Στην ιδιαίτερη αυτή έκθεση παρουσιάζεται η ζωγραφική στον χώρο του Ιονίου από την ύστερη Βενετοκρατία έως τις πρώτες δεκαετίες μετά την Ένωση, αποσκοπώντας στην ανάδειξη μιας καλλιτεχνικής παραγωγής κομβικής σημασίας για τις ελληνικές χώρες γενικότερα, για το ίδιο το ελληνικό κράτος και, ευρύτερα, για τον χώρο της Αδριατικής.
Στην έκθεση παρουσιάζονται περισσότερα από 70 έργα ζωγραφικής 30 καλλιτεχνών (τέμπερες, ελαιογραφίες, σχέδια, χαρακτικά), όπως επίσης και σχετικά τεκμήρια (χειρόγραφες πραγματείες, έντυπες εκδόσεις, αρχειακά έγγραφα) προερχόμενα από τις συλλογές της Εθνικής Πινακοθήκης όσο και από μουσεία, πολιτιστικά ιδρύματα και αρχεία.
Ως αφετηρία παρουσιάζονται δείγματα από τη ζωγραφική της ύστερης βενετικής κυριαρχίας στο Ιόνιο, αφενός των «νατουραλιστών» συνεχιστών του Παναγιώτη Δοξαρά αφετέρου εκείνων μιας βυζαντινότροπης τεχνοτροπίας. Στη συνέχεια προβάλλεται η δράση Ιόνιων καλλιτεχνών, οι οποίοι μαθήτευσαν συστηματικά στις ιταλικές ακαδημίες καλών τεχνών από τα τέλη του 18ου αιώνα, και περιλαμβάνονται έργα από τον καιρό της Επανάστασης μέχρι τις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα, διάστημα κατά το οποίο η λεγόμενη «επτανησιακή σχολή» γνώρισε μια περίοδο ακμής. Τέλος, παρουσιάζεται η απήχηση αυτής της τέχνης στην πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους όπως επίσης και σε άλλες περιοχές της Αδριατικής και της ανατολικής Μεσογείου.
Στο πλαίσιο της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν εκπαιδευτικά προγράμματα για όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες, ενώ παράλληλα ετοιμάζεται και ένα ενδιαφέρον δημόσιο πρόγραμμα με δράσεις και πολλές εκδηλώσεις.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Η Εθνική Πινακοθήκη, στο πλαίσιο της στρατηγικής αναδιοργάνωσης των Παραρτημάτων της και προκειμένου να υποδεχτεί αυτή την τόσο σημαντική έκθεση, αναβάθμισε τις υποδομές του Παραρτήματος στην Κέρκυρα, με γνώμονα τη βελτίωση της εμπειρίας του επισκέπτη και την άρτια παρουσίαση των έργων, σύμφωνα με τις σύγχρονες μουσειολογικές και μουσειογραφικές προδιαγραφές. Δημιουργήθηκε χώρος περιοδικών εκθέσεων, προσδίδοντας έτσι στο Παράρτημα μια νέα δυναμική. Κατά αυτό τον τρόπο, εκτός από την επανέκθεση της μόνιμης συλλογής, η οποία προγραμματίζεται για το 2026, θα υπάρχει η δυνατότητα να φιλοξενούνται πλέον και σημαντικές περιοδικές εκθέσεις, που θα αποτελούν πόλο έλξης για τους κατοίκους και τους επισκέπτες του νησιού.
Συντελεστές:
- Καλλιτέχνες, έργα των οποίων παρουσιάζονται στην έκθεση: Γεώργιος Άβλιχος, Αριστείδης Βαρούχας, Θεμιστοκλής Βαρούχας, Διονύσιος Βέγιας, Σπυρίδων Βεντούρας, Νικόλαος Βισκόντης, Άγγελος Γιαλλινάς, Παναγιώτης Δοξαράς, Κωνσταντίνος Ιατράς, Νικόλαος Καλλέργης, Διονύσιος Καλιβωκάς, Νικόλαος Καντούνης, Ευστάθιος Καρούσος, Ιωάννης Κοράης, Νικόλαος Κουτούζης, Γεώργιος Μηνιάτης, Βικέντιος Μποκατσιάμπης, Νικόλαος Ξυδιάς-Τυπάλδος, Χαράλαμπος Παχής, Πέτρος Παυλίδης-Μινώτος, Γεράσιμος Πιτζαμάνος, Ιερώνυμος Πλακωτός, Ελένη Σπ. Προσαλέντη, Παύλος Προσαλέντης, Σπυρίδων Προσαλέντης, Γεώργιος Σαμαρτζής, Περικλής Τσιριγώτης, Διονύσιος Τσόκος, Raffaello Ceccoli
- Συνεργαζόμενοι Φορείς: Υπουργείο Πολιτισμού – Εφορεία Αρχαιοτήτων Ζακύνθου – Μουσείο Ζακύνθου, Γενικά Αρχεία του Κράτους, Εθνικό Ιστορικό Μουσείο – Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος, Μουσείο Μπενάκη, Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (ΕΛΙΑ) του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τράπεζας (ΜΙΕΤ), Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων, Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Κρήτης, Δημόσια Κεντρική Ιστορική Βιβλιοθήκη Κέρκυρας, Βιβλιοθήκη και Κέντρο Πληροφόρησης Ιονίου Πανεπιστημίου, Συλλογή Έργων Τέχνης της Τράπεζας της Ελλάδος, Συλλογή Έργων Τέχνης Alpha Bank, Μουσείο Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων, Μουσείο Εκκλησιαστικής Τέχνης Ιεράς Μονής Στροφάδων και Αγίου Διονυσίου, Πινακοθήκη Δήμου Κεντρικής Κέρκυρας και Διαποντίων Νήσων, Αναγνωστική Εταιρία Κερκύρας, Ίδρυμα «Πινακοθήκη Άγγελου Γιαλλινά», Ίδρυμα Αντώνιος Ε. Κομνηνός, Συλλογή Γιάννη Περδίου, MuseoCorrer, Ελληνική Ορθόδοξη Κοινότητα Τεργέστης (Comunità Greco Orientale di Trieste), Accademia Nazionale di San Luca, Archivio Storico (Ρώμη), Accademia di Belle Arti, Archivio Storico (Νάπολη)
- Προεδρία Επιτροπής Εορτασμών για τα 200 Χρόνια από την Ίδρυση της Ιονίου Ακαδημίας: Ηλίας Γιαρένης, Ιόνιο Πανεπιστήμιο
- Πρόταση- Γενικός Συντονισμός: Έλενα Χαμαλίδη, Ιόνιο Πανεπιστήμιο
- Επιστημονική Επιμέλεια: Παναγιώτης Ιωάννου, Πανεπιστήμιο Κρήτης
- Γενική Διεύθυνση ΕΠΜΑΣ – Καλλιτεχνικός Προγραμματισμός: Συραγώ Τσιάρα, Ιστορικός Τέχνης
- Μουσειογραφική Μελέτη -Επιμέλεια έκθεσης: Μαρίνα Παπασωτηρίου, Επιμελήτρια του Παραρτήματος της Εθνικής Πινακοθήκης στην Κέρκυρα
- Παραγωγή έκθεσης και σχεδιασμός χώρου: Ειρήνη – Δάφνη Σάπκα, Τεχνική Σύμβουλος Εθνικής Πινακοθήκης
- Την έκθεση συνοδεύει ο κατάλογος Η ζωγραφική στο Ιόνιο: 18ος-19ος αι., επιστημονική επιμέλεια: Παναγιώτης Ιωάννου / Έλενα Χαμαλίδη, εκδόσεις Μέλισσα
Κεντρική φωτογραφία θέματος: Παχής Χαράλαμπος, (Κέρκυρα 1844-Κέρκυρα 1891) Κέρκυρα, 1873 Λάδι σε μουσαμά Διαστάσεις έργου: 53 x 73 εκ. Διαστάσεις έργου ΕΝ: 53 x 73 cm Συλλογή Ιδρύματος Ε. Κουτλίδη