Το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ, www.SNF.org) συμπληρώνει φέτος 20 χρόνια δράσης, εκπληρώνοντας, εξαρχής, τον σκοπό για τον οποίο δημιουργήθηκε: να συμβάλει, με τα μέσα που διαθέτει, στη βελτίωση της ζωής των λιγότερο προνομιούχων, καθώς και να υποστηρίζει εν γένει δράσεις που μπορούν να επιφέρουν μια θετική και διαχρονική αλλαγή στην κοινωνία.

Η έως τώρα δράση του ΙΣΝ εξαπλώνεται σε 111 χώρες, με ιδιαίτερη έμφαση στην Ελλάδα, όπου εκτός των άλλων αναπτύσσονται και ορισμένες από τις σημαντικότερες πρωτοβουλίες του Ιδρύματος, όπως είναι η ανάπτυξη του ΚΠΙΣΝ, καθώς και πρωτοβουλίες που εστιάζουν στην καταπολέμηση των συνεπειών της κρίσης και της νεανικής ανεργίας.

Από την έναρξη της λειτουργίας του, το 1996, έως σήμερα το ΙΣΝ έχει διαθέσει συνολικά €1,56 δισεκατομμύρια, μέσω 3.646 δωρεών προς μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς, σε όλο τον κόσμο, σε τέσσερις βασικούς τομείς: Τέχνες και Πολιτισμός, Παιδεία, Υγεία και Αθλητισμός, και Κοινωνική Πρόνοια.

Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια των 20 τελευταίων ετών, το ΙΣΝ, έχει πραγματοποιήσει συνολικά:

Τέχνες & Πολιτισμός: 752 δωρεές (ύψους €387 εκατ.), με κύριους στρατηγικούς στόχους να διευρυνθεί η πρόσβαση του κοινού στις Τέχνες, να προωθηθεί η ελληνική τέχνη και ο πολιτισμός σε παγκόσμιο επίπεδο, να ενθαρρυνθούν οι δημιουργικές συνεργασίες μεταξύ φορέων, οργανισμών και καλλιτεχνών σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο, καθώς και να ενισχυθεί ο κοινωνικός ρόλος που μπορεί να επιτελέσουν οι πολιτιστικοί οργανισμοί σήμερα.

Παιδεία: 1.107 δωρεές (ύψους €484 εκατ.), μέσω των οποίων υλοποιούνται καινοτόμα εκπαιδευτικά προγράμματα, θεμελιώνονται νέα, πρωτοποριακά εκπαιδευτικά κέντρα σε Ελλάδα και εξωτερικό, και δημιουργούνται σημαντικές ευκαιρίες ανάπτυξης ικανοτήτων (προγράμματα capacity building) προς όφελος ποικίλων κοινωνικών ομάδων.

Υγεία & Αθλητισμός: 672 δωρεές (ύψους €287 εκατ.), που έχουν ως στόχο να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου, συμβάλλοντας ταυτόχρονα στη διεύρυνση της προσβασιμότητας σε ολοκληρωμένες υπηρεσίες υγείας και φροντίδας.

Κοινωνική Πρόνοια: 1.115 δωρεές συνολικά (ύψους €409 εκατ.), που εστιάζουν κυρίως στις ανάγκες των πλέον ευπαθών κοινωνικών ομάδων (παιδιά, ηλικιωμένοι, πρόσφυγες, άστεγοι, άτομα με αναπηρία, κ.ά.).

Πρωτοβουλίες Ενάντια στην Κρίση & για την Επανεκκίνηση και Ενίσχυση των Νέων

Επιπλέον των τακτικών δωρεών του, και με στόχο να συνδράμει στις προσπάθειες αντιμετώπισης των πολύπλευρων συνεπειών της κρίσης στην ελληνική κοινωνία, το ΙΣΝ ξεκίνησε από το 2012 νέες επιμέρους πρωτοβουλίες, συνολικού ύψους €300 εκατομμυρίων, με στόχο την άμεση παροχή βοήθειας σε όλους όσοι βάλλονται περισσότερο από την κρίση, καθώς και τη δημιουργία νέων ευκαιριών και καλύτερων προοπτικών εργασίας για τη νέα γενιά, η οποία πλήττεται από ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά ανεργίας στην Ευρώπη.

Από το σύνολο των δωρεών του Ιδρύματος, 494 δωρεές ύψους €164 εκατομμυρίων εντάσσονται στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας Ενάντια στην Κρίση.  Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία έχει ένα διττό στόχο: μέσα από τα προγράμματα που υποστηρίζονται, επιδιώκει αφενός να παράσχει άμεση ανακούφιση για αυτούς που επηρεάζονται περισσότερο από την κρίση και, αφετέρου, να δημιουργήσει όλες εκείνες τις αναγκαίες συνθήκες που θα διασφαλίσουν βιώσιμα αποτελέσματα.

Σε αυτό το πλαίσιο, μια σειρά από δωρεές σχεδιάστηκαν με βάση μια στρατηγική και μακροπρόθεσμη προοπτική. Η πλειονότητα των δωρεών έχει διατεθεί για την υποστήριξη της ανάπτυξης, προσαρμογής και επέκτασης υπαρχόντων κοινωνικών προγραμμάτων και για την υποστήριξη της λειτουργίας μη κερδοσκοπικών οργανισμών. Επιπλέον, δόθηκαν δωρεές για την αγορά εξοπλισμού ή οχημάτων, αλλά και για έργα κατασκευής και ανακαίνισης κοινωνικών δομών.   

Στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας για την Επανεκκίνηση και Ενίσχυση των Νέων το ΙΣΝ έχει πραγματοποιήσει 57 δωρεές ύψους €38 εκατομμυρίων, οι οποίες περιλαμβάνονται στο σύνολο των δωρεών του  και  εστιάζουν σε προγράμματα που στοχεύουν στην ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας, στη δημιουργία δεξιοτήτων και στην εκπαίδευση, ενώ συνεχίζει να αναπτύσσει και να εξετάζει προγράμματα σε συνεργασία με διάφορους τοπικούς και διεθνείς εταίρους, τα οποία έχουν τη δυνατότητα να δώσουν μία ώθηση στην απασχόληση των νέων.

Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ)

Πέραν των 3.646 δωρεών του ΙΣΝ και των ειδικών πρωτοβουλιών για την κρίση, η κοινωφελής δράση του Ιδρύματος συμπληρώνεται με τη δημιουργία του νέου τοπόσημου της Αθήνας και ενός από τα σημαντικότερα έργα πολιτισμού και παιδείας στην χώρα, του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ). Αποτελώντας τη μεγαλύτερη μεμονωμένη δωρεά του Ιδρύματος, συνολικού ύψους €617 εκατομμυρίων, το ΚΠΙΣΝ έχει ήδη καταγράψει ορισμένες σημαντικές επιτυχίες, πριν την επίσημη παράδοση στο Ελληνικό Δημόσιο, το οποίο θα είναι και ο νόμιμος ιδιοκτήτης του έργου.

Η κατασκευή του ΚΠΙΣΝ ολοκληρώθηκε μέσα σε 4 χρόνια, τηρώντας, χωρίς ιδιαίτερες αποκλίσεις, το αρχικό χρονοδιάγραμμα του έργου, παρά την πολυπλοκότητα και έκταση αυτού.

Σχεδιασμένο από το Renzo Pianο Βuilding Workshop, το ΚΠΙΣΝ έχει τη μοναδικότητα να συστεγάζει δύο εθνικούς φορείς πολιτισμού και παιδείας, την Εθνική Λυρική Σκηνή και την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, πλαισιώνοντας τους με το Πάρκο Σταύρος Νιάρχος, συνολικής έκτασης 210.000 μ², το οποίο ενώνει το κέντρο της πόλης με το αστικό θαλάσσιο μέτωπο.

Βάσει μελέτης της Boston Consulting Group, η κατασκευή του έργου προσέθεσε €1,1 δις στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν της χώρας (0,2% του ΑΕΠ ετησίως), συνεισφέροντας €57 εκατ. σε φορολογικά έσοδα. Βάσει της ίδιας μελέτης η κατασκευή του ΚΠΙΣΝ, δημιούργησε συνολικά περισσότερες από 13.000 θέσεις εργασίας.

Κατά την περίοδο υλοποίησης του έργου, τέθηκαν σε εφαρμογή βέλτιστες κατασκευαστικές πρακτικές και χρησιμοποιήθηκε μια μίξη παραδοσιακών και πρωτοποριακών υλικών που εξασφάλισαν καινοτομία και λειτουργικότητα για το ΚΠΙΣΝ. Το ΚΠΙΣΝ απέσπασε την Πλατινένια πιστοποίηση LEED, την υψηλότερη δυνατή παγκόσμια διάκριση για περιβαλλοντικά και βιώσιμα κτίρια.

Πριν ακόμα ξεκινήσει επίσημα η λειτουργία του, το ΚΠΙΣΝ, από τα μέσα Αύγουστου του 2016 οπότε και άνοιξε η είσοδος στο κοινό μέσα από τις ελεύθερες εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται με αποκλειστική δωρεά του ΙΣΝ, δέχεται κατά μέσο όρο 35.000 επισκέπτες σε εβδομαδιαία βάση.  

Ο Ανδρέας Δρακόπουλος, Πρόεδρος του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, ανέφερε: «Η 20ετής πορεία του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος ενδεχομένως να αντικατοπτρίζει, σε πρώτη ανάγνωση, τις αναρίθμητες ανάγκες της κοινωνίας, παγκοσμίως. Για εμάς, ωστόσο, αποτυπώνει επίσης τις δυνατότητες και προοπτικές των συνανθρώπων μας, για τις οποίες αξίζει να προσπαθήσουμε όλοι περισσότερο. Αισθανόμαστε υπερήφανοι που μετά από 20 χρόνια δράσης καταφέραμε να εξελίξουμε τον τρόπο δράσης μας και να ενισχύσουμε τις πρωτοβουλίες μας, χωρίς ταυτόχρονα να χάσουμε την ευελιξία μας να ανταποκρινόμαστε από τις μεγαλύτερες προκλήσεις, όπως είναι η δημιουργία του ΚΠΙΣΝ, έως την ενίσχυση του πιο μικρού και νεοσύστατου οργανισμού που επιδεικνύει όραμα και δέσμευση. Έτσι ελπίζουμε να συνεχίσουμε και τα επόμενα χρόνια, βοηθώντας όσο περισσότερο μπορούμε να γίνει ο κόσμος μας ένα καλύτερο μέρος για να ζεις και να δημιουργείς».