Η  Ένωση Ελληνικού Ντοκιμαντέρ, το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης και η Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων συνδιοργανώνουν στις 22, 23 και 24 Απριλίου 2015 αφιέρωμα στο ελληνικό ντοκιμαντέρ με τίτλο «Με τα μάτια ανοιχτά» στην Τεχνόπολη, στο Γκάζι.

17 Ελληνικά Ντοκιμαντέρ που θα σας κάνουν να σκεφτείτε και να ονειρευτείτε. Ιστορίες αληθινές και συναρπαστικές, σύγχρονες ή παλαιότερες αλλά πάντα επίκαιρες.

Ο Άγγελος Κοβότσος, σκηνοθέτης και Πρόεδρος της Ένωσης Ελληνικού Ντοκιμαντέρ, λίγο πριν την τριήμερη αυτή «γιορτή», μας μίλησε για το πλούσιο πρόγραμμα του αφιέρωματος και για το ντοκιμαντέρ που, όπως αναφέρει και ο ίδιος, «Είναι μια άλλη ματιά – ιδιαίτερη –  στον κόσμο».

Με τα μάτια ανοιχτά λοιπόν!

Γιατί η πραγματικότητα γράφει τα καλύτερα σενάρια…

Συνέντευξη: Ερριέττα Μπελέκου

Culturenow.gr: Η Ένωση Ελληνικού Ντοκιμαντέρ, το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης και η Τεχνόπολη του δήμου Αθηναίων ενώνουν τις δυνάμεις τους για να παρουσιάσουν, σε λίγες μέρες,  ένα αφιέρωμα στο ελληνικό ντοκιμαντέρ που φέρει τον τίτλο «Με τα μάτια ανοιχτά». Πείτε μας λίγα λόγια για την σύλληψη της ιδέας και για τον τίτλο του αφιερώματος.

Άγγελος Κοβότσος: Ο τίτλος, ανάδοχος του οποίου είναι η Κατερίνα Πατρώνη μας απασχόλησε ιδιαίτερα. Μετά από αρκετές συνεδριάσεις καταλήξαμε ότι θα έπρεπε ΚΑΙ να αντικατοπτρίζει την άποψή μας ότι το δημιουργικό ντοκιμαντέρ προκύπτει μέσα από μια διεισδυτική και ιδιαίτερη οπτική της πραγματικότητας ΚΑΙ να αποφύγουμε τα διαφημιστικά κλισέ του στυλ “doc …”.

Και βεβαίως να αναδεικνύει την σύλληψή μας, που αγκάλιασαν το «17ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης» και η «Τεχνόπολη του δήμου αθηναίων» η οποία δια του αντιπροέδρου της Νίκου Μεγγρέλη μας έκανε την πρόταση γι’ αυτό το αφιέρωμα:

Θέλουμε να γνωρίσουμε σε ένα ευρύτερο κοινό το δημιουργικό ντοκιμαντέρ ως ένα είδος κινηματογραφικής έκφρασης με καλλιτεχνική διάσταση και ιδιαίτερη οπτική της πραγματικότητας και να το  διαχωρίσουμε από άλλα οπτικοακουστικά προϊόντα όπως οι ενημερωτικές εκπομπές ή οι εκπαιδευτικές ταινίες κλπ. Να μάθει ότι το ελληνικό ντοκιμαντέρ τα τελευταία χρόνια έχει ραγδαία ανάπτυξη τόσο ως προς το περιεχόμενο όσο και ως προς την αισθητική. Έχει διακριθεί σε διεθνή φεστιβάλ και έχει κάνει γνωστό τον ελληνικό πολιτισμό τα τελευταία χρόνια.

Cul. N.: Τι περιλαμβάνει το αφιέρωμα και ποιο είναι το θεματικό φάσμα που καλύπτουν τα ντοκιμαντέρ που θα προβληθούν;

Α. Κ.: Η θεματική γκάμα είναι μεγάλη: ιστορία, κοινωνία, πολιτική, ανθρωπολογία, πορτραίτα αλλά και προβολές σπάνιων και μνημιακών ντοκιμαντέρ. Ταινίες όπως «Ο μακεδονικός γάμος» του Τάκη Κανελλόπουλου (1960) ή «Οι 100 ώρες του Μάη» των Δήμου Θέου και Φώτου Λαμπρινού συνυπάρχουν με την πρόσφατα βραβευμένη «Ολυμπία» του Σταύρου Ψυλλάκη τα «Καλάβρυτα» του Ηλία Γιαννακάκη ή την «Αγορά» του Γιώργου Αυγερόπουλου.

Έχουμε πρεμιέρες όπως η εξαιρετική ταινία της Ελπίδας Σκούφαλου «Άκουσα το Θεό να κλαίει», αλλά και ταινίες καταξιωμένες όπως η «Πρώτη ύλη» του Χρήστου Καρακέπελη, το «Ο Ηρακλής, ο Αχελώος και η γιαγιά μου» του Δημήτρη Κουτσιαμπασάκου ή το «Αθήναι» της Εύας Στεφανή.

Διεισδυτικές ματιές με χιούμορ και συγκίνηση στην πραγματικότητα όπως το “Food for love” της Μαριάννας Οικονόμου ή ο «Μικρός ψαράς» των Στρατή Βογιατζή και Θέκλας Μαλάμου.

Μουσικά ντοκιμαντέρ διεθνούς εμβέλειας όπως οι «Νέοι Καστιλιάννοι» του Ροβήρου Μανθούλη ή ντοκιμαντέρ που με ιδιαίτερη ευαισθησία αφηγούνται μια ανθρώπινη ιστορία όπως το «Λάμπουν στο σκοτάδι» του Παναγιώτη Ευαγγελίδη και η «Κατινούλα» της Μύρνας Τσάπα.

Ταινίες που παρ’ όλη την αξία τους και τις διεθνείς διακρίσεις δεν βρήκαν το δρόμο τους προς τις αίθουσες όπως το «Στο λύκο» των Χριστίνας Κουτσοσπύρου και Aran Hughes.

Και βέβαια η ομάδα προβολών της ΕΕΝ, η οποία ήταν ανοιχτή στη συμμετοχή των μελών μας, δυσκολεύτηκε πολύ: αναγκαστήκαμε να αφήσουμε απ’ έξω σημαντικές ταινίες με πόνο ψυχής· δε φτάνουν τρεις μέρες για να αναδείξεις το δημιουργικό ελληνικό ντοκιμαντέρ. Ευτυχώς από μια άλλη άποψη!

Cul. N.: Το ντοκιμαντέρ αποτελεί σημαντικό κομμάτι της σύγχρονης κινηματογραφίας και ένα μέσο αποτύπωσης της ίδιας της ζωής μας που δίνει τροφή για προβληματισμό και συζήτηση. Ποιες είναι, κατά την γνώμη σας, οι δυσκολίες αλλά και οι προκλήσεις που καλείται να ξεπεράσει ένας κινηματογραφιστής για να γυρίσει ένα ντοκιμαντέρ στη σύγχρονη Ελλάδα; Πως οραματίζεστε εσείς ο ίδιος το «αύριο» του ελληνικού ντοκιμαντέρ;

Α. Κ.: Η μεγαλύτερη δυσκολία αυτήν την εποχή είναι η οικονομική κρίση. Το μαύρο στην ΕΡΤ ήταν καταστροφικό για το ελληνικό ντοκιμαντέρ μια που βασική πηγή χρηματοδότησής του είναι το πρόγραμμα της δημόσιας τηλεόρασης αλλά και το κοινό πρόγραμμα «Τεκμήριο» με το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου (50-50), το οποίο με τα περιορισμένα μέσα που διαθέτει αυτήν την εποχή έδωσε ακριβώς τα μισά χρήματα και σε πολύ λιγότερες παραγωγές. Οι διεθνείς χρηματοδοτικές πηγές όπως το πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη» αφορούν, δυστυχώς, ένα περιορισμένο αριθμό παραγωγών, παρ’ όλο που κατά τεκμήριο αφορούν σημαντικά σχέδια που μπορεί να εξελιχθούν σε σημαντικές ταινίες και να υπερβούν τη μιζέρια της ελληνικής πραγματικότητας.

Cul. N.: Ως δημιουργός έχετε επανειλημμένα βραβευτεί σε διάφορα κινηματογραφικά φεστιβάλ∙ Τελευταία σας επιτυχία ήταν το ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους Encardia, η πέτρα που χορεύει (βραβείο κοινού στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης 2012, βραβείο και τιμητική διάκριση στο Φεστιβάλ CINEMA DEL REALE / SPECCHIA ΙΤΑΛΙΑ 2012). Έχετε κάποια καλλιτεχνική ιδέα προς υλοποίηση στο εγγύς μέλλον;

Α. Κ.: Ήδη τελείωσε και συμμετείχεστο επίσημο τμήμα του 17ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης το «David Kennedy, σμιλεύοντας τη ζωή». Ένα  μικρού μήκους ντοκιμαντέρ σε σενάριο δικό μου και της Βάσως Κανελλοπούλου και σκηνοθεσία δική μου, η ιστορία ενός πολύ σημαντικού γλύπτη από τη Νέα Ζηλανδία, που ζούσε χρόνια απομονωμένος στο Σφεντούρι της Αίγινας και που τον χάσαμε λίγο μετά το τέλος των γυρισμάτων.

Από κει και πέρα ιδέες υπάρχουν πολλές αλλά η υλοποίησή τους «σκαλώνει» στην οδυνηρή πραγματικότητα: αναφέρομαι ενδεικτικά σε ένα σχέδιο που εκπονήσαμε σε συνεργασία με το Βαγγέλη Φάμπα ως παραγωγό και συνσεναριογράφο για μουσικό ντοκιμαντέρ με θέμα το γυναικείο μουσικό φωνητικό συγκρότημα «Stringless»· έχει κατατεθεί ως πρόταση στο ΕΚΚ και αναμένουμε την απόφαση του ΔΣ του μαζί με εκατοντάδες άλλα σχέδια.

Cul. N.: Αν μπορούσατε να μας «συστήσετε» μέσα σε λίγες φράσεις τον υπέροχο κόσμο του ντοκιμαντέρ, ποιες θα ήταν αυτές;

Α. Κ.: ΜΕ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΑΝΟΙΧΤΑ, ΘΥΜΑΜΑΙ – ΝΟΙΑΖΟΜΑΙ – ΠΕΤΑΩ . ΓΙΑΤΙ Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΓΡΑΦΕΙ ΤΑ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΣΕΝΑΡΙΑ .

Cul. N.: Κλείνοντας, μόλις το αφιέρωμα στην Τεχνόπολη κατεβάσει «αυλαία», ποιο είναι το πιο «ηχηρό» μήνυμα που θέλετε να αφήσει στο κοινό της Αθήνας;

Α. Κ.: Το ντοκιμαντέρ είναι δημιουργία-τέχνη-κινηματογράφος. Είναι μια άλλη ματιά – ιδιαίτερη –  στον κόσμο.

Το Ελληνικό Ντοκιμαντέρ γιορτάζει στην Τεχνόπολη, 22, 23 και 24 Απριλίου 2015. ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ