Λεωνίδας Παπαδόπουλος: Η ανθρώπινη μορφή -ο οίκος- μετατρέπεται σε αντικείμενο

«Τα άσπρα κεφάλια, στα άσπρα κτίσματα. Στους οίκους τους. Τους οίκους ανοχής τους. Αντοχής τους. Κλεισμένα ασφυκτικά στην πολυστερίνη τους ή φτιαγμένα από σκληρό γύψο, ενωμένα μεταξύ τους με βίδες, να φτιάχνουν μια μεγάλη γλυπτική εγκατάσταση. Πρωταγωνιστές στον οίκο που μοιάζει να μοιράζει με αυθάδεια την ενοχή, τη νιώθουν αλλά αντέχουν».

– Άντζι Καρατζά, Απόσπασμα από το κείμενο της έκθεσης

***

-Πώς συνδέεται ο τίτλος της έκθεσής σας με τα έργα;

Η έκθεση, όπως έγραψε πολύ εύστοχα η φίλη εικαστικός Άντζι Καρατζά, που επιμελήθηκε το κείμενο της έκθεσης, θα μπορούσε να τιτλοφορείται “Οίκος αν(τ)οχής” ή και να μην τιτλοφορείται. Με σημείο αναφοράς ένα από τα τελευταία διηγήματα του Φραντς Κάφκα “Το κτίσμα,” όπου ο κεντρικός ήρωας – ζώο στην προσπάθειά του να χτίσει μια φωλιά για να προστατευτεί από τους υποτιθέμενους εχθρούς, εγκλωβίζεται μέσα σε αυτήν, μετατρέποντάς την άθελά του σε φυλακή. Το στοιχείο του εγκλωβισμού είναι έντονο σε όλες τις γλυπτικές συνθέσεις με τα μεταλλικά στοιχεία, άλλοτε να αγκαλιάζουν και άλλοτε να διαπερνούν τα γλυπτά που λειτουργούν σαν εμπόδια – φράγματα στον χώρο.

-Έχω την εντύπωση πώς αντιλαμβάνεστε, πέρα από τα κτίσματα, το ανθρώπινο σώμα και κυρίως το κεφάλι που κατοικεί ο νους και η σκέψη ως οίκο.

Η αλήθεια είναι ότι από τα φοιτητικά μου κιόλας χρόνια, μου άρεσε πολύ να δουλεύω με επίκεντρο την ανθρώπινη φιγούρα. Ο τρόπος που τεμαχίζονται τα κεφάλια και τα σπίτια
ξεκίνησε από μια αστοχία στο καλούπι. Το αποτέλεσμα αυτό σκέφτηκα να το εκμεταλλευτώ και να συνδέσω τα κομμάτια με ντίζες, έχοντας κατά νου τον τρόπο που ενώνονται αποσπασματικά τα κομμάτια των αρχαίων γλυπτών στα μουσεία. Θυμίζουν λίγο την ανακατασκευή κατεστραμμένων κτιρίων με σκαλωσιές. Η ανθρώπινη μορφή -ο οίκος- μετατρέπεται σε αντικείμενο και μεταφέρει παραστάσεις και εμπειρίες που απαρτίζουν την καθημερινότητά μου.

-Πώς η έκθεση μας ταξιδεύει από τον παρελθόντα χρόνο στο παρόν;

Όλες οι ενότητες των έργων μου συνομιλούν μεταξύ τους και συνδέονται με μια αόρατη γραμμή που καταργεί το κενό του χρόνου. Ουσιαστικά δεν υπάρχει παρόν και παρελθόν. Έχω την αίσθηση όλα αυτά τα χρόνια, δουλεύω και εξελίσσω το ίδιο έργο. Επαναλαμβάνομαι με εμμονικό τρόπο σε θέματα και φόρμες που αφορούν τον πυρήνα της έμπνευσης των έργων μου και αυτό είναι κάτι που με ικανοποιεί ιδιαίτερα και θέλω να το κρατήσω.

-Σε πολλά γλυπτά σας βλέπουμε ότι χρησιμοποιείτε την ρητίνη ως υλικό, η οποία έρχεται σε αντίθεση με την πορσελάνη και τον γύψο, υλικά που σχετίζονται παραδοσιακά με τη γλυπτική. Μιλήστε μας για αυτή την επιλογή σας.

Μου αρέσει αυτή η μίξη των ετερόκλητων υλικών. Το πλαστικό, ένα ευτελές και ελαφρύ υλικό να συνυπάρχει σε μια γλυπτική σύνθεση με το βαρύ, χυτό αλουμίνιο. Είναι ένας συνδυασμός που στην αρχή ακούγεται αντιφατικός αλλά ταυτόχρονα δημιουργεί κάτι το μαγικό. Οι αντιθέσεις χαρακτηρίζουν τις σκέψεις μας, έτσι και οι αντιθέσεις των υλικών δίνουν μοναδικό χαρακτήρα στα έργα. Σε αυτό το σημείο θέλω να αναφερθώ και να ευχαριστήσω τον Σταύρο Μπονάτσο που δίπλα του έμαθα να δουλεύω τα καλούπια με Vacuum. Αυτή η τεχνική με βοήθησε να αλλάζω τις κλίμακες των έργων, χωρίς να σκέφτομαι το βάρος του υλικού.

-Συγκεκριμένα, στο γλυπτό σας με τις κατοικίες, οι οποίες μοιάζουν από μακριά με τούβλα, επιλέγεται τη ρητίνη. Μιλήστε μας για αυτό το έργο.

Είναι μια παραλλαγή του έργου “κτίσμα”, το οποίο εκτίθεται στον κάτω όροφο. Τα δούλευα ταυτόχρονα χρησιμοποιώντας για ακόμη μια φορά το ίδιο καλούπι-σπίτι που είχα χρησιμοποιήσει πριν από χρόνια σε προηγούμενα έργα. Η δομή των συγκεκριμένων γλυπτικών συνθέσεων στην κατασκευή τους παραπέμπει στη λογική του χτισίματος. Τα τούβλα αντικαθίστανται από σπίτια και ο παραλογισμός αυτός διακατέχεται από μια παιδικότητα. Θυμίζει τα τουβλάκια Lego που χρησιμοποιούσαμε μικροί. Τα Lego, όπως και τα σπιτάκια είναι από ρητίνη, έτσι η δόμηση και η αποδόμηση τους γίνεται το ίδιο εύκολα.

-Στην εγκατάσταση με τα πιόνια, βλέπουμε, αν δεν κάνω λάθος, το πρόσωπό σας και τα χέρια σας. Θυμίζουν κατά κάποιο τρόπο σαρκοφάγους. Μιλήστε για αυτό το έργο και πως συνδέεται με το μεγάλο γλυπτό Σαρκοφάγο;

Πριν από χρόνια, με αφορμή τον θάνατο ενός αγαπημένου μου προσώπου, έφτιαξα μια ενότητα έργων που παραπέμπουν σε σαρκοφάγους σε διάφορες κλίμακες. Είναι ένα γλυπτικό σχήμα διαμορφωμένο με πολυστερίνη σε μηχανή Vacuum όπου το εσωτερικό του είναι επενδυμένο με ηχομονωτικό υλικό. Το γλυπτικό σώμα στα πιόνια, αποτελεί ένα αυτοπορτέτο, εντείνοντας ακόμα περισσότερο την σχέση με την αρχική ενότητα, όπως αυτή είχε ξεκινήσει τα προηγούμενα χρόνια. Η συνεχής μεταμόρφωση του ίδιου έργου χωρίς τέλος με ενδιαφέρει πολύ και θεωρώ ότι χαρακτηρίζει το σύνολο της δουλειάς μου.

Διαβάστε επίσης:

Λεωνίδας Παπαδόπουλος – Οίκος α(ν)τοχής: Έκθεση γλυπτικής στην Batagianni Gallery