Βιβλίο: Σκηνές από το βίο του Ματίας Αλμοσίνο – Ισίδωρος Ζουργός

Ένα πολυσχιδές  μυθιστόρημα, εξαιρετικά γραμμένο από έναν ευρηματικό συγγραφέα, για τον κόσμο της επιστήμης, της Ιστορίας, της φιλοσοφίας, της Ιατρικής, της θεοκρατικής αντίληψης, της τέχνης, της επινόησης της γραφής, της συναισθηματικής εξέλιξης. Αυτό είναι με μια μόνο φράση το νέο βιβλίο του Ισίδωρου Ζουργού «Σκηνές από τον βίο του Ματίας Αλμοσίνο», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη.

Επί της ουσίας όμως, πρόκειται για ένα απίθανο ταξίδι στην εποχή που ο Διαφωτισμός αρχίζει να ανατέλλει στον κόσμο με την ελπίδα να σαρώσει τον σκοταδισμό και όλες τις παραδοξολογίες του και να απελευθερώσει ορθολογιστικά τις νέες κοινωνίες. Η ανάδειξη της επιστήμης, η μάχη της με την αλχημεία και τις θρησκευτικές αντιλήψεις, η καλοσύνη που απορρέει από τη γνώση και τη συνείδησή της κι όλα αυτά μέσα σε σκηνοθετημένες σκηνές που εκτυλίσσονται σε τοπία του Ρέμπραντ και του Μπρέγκελ είναι μερικά στοιχεία που συνθέτουν τις σκηνές από το βίο του Ματίας Αλμοσίνου.

Στο ιστορικό πλαίσιο της νέας εποχής η ζωή του Ματίας, ενός κρυπτοεβραίου, χαρισματικού παιδιού, το οποίο θα βρεθεί ορφανό να διασχίζει τη χριστιανική επικράτεια, δέσμιο του θεοκρατικού μεσσιανισμού της εποχής, για να ανακαλύψει την περιπέτεια της ενηλικίωσης  μέσα από τη γέννηση του νέου λόγου και τρόπου ζωής.

Το βιβλίο αυτό είναι ένα οδοιπορικό στην εξελικτική πορεία του ανθρώπου, μια χαρτογράφηση της ανθρώπινης προσπάθειας να στοχαστεί και ταυτόχρονα να απαντήσει σε θεμελιακά ερωτήματα, ένα ταξίδι στην Ευρώπη του 17ου αιώνα και στον ορθολογισμό που γιγαντώνεται, μια πορεία προς τον πολιτισμό και τις ιδέες του.

Ο Ισίδωρος Ζουργός μέσα από τη σκιαγράφηση του Ματίας αλλά και όλων των ηρώων του- το μυθιστόρημα είναι εξαιρετικά πολυπρόσωπο- σκιαγραφεί μια ζωή συνώνυμη της περιπλάνησης, μια πορεία προς την αυτογνωσία και γίνεται η αφορμή να δούμε από μια διαφορετική οπτική γωνία την ανάγκη του ανθρώπου να ξεφύγει από τη μεταφυσική του μεσσιανισμού και να περάσει σε εκείνη τη διαυγή του φωτός που η επιστήμη φέρει μαζί της στη χαραυγή της νέας εποχής.

Ο Ματίας Αλμοσίνο είναι ο ήρωας εκείνος που με την ευφυία και την καλοσύνη του, αλλά κυρίως με τον ορθολογισμό και τις γνώσεις του, θα γίνει η αφορμή για να στοχαστεί ο αναγνώστης επάνω σε ένα σωρό αναθεωρημένες αξίες. Ο δυτικός πολιτισμός ανοίγεται μπροστά του κι εκείνος θα τον ακολουθήσει με περιπάθεια, ενσωματωμένος πλήρως στην εξέλιξή του. Μόνο μια στιγμή θα δηλώσει αδυναμία και θα επικαλεστεί το Θεό, όταν νιώθει το φόβο της απώλειας όχι πλέον ως επιστήμονας αλλά ως πατέρας και ίσως είναι αυτή η στιγμή ο μίτος της Αριάδνης που θα τον ακολουθήσει στα τελευταία χρόνια της ζωής του, για να βρεθεί μοναχός στον Άθω.

Η γοητευτική περιπλάνηση του Ματίας στην ιστορία της ιατρικής προκαλεί ένα πλήθος αναφορών στο βιβλίο και λειτουργεί με αυτόνομο ενδιαφέρον, καθώς από τις σελίδες του βιβλίου περνούν ονόματα της Ιατρικής αλλά ταυτόχρονα και της φιλοσοφίας. Ήρωες άλλων βιβλίων εμφανίζονται στις σελίδες του, εικόνες από πίνακες ζωγραφικής περιγράφονται λαγαρά, σκηνές απίστευτες περιγράφονται. Σημαντικό και εξαιρετικά επίκαιρό για τη δύναμη της εξουσίας είναι το κεφάλαιο της συνάντησής του Ματίας με τους νάνους, ισχυρή και ιδιαίτερα γοητευτική η δέσμευσή του με τη γυναίκα του κι όλα αυτά απόλυτα αφομοιωμένα μέσα σε ένα αφηγηματικά σθεναρό ιστό που μαγνητίζει τον αναγνώστη.

Ο Ματίας είναι από μόνος του ένα ολόκληρο σύμπαν και ο αναγνώστης καλείται να μπει μέσα σ’ αυτό και να το γνωρίσει μέσα από περιγραφές συναισθημάτων, τοπίων και προσωπικοτήτων. Οι προσωπικές του επιστολές, παρουσιασμένες  από τον συγγραφέα με λογοτεχνική εμβρίθεια κάνουν ακόμα πιο γοητευτική την εκλεπτυσμένη και ταυτόχρονα ισχυρή προσωπικότητά του ήρωα.

Ο Ζουργός καταθέτει ένα σημαντικό έργο και ζητά από τον αναγνώστη του να γίνει μέρος της αφηγηματικής ροής του και να γοητευτεί από την ανατολή της νέας εποχής. Να σταθεί με αναγνωστική αντοχή στις σχεδόν 800 σελίδες του βιβλίου και να αφουγκραστεί την πορεία του ευρωπαϊκού πνεύματος, την αλλαγή της ζωής και τη μαθητεία στην εξελικτική ταυτότητα ενός ανθρώπου.

Κι όλα αυτά τα καταφέρνει δημιουργώντας μια ατμόσφαιρα εύστοχα σκηνοθετημένη από την καίρια συναρμολόγηση οσμών, γεύσεων, εικόνων, με δυο λόγια λέξεων ικανών να αναπαραστήσουν με ακρίβεια το σημαινόμενό τους- δεινή ικανότητα άλλωστε του συγγραφέα, που καταθέτει ένα μυθιστόρημα στοχασμού και ιδεών, ένα μυθιστόρημα, που για μια ακόμη φορά, τον κατατάσσει στους σημαντικότερους συγγραφείς της νεοελληνικής λογοτεχνίας.

Το βιβλίο του Ισίδωρου Ζουργού, Σκηνές από το βίο του Ματίας Αλμοσίνο, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη.