Ήμουν εδώ – Gayle Forman: Κριτική βιβλίου

Η Gayle Forman, όπως έχουμε ξαναπεί στο παρελθόν, είναι μία ιδιαίτερα αγαπητή συγγραφέας στο εξωτερικό, ενώ τα τελευταία χρόνια έχει αγαπηθεί ιδιαίτερα και στη χώρα μας, αφού τα περισσότερα βιβλία της έχουν κυκλοφορήσει μεταφρασμένα και στα ελληνικά.

Πρόσφατα, οι εκδόσεις Ψυχογιός κυκλοφόρησαν έναν ακόμα τίτλο της, το “Ήμουν εδώ”, ένα βιβλίο που κρύβει στις σελίδες του μια καθόλα δραματική ιστορία, χωρίς ωστόσο αυτή να παρουσιάζεται μέσα από το πρίσμα μιας τραγικότητας που δύσκολα μπορεί ν’ αντέξει κανείς. Και δεδομένου του κοινού στο οποίο απευθύνεται η συγγραφέας, η απόφασή της να χειριστεί ένα τόσο λεπτό θέμα όσο αυτό της αυτοκτονίας, με τον τρόπο που το έκανε, ήταν ό,τι καλύτερο θα μπορούσε να αποφασίσει.

Η Κόντι είναι απαρηγόρητη μετά τον θάνατο της καλύτερής της φίλης, Μεγκ, ο οποίος προήλθε από δηλητηρίαση που προκάλεσε η ίδια στον εαυτό της, έχοντας αποφασίσει πως δεν θέλει να ζήσει άλλο. Οι δυο τους ήταν τόσο κοντά, που η Κόντι δεν μπορεί να καταλάβει πως η φίλη της αποφάσισε να προβεί σε μια τέτοια πράξη, πως εκείνη δεν είχε αντιληφθεί κάτι στην συμπεριφορά της που θα την έκανε να υποψιαστεί τις προθέσεις της. Όταν, όμως, θα πάει στο κολέγιο της Μεγκ για να μαζέψει τα πράγματά της, θα γνωρίσει ανθρώπους και θα ανακαλύψει κρυμμένα μυστικά, και ακόμα πιο καλά κρυμμένες αλήθειες, που θα την αναγκάσουν να αναθεωρήσει όχι μόνο όσα πίστευε για τον θάνατο της φίλη της, αλλά και για την ίδια τη ζωή.

Η Forman είναι μία συγγραφέας που με κάθε της βιβλίο καταφέρνει να με διχάσει. Υπάρχουν στοιχεία στα μυθιστορήματά της τα οποία λατρεύω, και κάποια άλλα που δεν με ενθουσιάζουν και τόσο. Ξεκινώντας, λοιπόν, από το αρνητικό -για μένα- στοιχείο του βιβλίου, θα ήθελα να σταθώ για λίγο στην ερωτική ιστορία που εξελίσσεται μέσα σε αυτό, η οποία στα δικά μου μάτια, τουλάχιστον, φαντάζει κάπως άνευρη και ίσως λίγο εξαναγκασμένη. Βέβαια, αυτό μπορεί να οφείλεται και στο γεγονός πως θεωρώ ότι η ιστορία έχει να αναδείξει άλλα πράγματα, κάτι που πετυχαίνει με πολύ καλύτερους τρόπους κατά την διάρκεια της αφήγησης των γεγονότων που συνθέτουν το σύνολο του μυθιστορήματος.

Στα θετικά, τώρα, οφείλουμε να αναφέρουμε το πόσο σύγχρονο είναι το μυθιστόρημα αυτό, αλλά και πόσες αλήθειες της ζωής μας στο σήμερα κρύβει μέσα του. Η Κόντι, προσπαθώντας να ανακαλύψει τους λόγους που οδήγησαν την Μεγκ στην αυτοκτονία, φέρνει στην επιφάνεια μερικές από τις πιο σκοτεινές, πονεμένες και κακόβουλες πτυχές της σύγχρονης ανθρώπινης πραγματικότητας, με τρόπο βαθιά συναισθηματικό και καθόλου δακρύβρεχτο. Ναι, η ιστορία είναι τραγική, αλλά η ουσία της εξιστόρησής της δεν βρίσκεται στην τραγικοποίηση των όποιων καταστάσεων, αλλά στην συγκινητική δραματουργική αποτύπωση αυτών, και στο σκέλος αυτό, η Forman, δίνει τον καλύτερό της εαυτό, καταφέρνοντας να αγγίξει τις πιο ευαίσθητες χορδές μας και ουκ ολίγες φορές, να μας συγκινήσει βαθιά, ανθρώπινα, αληθινά.

Η ιστορία της Κόντι μπορεί να μην αλλάξει τη ζωή σας, αλλά σίγουρα θα αφήσει το σημάδι της και θα σας αναγκάσει να σκεφτείτε, να αναλογιστείτε, να προβληματιστείτε, Ουσιαστικά, θα σας προκαλέσει να κοιτάξετε βαθύτερα μέσα στον πυρήνα των σχέσεών σας, οικογενειακών, φιλικών, ερωτικών, και να αναθεωρήσετε κάποια πράγματα που καμιά φορά τα παίρνουμε ως δεδομένα ενώ δεν είναι. Η συγγραφέας στέκεται έντονα στο πως οι σχέσεις αυτές μας επηρεάζουν και μας καθορίζουν, αλλά και πόσο καταλυτικό ρόλο έχει καταλήξει στις μέρες μας να παίζει το διαδίκτυο. Πάνω απ’ όλα, όμως, θα σας δείξει πόσο πολύ και πόσο εύκολα μπορούν να επηρεαστούν οι ζωές των ανθρώπων από αποφάσεις άλλων και, τελικά, ποια είναι η πραγματική αξία της ζωής, η οποία βρίσκεται στις μικρές στιγμές που δεν πρέπει να αφήνουμε να περνάνε και να χάνονται, με εμάς να καλούμαστε να αφήσουμε το σημάδι μας και να μην ξεχαστούμε.

Το βιβλίο της Gayle Forman, Ήμουν εδώ, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός.