Ζιζή Μακρή: Έκθεση με χαρακτικά και σχέδια στο Μουσείο Μπενάκη

Τη Δευτέρα 14 Ιουνίου εγκαινιάζεται η έκθεση της Ζιζής Μακρή στο Μουσείο Μπενάκη η οποία περιλαμβάνει την πλήρη σειρά των έργων με θέμα την Κίνα, χαρακτικών και …

παστέλ και θα διαρκέσει μέχρι τις 29 Αυγούστου. Η Ζιζή Μακρή, το γένος Sirnč, γεννήθηκε το 1924 στο Βελιγράδι. Την περίοδο 1946- 1950 σπούδασε χαρακτική στην École des Beaux-Arts, στο Παρίσι, με δάσκαλο τον μεγάλο χαράκτη Δημήτρη Γαλάνη. Το 1951 απελάθηκε από τη Γαλλία μαζί με το σύζυγό της, τον Έλληνα γλύπτη Μέμο Μακρή, λόγω πολιτικών πεποιθήσεων. Εγκαταστάθηκαν στη Βουδαπέστη, όπου οργάνωσαν την καλλιτεχνική και κοινωνική τους δράση μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1970.

Συμμετείχε συστηματικά σε εκθέσεις στην Ουγγαρία και εικονογράφησε έργα ουγγρικών εκδοτικών οίκων. Με βάση τη Βουδαπέστη πραγματοποίησε πολλά ταξίδια που τροφοδότησαν πλούσια το εικαστικό της σύμπαν· Κίνα (1956), Ρωσσία (1962), Κούβα (1963), Αζερμπαϊτζάν-Γεωργία-Αρμενία (1964-1966). Το 1960 ήρθε στην Ελλάδα ως μέλος μυστικής αποστολής, συνελήφθη και φυλακίστηκε στις γυναικείες φυλακές Αβέρωφ για ένα χρόνο.

Η Ζιζή Μακρή έχει διακριθεί στη χαρακτική, το ψηφιδωτό, την tapissèrie. Το έργο της κινείται γύρω από 3 κύριους άξονες, ενίοτε αλληλοδιαπλεκόμενους: τον άνθρωπο, το κοινωνικό του περιβάλλον και τη φύση. Σημαντικοί σταθμοί στην πορεία της υπήρξαν η εικονογράφηση των ποιημάτων του Πωλ Ελυάρ, Ελλάδα, ρόδο του λογικού μου (Παρίσι, 1949) που συνοψίζει τη νεανική της περίοδο, η σειρά των ξυλογραφιών με θέμα την Κίνα (1956-1958), η σειρά των ξυλογραφιών (1958-1960) με θέμα το βιομηχανικό τοπίο του Τσέπελ της Ουγγαρίας, η σειρά των ξυλογραφιών της Φυλακής (1961-63), αποτέλεσμα του πολιτικού εγκλεισμού της στις Φυλακές Αβέρωφ που συνιστούν ένα μοναδικό καλλιτεχνικό αλλά και ιστορικό ντοκουμέντο.

Έργα της κοσμούν δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους στην Ουγγαρία και την Ελλάδα, όπως το Δημαρχείο της Βουδαπέστης στην Ουγγαρία και το αίθριο του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης στην Αθήνα. Έχει βραβευθεί σε παγκόσμιους διαγωνισμούς (Βερολίνο , Βαρσοβία, Μόσχα, 1953, 1955, 1957: εκθέσεις χαρακτικής της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Δημοκρατικής Νεολαίας,) έχει τιμηθεί δύο φορές με το βραβείο Μούνκατσι (1959, 1963), καθώς και την ανώτατη διάκριση των τεχνών στην Ουγγαρία, το βραβείο του εξαίρετου καλλιτέχνη (1984). Έχει πραγματοποιήσει εκθέσεις στην Κίνα, το Μεξικό, στην Αβάνα, στην Ουάσινγκτον και έχει συμμετάσχει σε πλήθος ομαδικές σε πολλές χώρες του κόσμου.

Το ελληνικό κοινό ήρθε σε επαφή με το έργο της Ζιζής Μακρή για πρώτη φορά το 1964, με την έκθεση που πραγματοποιήθηκε στο «Ζυγό» με θέμα τις γυναίκες της φυλακής, ενώ το 1982 παρουσιάστηκαν στη γκαλερί Νέες Μορφές οι ξυλογραφίες από την Κίνα μαζί με άλλα έργα της. Όπως το 1958, όταν εκτέθηκαν για πρώτη φορά τα έργα της Κίνας στη Βουδαπέστη, και το 1963 στο Μεξικό, η κριτική υπήρξε θερμή για αυτήν την ιδιαίτερα γοητευτική σειρά, όπου αποτυπώνονται όχι μόνο τα εντυπωσιακά τοπία και τα γοητευτικά χρώματα της χώρας, αλλά και η δεξιοτεχνία της Μακρή στο χειρισμό του υλικού και ο ιδιαίτερος ρεαλισμός που τη διακρίνει.

Το Μουσείο Μπενάκη θα φιλοξενήσει την πλήρη σειρά των έργων με θέμα την Κίνα, χαρακτικών και παστέλ. Το υλικό της έκθεσης περιλαμβάνει επίσης τα σχέδια που κράτησε κατά τη διάρκεια του ταξιδιού και τις μήτρες των χαρακτικών, φιλοδοξώντας να δείξει όχι μόνο τα χαρακτηριστικά της τέχνης της Μακρή, την αξία του σχεδίου και τον αριστοτεχνική οργάνωση του θέματος, αλλά και την αφοσίωση που απαιτείται για την επίτευξη του τελικού έργου.

Η έκθεση συνοδεύεται από έκδοση που περιλαμβάνει τα σχέδια, τα χαρακτικά και παστέλ, αλλά και τις χειρόγραφες σημειώσεις της, αποτελώντας ένα φόρο τιμής στη Ζιζή Μακρή που με τόσο πάθος υπηρετεί την τέχνη της μέχρι σήμερα.