Bill Frisell, Keith Jarrett, Agnes Buen Garnås, Zakir Hussain, Anouar Brahem, Hilliard Ensemble, Ελένη Καραΐνδρου είναι μερικές από τις συνεργασίες του.

Η μόνη σταθερά του είναι το καλλιτεχνικό του «σπίτι», το Jan Garbarek Group, το Κουαρτέτο με τον Rainer Brüninghaus, τον Yuri Daniel και τον Trilok Gurtu, τον Ινδό «βασιλιά» ντράμερ. Είναι για αυτόν ένα είδος οικογένειας: μια ένωση πιστών συντρόφων, που κανείς δεν πρέπει να αργοπορεί και όταν όλη η ενέργεια επικεντρώνεται στα βασικά μόνο τότε δημιουργείται ο χώρος για να αναπτυχθεί ο ήχος του σαξόφωνου του Garbarek.

Κανείς δεν ξέρει το σαξόφωνο όπως ο Jan Garbarek. Ξέρει επίσης πως ο ήχος από μόνος του δεν δημιουργεί μουσική. Μέσα από τις συνθέσεις και τους αυτοσχεδιασμούς του, ο Jan Garbarek γίνεται ο δημιουργός μίας μουσικής τονικότητας που στοχεύει κατευθείαν στην ψυχή μας. Τα μεγάλα διαστήματα του ήχου ακτινοβολούν μια εκπληκτική αίσθηση ειρήνης που όμως δεν επιτρέπει ούτε μια στιγμή πλήξης. Αυτή η μουσική αναπνέει και δημιουργεί χώρο αναπνοής. Συντονισμένη μουσική παλμικότητα. Σαν τους χτύπους της ανθρώπινης καρδιάς.

Στη συναυλία του στο Ηρώδειο ο Jan Garbarek θα συνοδεύεται από τους μακροχρόνιους μουσικούς του συντρόφους, τον Raine Brüninghaus στο πιάνο, τον μπασίστα από τη Βραζιλία Yuri Daniel και τον εντυπωσιακό μάγο των κρουστών από την Ινδία, ένας από τους πιο καινοτόμους και πρωτοποριακούς κρουστούς στον κόσμο, τον master ντράμερ Trilok Gurtu. Ο Jan Garbarek με την μπάντα του εγγυώνται μια εξαιρετική συναυλιακή εμπειρία γεμάτη μαγικές στιγμές, ό,τι θα μπορούσαμε να περιμένουμε από την Τέχνη, ένα διαφορετικό συνολικό βίωμα.

Η μουσική είναι μια άγνωστη χώρα. Ένα ατμοσφαιρικό ηχοτοπίο που αφήνει ίχνη στο βαθύτερο εγώ μας. Σε αυτήν την άγνωστη και μαγευτική χώρα μας προσκαλεί το Jan Garbarek Group το Σάββατο 3 Ιουλίου στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού.

JAN GARBAREK – saxophon
RAINER BRÜNINGHAUS – piano
YURI DANIEL – bass
TRILOK GURTU – percussion

Ο Jan Garbarek θα εμφανιστεί στο Ηρώδειο στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου.

Η συναυλία τελεί υπό την Αιγίδα της Νορβηγικής Πρεσβείας της Ελλάδας.