Την ισχυρή βούληση της να είναι η Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2021 δήλωσε περίτρανα την Δευτέρα 16 Φεβρουαρίου 2015 το απόγευμα η πόλη της Ελευσίνας.

Η παρουσίαση «Ελευσίνα Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2021 – Υποψήφια Πόλη» πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία την Δευτέρα το απόγευμα στις 6.00 στο κατάμεστο Δημαρχείο της Ελευσίνας από τον δήμαρχο της πόλης κ. Γιώργο Τσουκαλά, τον Αντιπεριφερειάρχη Δυτικής Αττικής κ. Γιάννη Βασιλείου, διά του εκπροσώπου του κ. Τ. Φαρμάκη, την ομάδα που εργάζεται για την προετοιμασία του φακέλου «Ελευσίνα Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2021 – Υποψήφια Πόλη». Την υποψηφιότητα της Ελευσίνας υποστήριξε με θερμά λόγια και ο κ. Σπύρος Μερκούρης, ο οποίος έδωσε το παρών και ανάμεσα σε άλλα σημείωσε: «Είμαι ευτυχής που η πόλη της Ελευσίνας είναι υποψήφια για να γίνει Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης το 2021.

Ο πολιτισμός αντλεί από το παρελθόν, σχηματίζει το παρόν και ατενίζει το μέλλον. Η Ελευσίνα τα έχει όλα. Άρα θα γίνει μια σπουδαία Πολιτιστική Πρωτεύουσα». Ο κ. Μερκούρης έκανε επίσης αναδρομή στο θεσμό της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας που καθιερώθηκε το 1985 με πρωτοβουλία της Μελίνας Μερκούρη και μέσω του οποίου «η Ελλάδα χάραξε πολιτιστική πολιτική».

Σύσσωμοι οι φορείς της πόλης, αλλά και πολλοί καλλιτέχνες και άνθρωποι των γραμμάτων τάχθηκαν υπέρ της διεκδίκησης του τίτλου καθώς η Ελευσίνα ανταποκρίνεται σε μια σειρά από ισχυρά επιχειρήματα για την ανάδειξη της σε Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης το 2021. Άλλωστε, όπως επισημάνθηκε, η διεκδίκηση του τίτλου στοχεύει στη δυναμική ανάπτυξη της πόλης και στην ένταξή της στο χάρτη των δημιουργικών πόλεων της Ευρώπης. Την υποστήριξη τους στην υποψηφιότητα της Ελευσίνας δήλωσαν και οι γειτονικοί δήμοι Μάνδρας, Ασπροπύργου, Φυλής, Μεγαρέων. Επίσης οι βουλευτές Περιφέρειας Αττικής του ΣΥ.ΡΙ.ΖΑ κ. Αλέξης Μητρόπουλος και κ. Γιάννης Δέδες.

Πιο συγκεκριμένα ως μία από τις πέντε ιερές πόλεις της αρχαιότητας αλλά και ως κατεξοχήν βιομηχανικό κέντρο στη σύγχρονη εποχή, η φυσιογνωμία της Ελευσίνας διαμορφώνεται μέσα από μία διαρκή διαδικασία σύνθεσης των αντιθέτων. Στην ίδια διαδικασία βρίσκεται σήμερα και η Ευρώπη στο σύνολό της στην προσπάθειά της να υπάρξει ως ενιαία οντότητα και ως Ευρωπαϊκή Ένωση.  Υπό αυτή την προοπτική, η Ελευσίνα βρίσκεται στην καρδιά του ευρωπαϊκού προβληματισμού. Αν στα παραπάνω προστεθεί και η σημαντική πολιτιστική δραστηριότητα που έχει αναπτύξει η πόλη τις τελευταίες δεκαετίες, η Ελευσίνα εμφανίζει μία σειρά ισχυρά επιχειρήματα για την ανάδειξή της σε Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης το 2021.

Καθώς η όλη πρωτοβουλία έχει σαφή στόχευση στο μέλλον, οικοδεσπότες της εκδήλωσης ήταν δύο νέοι της Ελευσίνας, ο παγκόσμιος πρωταθλητής μοντέρνου πεντάθλου εφήβων και μαθητής της Γ’ Λυκείου Άγγελος Βασιλείου και η Στέλλα Μίχα, τριτοετής φοιτήτρια της Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, οι οποίοι εκπροσώπησαν επάξια τη νέα γενιά και απέδειξαν με τη θέρμη που υποστήριξαν την υποψηφιότητα της πόλης που γεννήθηκαν ότι η διεκδίκηση του τίτλου της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης 2021 για την Ελευσίνα είναι υπόθεση όλων των κατοίκων της και δη των νέων.  

Στο δικό του χαιρετισμό ο Δήμαρχος της Ελευσίνας κ. Γιώργος Τσουκαλάς, τόνισε τους λόγους για τους οποίους η Ελευσίνα μπορεί να αναλάβει ένα τόσο δυναμικό εγχείρημα, επισημαίνοντας τόσο το έντονο πολιτιστικό της προφίλ μέσα από το καταξιωμένο θεσμό των Αισχυλείων, όσο και τους συνεχείς αγώνες της πόλης ενάντια στη ρύπανση και υπέρ της περιβαλλοντικής ανάταξης της. Όπως είπε: «Συναντιόμαστε σήμερα όχι για να ξεκινήσουμε αλλά για να δώσουμε νέα ώθηση στο εγχείρημα της πόλης μας. Στο προσωπικό στοίχημα του καθένα και της κάθε μιας. Μπορεί η πόλη μας να επιλεγεί ως Ευρωπαϊκή Πολιτιστική Πρωτεύουσα το 2021. Το πιστεύουμε, το ενστερνιζόμαστε, εργαζόμαστε γι αυτόν τον στόχο. Αποτελεί για όλους εμάς κι ακόμη περισσότερους μια ηθική υποχρέωση. Να αποτυπώσουμε και να περιγράψουμε την πόλη μας όπως πραγματικά είναι. Να βελτιώσουμε την πόλη και να την αναβαθμίσουμε.» Καταλήγοντας σημείωσε:  «Έχουμε το υλικό πάνω στο οποίο θα δουλέψουμε. Μπορούμε να βρούμε και άλλα πολιτιστικά πλεονεκτήματα, για να αξιοποιηθούν στο έπακρο. Πρέπει να τα προβάλει όλη η πόλη. Με μια φωνή, με συνεπή επιχειρηματολογία με πείσμα, πάθος, όραμα και φαντασία για την πόλη που θέλουμε».

Στον χαιρετισμό του ο αντιπεριφερειάρχης Δυτικής Αττικής κ. Γιάννης Βασιλείου υποστήριξε θερμά την υποψηφιότητα της Ελευσίνας για Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2021, σημειώνοντας: «Κάνουμε την αειφορικότητα το κλειδί που θα μας ανοίξει ένα διαφορετικό ελπιδοφόρο μέλλον. Η αειφορία μπορεί και πρέπει να συνοδεύει πλέον κάθε στιγμή της σκέψης και της ζωής μας. Είναι αναγκαίο να διαπεράσει το σύνολο της κουλτούρας μας. Είμαστε χαρούμενοι επειδή θα μπορέσουμε να συμβάλλουμε στην υλοποίηση ενός φιλόδοξου σχεδίου, με οραματικό χαρακτήρα αλλά και δίκαιο επειδή αυτή η πόλη, η Ελευσίνα, η περιοχή μας, μπορούν να αποδείξουν ότι διαθέτουν κάθε δυνατότητα για μεγάλα και σπουδαία εγχειρήματα, τα οποία θα μπορέσουν να επηρεάσουν με το παράδειγμά τους τη χώρα μας αλλά και την μεγάλη Ευρωπαϊκή γειτονία μας. Η επιλογή της Ελευσίνας μπορεί να σηματοδοτήσει ότι ο άνθρωπος δεν σταμάτησε να εκτιμά την πολιτιστική του κληρονομιά, αλλά πολύ περισσότερο αυτή να βρει την έκφρασή της στον σύγχρονο κόσμο. Η πρωτότυπη και σημαντική προσπάθεια της Ελευσίνας στον τομέα του πολιτισμού έρχεται να σφραγισθεί με αυτή την ενέργεια. Όλοι μαζί, κάτοικοι, καλλιτέχνες, Δήμοι και Περιφέρεια θα προσπαθήσουμε να πετύχουμε το καλύτερο αποτέλεσμα και θα το πετύχουμε. Η  αντιπεριφέρεια θα σταθεί δίπλα στην πόλη της Ελευσίνας και της Δυτικής Αττικής υλικά και ηθικά, θα το παλέψουμε μαζί μέχρι το τέλος».

Στο δικό του χαιρετισμό ο πρόεδρος της Κοινωφελούς Επιχείρησης του Δήμου Ελευσίνας κ. Γαβριήλ Καμπάνης τόνισε ότι η «Ελευσίνα είχε πάντα κάτι ενδιαφέρον να πει» και έκανε μια σύντομη αναδρομή στην ιστορία των πέντε χιλιάδων ετών που έχει διαγράψει η πόλη, αλλά και στην σύγχρονη βιομηχανική και πολιτιστική πορεία της πόλης. «Η Ελευσίνα στην ιστορική της διαδρομή, προσφέρει μια αφήγηση που μπορεί να ενδιαφέρει κάθε πολιτισμό σε εξέλιξη. Θεωρούμε ότι ο θεσμός της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας μπορεί να επιδράσει καταλυτικά στην εξέλιξη της πόλης μας ως τόπου, όπου η αρχαία (Ελευσίνια Μυστήρια) πολιτιστική της κληρονομιά, η οποία εστιάζεται στην σημασία της φύσης  για τον άνθρωπο, συν τον ποιητικό λόγο που ο προγονός μας Αισχύλος, πρώτος αυτός, μετουσίωσε σε θεατρική πράξη, δημιουργώντας αυτά τα δύο, μια ανεπανάληπτη συνθήκη ανάδειξης του ανθρώπου  ως   ατομικότητας με υποχρεώσεις αλλά   και δικαιώματα»,    σημείωσε ο κ. Καμπάνης και συνέχισε: «Το όραμα μας είναι να βρούμε τον τρόπο  συμφιλίωσης της ένδοξης αρχαίας παράδοσης μας και της νεότερης βιομηχανικής και τεχνολογικής μας εξέλιξης. Το 2021 μπορεί να γίνει το έτος όπου οι τέχνες, η ιστορία, οι κάτοικοι, οι ιδέες και οι επιδιώξεις μας θα δημιουργήσουν το χορό που θα συνηγορεί υπέρ της δημιουργικής υπέρβασης των χρόνων που διανύουμε».

Από την πλευρά της η θεατρολόγος και τεχνικός σύμβουλος για την κατάρτιση του φακέλου κ. Κέλλυ Διαπούλη, στη δική της τοποθέτηση σημείωσε συνοψίζοντας: «Η Ελευσίνα, με την ιδιαίτερη φυσιογνωμία που έχει αναπτύξει στο πέρασμα των αιώνων, διατυπώνει σήμερα έναν προβληματισμό, ο οποίος βρίσκεται στο επίκεντρο των σύγχρονων ευρωπαϊκών προβληματισμών. Η φυσιογνωμία της Ελευσίνας διαμορφώνεται μέσα από μία διαρκή σύγκρουση των αντιθέτων. Από τη μια είναι η πόλη των Ελευσινίων Μυστηρίων, η πόλη της θεάς Δήμητρας, η πόλη σύμβολο μιας κουλτούρας η οποία στηριζόταν στην οργανική σύνδεση του ανθρώπου και της φύσης. Από την άλλη, στη σύγχρονη εποχή είναι ένα από τα μεγαλύτερα βιομηχανικά κέντρα, σύμβολο και πάλι μιας τελείως διαφορετικής κουλτούρας, που στηρίζεται στη μηχανή, στη βιομηχανική πρόοδο και στο κέρδος που προκύπτει μέσα από αυτή. Αυτοί οι δύο κόσμοι, αυτές οι δύο κουλτούρες συγκρούονται σήμερα με πολύ μεγάλη ένταση και το στοίχημα όλης της Ευρώπης και όλου του κόσμου θα έλεγα είναι πώς θα καταφέρει να ισορροπήσει ανάμεσα σε αυτές τις δύο λογικές, πώς θα συνδυάσει τα οφέλη των δύο προκειμένου να προχωρήσει στη δημιουργία ενός νέου μοντέλου βιώσιμης ανάπτυξης και αειφορίας. Σήμερα περισσότερο από ποτέ είναι επιτακτική η ανάγκη ενός νέου συμβολαίου του μεταμοντέρνου ανθρώπου με τη φύση, του βιομηχανικού πολιτισμού με το φυσικό πολιτισμό, είναι επιτακτική η ανάγκη της μετάβασης σε μια νέα πραγματικότητα, σε ένα νέο μοντέλο βιωσιμότητας και αειφορίας. Και η Ελευσίνα είναι ο ιδανικός τόπος για ένα τέτοιο εγχείρημα, γεγονός που έχει επισημανθεί από προσωπικότητες όπως ο Michelangelo Pistoletto και ο Carl Ruck. Ο Pistoletto δήλωσε πέρσι σε συνέντευξή του με την ευκαιρία της παρουσίασης του «Τρίτου Παραδείσου» στην Ελευσίνα ότι «όποιος σώσει την Ελευσίνα, θα σώσει όλο τον κόσμο», ενώ ο Carl Ruck ότι «το μέλλον αρχίζει εδώ».

Στην εκδήλωση μίλησαν επίσης η κ. Μαρία Βασιλείου πρόεδρος του Π.Α.Κ.Π.Π.Α. ο κ. Ηλίας Μοναχολιάς εκ μέρους του Οργανισμού «Φίλοι της Ελευσίνας», ο κ. Γιώργος Σκιάνης μέλος της Επιτροπής για την κατάρτιση του φακέλου της υποψηφιότητας της Ελευσίνας.

Ανάμεσα στους καλλιτέχνες που παραβρέθηκαν στην εκδήλωση και υποστήριξαν με τοποθετήσεις τους την υποψηφιότητα της πόλης της Ελευσίνας για Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2021 ήταν, ο σκηνοθέτης της ταινίας «Αγέλαστος Πέτρα» Φίλιππος Κουτσαφτής, ο σκηνοθέτης Βασίλης Βαφέας, οι εικαστικοί Βάνα Ξένου, Μάριος Σπηλιόπουλος, Διοχάντη, Νίκος Ναυρίδης, Αμαλία Παπαφιλίππου, Λίζυ Καλλιγά, η αρχαιολόγος Καλλιόπη Παπαγγελή, ο βραβευμένος με το Κρατικό βραβείο μυθιστορήματος 2012 συγγραφέας Γιώργος Συμπάρδης, οι σκηνοθέτες, περφόρμερς, Φίλιππος Κανακάρης, Ευριπίδης Λασκαρίδης, Σπύρος Ανδρεόπουλος, Αλέξανδρος Μυστριώτης, Αργυρώ Χιώτη, οι χορογράφοι Χάρης Κούσιος, Φρόσω Τρούσα, Τζένη Αργυρίου, ενώ χαιρετισμούς υποστήριξης απέστειλαν ο συνθέτης, στιχουργός και ερμηνευτής Θανάσης Παπακωνσταντίνου, η σκηνοθέτης, ηθοποιός, ερμηνεύτρια Μάρθα Φριντζήλα, ο διεθνής εικαστικός πρωταγωνιστής της Arte Povera Μικελάντζελο Πιστολέτο, η αναπληρώτρια καθηγήτρια θεατρικών σπουδών στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών  Ευανθία Στιβανάκη, ο καθηγητής Κλασικών Σπουδών στο Boston University  Καρλ Ρουκ, η καθηγήτρια στο τμήμα Αρχαιολογίας του Cambrige University Πατρίτσια Νταφ, κ.ά.