Xenia, του Πάνου Χ. Κούτρα

Η Feelgood Entertainment παρουσιάζει στους ελληνικούς κινηματογράφους από την Πέμπτη 2 Οκτωβρίου 2014, την ταινία του Πάνου Χ. Κούτρα με τίτλο Xenia.

Μετά την αιρετική «Στρέλλα» (2009) ο Πάνος Χ. Κούτρας επιστρέφει με την τέταρτη ταινία του που έκανε παγκόσμια πρεμιέρα στο τμήμα «Ένα Κάποιο Βλέμμα» του 67ου Φεστιβάλ των Καννών, όπου απέσπασε διθυραμβικές κριτικές και εξασφάλισε διανομή σε Ευρώπη και Αμερική. Το «Xenia» είναι ένα παραμυθένιο road movie για τον  21ο αιώνα, μια πληθωρική περιπέτεια με χιούμορ, αγωνία,  μαγικό ρεαλισμό, συγκίνηση, ιταλικά τραγούδια του ’60 και μια αμετακίνητα αισιόδοξη στάση απέναντι στη ζωή.

Σύνοψη:

Μετά τον θάνατο της μητέρας τους, δύο αδέλφια, ο Ντάνυ και ο Οδυσσέας, 16 και 18 ετών αντίστοιχα, ταξιδεύουν από τη μια άκρη της Ελλάδας στην άλλη για να εντοπίσουν τον πατέρα τους, που τους εγκατέλειψε πριν χρόνια. Σκοπός τους να εξασφαλίσουν την ελληνική ιθαγένεια αλλά και τη συμμετοχή του ταλαντούχου Οδυσσέα σε έναν διαγωνισμό τραγουδιού στη Θεσσαλονίκη. Στην πορεία, θα αντιμετωπίσουν εχθρούς και φίλους, θα  κυνηγήσουν μια καλύτερη ζωή και θα ενηλικιωθούν χωρίς ποτέ να παραιτηθούν από το δικαίωμα να ονειρεύονται.

Διάρκεια: 128’

H ταινία XENIA θα προβάλλεται σε επιλεγμένες ώρες προβολών με ειδικούς υπότιτλους για ανθρώπους με προβλήματα ακοής.

Σημείωμα Σκηνοθέτη

Οι πρωταγωνιστές αυτής της ιστορίας θα μπορούσαν να είναι ήρωες ενός παραμυθιού, από αυτά που διηγούνται ιστορίες για παιδιά που χάνονται στο δάσος αναζητώντας καταφύγιο ή που προσπαθούν να μεγαλώσουν μόνα σε ένα κόσμο εχθρικό και άδικο, όπου οι «μεγάλοι», πριν τα εγκαταλείψουν, τα έχουν ήδη απαρνηθεί.

Μόνο που το «παραμύθι» του Ντάνυ και του Οδυσσέα είναι πραγματικό.

Γεννημένοι στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια του προηγούμενου αιώνα, τα δύο αδέρφια δεν έχουν ελληνική ταυτότητα. Σε μια χώρα όπου ισχύει ακόμη το δίκαιο «του αίματος», και όχι αυτό «του εδάφους», o Ντάνυ και ο Οδυσσέας είναι ξένοι. Και σαν ξένοι μεγαλώνουν και ενηλικιώνονται στην Ελλάδα της κρίσης, των βίαιων αλλαγών, του ρατσισμού.

Τα δύο αδέρφια θα μπορούσαν, ωστόσο, να ζουν σε οποιαδήποτε χώρα της Ευρώπης ή του κόσμου. Σαν τόσους άλλους που βρίσκονται χωρίς πατρίδα, παγιδευμένοι σε ένα νομικό κενό, στερούμενοι βασικών δικαιωμάτων. Σε ένα κόσμο που αρνείται να αναλάβει τις ευθύνες και να παραδεχτεί τα λάθη του, που αρνείται να ανταλλάξει τη φρούδα σιγουριά του παρελθόντος με την αβεβαιότητα του μέλλοντος. Ένα κόσμο που αρνείται να ενηλικιωθεί.

Ο Ντάνυ και ο Οδυσσέας είναι η πρώτη γενιά του 21ου αιώνα.

Τους συναντάμε όταν ξεκινούν από το νοτιότερο σημείο της Ελλάδας (και της Ευρώπης), την Κρήτη, για να διασχίσουν ολόκληρη την ενδοχώρα και να καταλήξουν στη Θεσσαλονίκη του Βορρά. Εκεί όπου πιστεύουν ότι τους περιμένει η υπόσχεση μιας καλύτερης ζωής, που όμως κανείς από τους δυο τους δεν ξέρει αν είναι έτοιμοι να ζήσουν. 

Καθώς περιπλανώνται σε μία χώρα που μοιάζει να βρίσκεται σε κατάσταση σοκ μετά από ένα ισχυρό χτύπημα, τα δύο αδέρφια θα αναμετρηθούν με τις αντοχές και τις φοβίες τους, θα συναντήσουν εχθρούς και φίλους και θα έρθουν αντιμέτωποι με τον άγνωστο εαυτό τους όπως και με τον κόσμο που ποτέ δεν διάλεξαν να ζήσουν. Πάνος Χ. Κούτρας

Με τον τρόπο του Πάνου Χ. Κούτρα

Η μοναδική γραφή του Πάνου Χ. Κούτρα ήταν ξεκάθαρη και προκλητική από την πρώτη του ταινία, την «Επίθεση του Γιγαντιαίου Μουσακά» (2000), μια «συγκινητικά αυθάδης» ταινία σύμφωνα με την κριτική της Liberation, καθώς η ταινία παίχτηκε στη Γαλλία συνεχίζοντας ακόμη και σήμερα να θεωρείται ένα σύγχρονο cult classic.

Κι ενώ στην πρώτη του ταινία άφησε την Αθήνα στο έλεος ενός γιγαντιαίου μουσακά, στη δεύτερη με τίτλο «Αληθινή Ζωή» (Επίσημη Συμμετοχή στο Διεθνές Φεστιβάλ του Τορόντο, 2004) και πρωταγωνιστές τη Θέμιδα Μπαζάκα, τον Νίκο Κουρή και τη Μαρίνα Καλογήρου, βάζει συμβολικά φωτιά στην Ακρόπολη. Ακολούθησε η «Στρέλλα» (2009), που εκτός από πολυάριθμες συμμετοχές σε διεθνή φεστιβάλ ανά τον κόσμο, βρήκε διανομή στη Γαλλία, το Μεξικό, την Ιταλία και την Ισπανία, ενώ απέσπασε εξαιρετικά θετικές κριτικές στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Πέντε χρόνια μετά, ο Πάνος Χ. Κούτρας σκηνοθετεί και γράφει το σενάριο –μαζί με τον μόνιμο συνεργάτη του Παναγιώτη Ευαγγελίδη-, παρουσιάζοντας την πιο ώριμη ταινία του. Με μία συγκροτημένη ιστορία και δύο ακαταμάχητους, αν και ερασιτέχνες, πρωταγωνιστές – τους Κώστα Νικούλι και Νίκο Γκέλια-, το «Xenia» σηκώνει με αφοπλιστική άνεση στους ώμους του το βάρος μιας έννοιας που γεννήθηκε στην αρχαία Ελλάδα και κάπου στην πορεία εγκαταλείφθηκε, όπως η γνωστή αλυσίδα κρατικών ξενοδοχείων με το ίδιο όνομα. Όμως, ο Κούτρας δεν περιορίζεται στον κυνισμό ή στην αποκαθήλωση της φιλοξενίας, δεν παρουσιάζει δύο έφηβους έρμαια σε μια σκληρή χώρα,  αλλά προτείνει –για την ακρίβεια τηρεί την παράδοση της μέχρι τώρα φιλμογραφίας του – μια ουμανιστική προσέγγιση, μια εναλλακτική οικογένεια, όπου οι δεσμοί αίματος ή η καταγωγή δεν έχουν καμία σημασία.

Βασικό συστατικό του και πάλι ο μαγικός ρεαλισμός που διαποτίζει τα πάντα μεταμορφώνοντας σε χαμένο παράδεισο μία στενή λωρίδα γρασίδι ανάμεσα στα αντίθετα ρεύματα της εθνικής οδού ή πυροδοτώντας ξέγνοιαστες εκρήξεις εκεί που θα μπορούσε να επικρατεί η απογοήτευση.

Το Xenia είναι αφοριστικό και ταυτόχρονα τρυφερό. Έχει τη δομή μιας ταινίας δρόμου, μόνο που οι ήρωες τη διασχίζουν με τα πόδια. Επιστρατεύει τους κώδικες του παραμυθιού, αλλά με μοναδικά απτούς χαρακτήρες. Ξεδιπλώνει την ιστορία μιας ενηλικίωσης, αλλά διατηρεί την ακράδαντη πίστη στο όνειρο. Και δεν αφήνει καμία ευκαιρία για χορό να πάει χαμένη.

Ήρωες και αντιήρωες

Ντάνυ (Κώστας Νικούλι): Είναι δεκαέξι χρονών, γκέι και αν υπάρχει κάτι πιο ατίθασο από τον ίδιο, είναι η αχαλίνωτη φαντασία του. Κυκλοφορεί παντού με προτίμηση τον δικό του κόσμο, όπου συναναστρέφεται κουνέλια και ντίβες. Πιστεύει ανεπιφύλακτα στο ταλέντο του αδελφού του Οδυσσέα και θα τον συνοδεύσει μέχρι να κατακτήσουν το όνειρο. Καταναλώνει κυρίως γλειφιτζούρια, είναι πάντα έτοιμος για καβγά και ποζάρει όπως κανείς άλλος στις selfies.

Οδυσσέας ή Όντυ (Νίκος Γκέλια): Ετών δεκαοχτώ. Καθαρόαιμο ταλέντο στο τραγούδι, πρακτικό πνεύμα και ο αποκλειστικός προστάτης  του ριψοκίνδυνου αδελφού του Ντάνυ. Αγωνιστής και προσγειωμένος, γίνεται συγκινητικά εξομολογητικός εκεί που δεν το περιμένεις. Αρκεί να ακούσει το κατάλληλο τραγούδι στα ακουστικά του και μπορεί να ανατρέψει τα πάντα.

Τάσος (Άγγελος Παπαδημητρίου): Κέρδισε το πρώτο βραβείο στο φεστιβάλ τραγουδιού της Θεσσαλονίκης το 80. Εκτοτε όμως η ζωή τον οδήγησε σε επαρχιακά σκυλάδικα ανα την επικράτεια.  Χωρίς όμως να μετανοιώνει για τίποτα διατηρεί ακέραιη την αγάπη του για τον Τόλη Βοσκόπουλο και τα έντονα χρώματα, την  τρυφερή καρδιά και την καυστική του γλώσσα. Η ευγνωμοσύνη του για αυτούς που τον έχουν βοηθήσει και η ακόμα άψογη λαική φωνή του τον κάνουν ακαταμάχητο.

Ντίντο: Αγέραστο κουνέλι με συμβολικές διαστάσεις. Εμφανίζεται σαν καταλύτης και ξέρει να αποχωρεί όταν οι συγκυρίες το απαιτούν. Εξίσου φωτογενές με τον ιδιοκτήτη του Ντάνυ.

Μαρία (Ρομάνα Λόμπατς): Προπονημένη στις δυσκολίες της ζωής, έχει μάθει να είναι στωική και μάχιμη. Προσαρμόζεται παντού και ξέρει ότι δεν ανήκει πουθενά. Ακολουθεί τις συμβουλές του Τάσου, μόνο όσο εκτίθεται στο άγρυπνο βλέμμα του.

Βιβή (Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου): Κομψευόμενη ντεκαπαρισμένη μητέρα δύο παιδιών, οικοδέσποινα νεόκτιστης βίλας στο Πανόραμα Θεσσαλονίκης, εμφανώς προικώο του νεόπλουτου πατέρα της, θα την χαρακτήριζε κανείς σαν την τυπική βορειοελλαδίτισα desperate housewife. Μοιάζει να ανήκει ολόψυχα σ’ αυτό το τέλειο οικογενειακό σχήμα,  ωστόσο διαφαίνεται μια μικρή ρωγμή στην οποία θα μπορούσε να χωρέσει μια αβυσαλλέα κρίση συνειδήσεως.

Λευτέρης (Γιάννης Στάνκογλου): Αινιγματικός, θωρακισμένος με ένα μόνιμο δολοφονικό ύφος και μια χρυσή καδένα με σταυρό. Πατρική φιγούρα υπό προϋποθέσεις. Γνωρίζει καλά την τέχνη της εξαγοράς. Χαμαιλέοντας, αδίστακτος και αποφασισμένος να φτάσει στην κορυφή, ακόμα και έρποντας.

Συντελεστές

Σκηνοθεσία: Πάνος Χ. Κούτρας Σενάριο: Πάνος Χ. Κούτρας, Παναγιώτης Ευαγγελίδης Διεύθυνση Φωτογραφίας: Hélène Louvart, Σίμος Σαρκετζής Καλλιτεχνική Διεύθυνση: Πηνελόπη Βαλτή Κοστούμια: Βασίλης Μπαρμπαρίγος Ήχος: Fabrice Osinski Μοντάζ: Γιώργος Λαμπρινός Μουσική: Delaney Blue Πρωταγωνιστούν: Κώστας Νικούλι, Νίκος Γκέλια, Ρομάνα Λόμπατς, Αγγελος Παπαδημητρίου , Γιάννης Στάνκογλου, Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου.

Η ταινία είναι παραγωγή της 100% Synthetic Films ΕΠΕ και της Wrong Men.

Συμπαραγωγή των MPM Films/ Entre Chien et Loup / Arte France Cinema/ Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου/ ΝΕΡΙΤ ΑΕ/ NOVA.

Συμμετοχή: Arte France/ Aide Au Cinemas du Monde/ CNC Institut Francais. Υποστήριξη: Eurimages / Media Programme European Union/ Κέντρο Κινηματογράφου της Federation Wallonie Bruxelles/ Formovies.