Κουρτ Γκέντελ, ο χαϊδεμένος των παραμυθάδων: Διάλεξη από την ομάδα Θαλής+Φίλοι

Η ομάδα Θαλής + Φίλοι διοργανώνει στο Μουσείο των Ηρακλειδών την εκδήλωση “Κουρτ Γκέντελ, ο χαϊδεμένος των παραμυθάδων”, με ομιλητή τον Τεύκρο Μιχαηλίδη

Η διερεύνηση της συνέπειας και της πληρότητας ενός αξιωματικού συστήματος είναι μια από τις πιο σκοτεινές και μυστηριώδεις περιοχές της μαθηματικής λογικής, ίσως και του συνόλου των μαθηματικών. Είναι, λοιπόν, απορίας άξιον, με μια πρώτη ματιά τουλάχιστον, το πώς ένα τέτοιο θέμα μπορεί να αποτελέσει πηγή έμπνευσης για τη μυθοπλασία. Κι όμως, τουλάχιστον μια δωδεκάδα έργα – τα περισσότερα από τα οποία αξιόλογα και επιτυχημένα – είναι χτισμένα γύρω από ένα θεώρημα του οποίου και μόνο η διατύπωση προκαλεί δέος.

Εξετάζοντας τα πράγματα από πιο κοντά, διαπιστώνουμε ότι δεν είναι τόσο το ίδιο το «θεώρημα της μη πληρότητας» αυτό που εμπνέει, όσο οι φραστικές ερμηνείες, ενδεχομένως και οι παρερμηνείες του. Φράσεις όπως, «υπάρχουν προτάσεις αληθείς αλλά όχι αποδείξιμες», «η αριθμητική δεν είναι και δεν θα γίνει ποτέ πλήρης», «η συνέπεια των μαθηματικών δεν είναι αποδείξιμη» ή ακόμα χειρότερα «τα θεμέλια των μαθηματικών ενδέχεται να είναι σαθρά», όσο ασαφείς και αστήρικτες και αν είναι, έχουν την τάση να κινητοποιούν όχι μόνο τους λογοτέχνες αλλά συχνά ακόμα και τους φιλοσόφους.

Στην παρουσίαση μου, θα επιχειρήσω να κατηγοριοποιήσω τις ιστορίες που εμπνέονται από το θεώρημα του Γκέντελ (ιστορίες αναζήτησης, μυθιστορηματικές βιογραφίες, αστυνομική λογοτεχνία κλπ.). Θα διερευνήσω, επίσης, τα όρια της «ποιητικής αδείας» που ο κάθε δημιουργός θέτει μόνος του στον εαυτό του, καθώς και τις συνέπειες αυτών των ορίων τόσο στη λογοτεχνική ποιότητα όσο και στην επιστημονική εγκυρότητα του τελικού αποτελέσματος. Θα συζητήσουμε, δηλαδή, αν και σε ποιο βαθμό το θεώρημα του Γκέντελ μπορεί να συνυπάρξει αρμονικά και αλληλοϋποστηρικτικά με αγαπημένα θέματα της μυθοπλασίας, όπως είναι η φιλία, η προκατάληψη, η εμμονή, η παράνοια, το όραμα και το έγκλημα.

Μουσείο των Ηρακλειδών

Το Μουσείο των Ηρακλειδών υπηρετεί από το 2004 την τέχνη, την παιδεία και τον πολιτισμό. Εμπνευστές και ιδρυτές του μουσείου είναι ο Παύλος και η Άννα-Μπελίντα Φυρού. Σήμερα, το μουσείο έχει μετεξελιχθεί σε διαδραστικό κέντρο εκλαΐκευσης της επιστήμης. Με βασική φιλοσοφία του το τρίπτυχο «Επιστήμη, Τέχνη και Μαθηματικά», υλοποιεί καινοτόμα επιμορφωτικά προγράμματα για μαθητές, εκπαιδευτικούς και ενήλικες στο κτίριο της Ηρακλειδών 16, καθώς και εκθέσεις έργων τέχνης και εκλαΐκευσης της επιστήμης στο κτίριο της Απ. Παύλου 37, Θησείο».

Ομάδα ΘΑΛΗΣ + ΦΙΛΟΙ

H ομάδα ΘΑΛΗΣ + ΦΙΛΟΙ είναι μια μεγάλη παρέα εθελοντών που εμπνέει και στηρίζει τη δημιουργία λεσχών ανάγνωσης, καθώς και άλλων δραστηριοτήτων. Είναι ένα ανοιχτό δίκτυο ενημέρωσης και κοινών δράσεων, που ξεκινά από το χώρο της εκπαίδευσης και ανοίγεται στην κοινωνία. Ιδρύθηκε το 2005 από τους μαθηματικούς και συγγραφείς Απόστολο Δοξιάδη, Τεύκρο Μιχαηλίδη και τον καθηγητή του Τμήματος Στατιστικής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών Πέτρο Δελλαπόρτα, οι οποίοι μοιράζονται το κοινό ενδιαφέρον τους για το πάντρεμα των μαθηματικών με την αφήγηση.

x
Το CultureNow.gr χρησιμοποιεί cookies για την καλύτερη πλοήγηση στο site. Συμφωνώ