Αιώνες αφότου ο Καρτέσιος διατύπωσε το περίφημο “cogito ergo sum“, ανάγοντας την ερμηνεία της συνειδητότητας στην ίδια την πράξη της σκέψης η οποία στην ουσία αποδεικνύει αυτομάτως την πραγματικότητα της ατομικής ύπαρξης, άρα και την δυνατότητα διερεύνησής της, το ερώτημα παραμένει εξίσου καίριο. Ακόμη και μετά την παρέμβαση της νευροφυσιολογίας και την αναζήτηση οργανικών, φυσιολογικών δεικτών της, η συνειδητότητα παραμένει στο επίκεντρο έντονων αντιπαραθέσεων και πολυσχιδούς έρευνας από επιστήμονες διαφόρων ειδικοτήτων, φιλοσόφους και ψυχαναλυτές.

Όπως είναι αναμενόμενο, το πεδίο των τεχνών δεν θα μπορούσε να παραμείνει αδιάφορο, ιδιαίτερα μετά την ουσιαστική εμπλοκή τους με τις νεότευκτες θεωρίες της ψυχανάλυσης. Από τους πρώτους ακολούθους των νέων θεωριών, οι καλλιτέχνες από τις απαρχές του 20ου αιώνα είδαν σε αυτές το υπόβαθρο για την διερεύνηση νέων εκφραστικών μέσων, μια πηγή έμπνευσης και για τις δικές τους αναζητήσεις. Τέχνη και επιστήμη προσπαθούν λοιπόν να ερευνήσουν αμφότερες τη συνειδητότητα, την ατομική αναγνώριση, αποδοχή και επεξεργασία των διαφόρων εμπειριών και αισθήσεων που απαρτίζουν την καθημερινότητα.

Η Σοφία Ροζάκη, με την πρώτη ατομική της έκθεση, προσπαθεί να προσεγγίσει το ζήτημα με μια νέα, φρέσκια ματιά. Όπως αναφέρει και η ίδια «… αυτό που κινεί ιδιαίτερα το ενδιαφέρον μου είναι η διαδικασία με την οποία το μυαλό, μέσω της μνήμης, δεχόμενο ερεθίσματα και πληροφορίες, επιχειρεί να δομήσει μια συνεκτική αφήγηση η οποία να συνδέει τα στοιχεία αυτά σε μια νοηματική αλληλουχία. Αναλαμβάνει με αυτόν τον τρόπο, το ρόλο ενός αφηγητή, ο οποίος καλείται ανά πάσα στιγμή να παρουσιάσει μία ιστορία υποκειμενικών εμπειριών που να βγάζει νόημα …». Ωστόσο, η Ροζάκη δεν αρκείται σε άλλη μια περιγραφή της συνειδότητητας μέσω των πλούσιων εικαστικών της μέσων. Αντιθέτως, «… αυτό που επιχειρείται είναι μία αποδόμηση αυτής της ταυτότητας, της αίσθησης του εαυτού. Όχι με την έννοια της αποδόμησης ως αυτοσκοπό, αλλά περισσότερο σε μία προσπάθεια αναγνώρισης και περαιτέρω διερεύνησης των επιμέρους στοιχείων και μηχανισμών που τη συγκροτούν».

ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!

Το αποτέλεσμα είναι μια σειρά έργων που καταγράφουν στον καμβά μια άλλη, ανεξιχνίαστη έως τώρα πλευρά της συνειδητότητας, μέσω μιας πανδαισίας χρωμάτων και μιας ριζικής απελευθέρωσης της εικαστικής γραφής που σίγουρα οφείλεται στην φρέσκια ματιά και το πηγαίο ταλέντο μιας πολλά υποσχόμενης για το μέλλον νέας δημιουργού.

Χριστίνα Σωτηροπούλου
Ιστορικός τέχνης