Vivant Denon – Χωρίς επαύριον (Εκδόσεις Άγρα)

Ποιος άραγε από εσάς ή ποια από εσάς δεν έχει ζήσει έναν έρωτα δίχως αύριο στον οποίο να δοθεί ολοκληρωτικά και να αφιερώσει …

Του Γιάννη Αντωνιάδη

στιγμές μοναδικές που να του αναστατώσουν το μυαλό, το σώμα και τις αισθήσεις όποιες και αν είναι αυτές? Ποιος από εσάς ή ποια από εσάς δεν έχει νιώσει την αγωνία της ερωτικής συνεύρεσης, αυτής της επαφής που λούζεται από κρυφά κλειδιά και οδηγεί σε ανεξερεύνητα εδάφη; Όταν περιμένεις και περιμένεις το επόμενο δευτερόλεπτο, το επόμενο λεπτό και αυτό γίνεται αιωνιότητα και το πάθος σου για ερωτική επιθυμία βρίσκεται στο απόγειό του σε τέτοιο βαθμό που δεν θέλεις να μπουν οι τίτλοι τέλους αλλά να συνεχίσεις να δονείσαι από ατέρμονη και αμφίρροπη ερωτική παλινδρόμηση; Το Χωρίς επαύριον είναι ένα βιβλίο που γράφτηκε για να συγκινήσει, να συναρπάσει, να ερεθίσει σκέψη και νου, να βαυκαλίσει, να πάλλει όλους εμάς και τον καθένα και την καθεμία από εμάς.

Ομολογώ πως τον κύριο και εύπλαστο ως προς την πνευματική του διαύγεια Vivant Denon δεν τον γνώριζα ως συγγραφέα αλλά γνώριζα πως μία από τις πτέρυγες του Λούβρου στο Παρίσι έχει πάρει το όνομα του, τιμή στην ιστορία του και στην προσφορά του. Στην πορεία ανακάλυψα δια μέσω του βιβλίου πως ο εν λόγω κύριος ήταν από τους ιδρυτές του Λούβρου, ο πρώτος θαρρώ, και πως αυτός οργάνωσε τις πρώτες συλλογές του Μουσείου που όλοι εμείς γνωρίζουμε, το Μουσείο Βοναπάρτη όπως ονομαζόταν τότε. Αυτό που ομολογουμένως δεν είχα κατά νου ήταν η πλούσια δραστηριότητα του στα πολιτιστικά όντας και στην αυλή του Λουδοβίκου του ΙΕ’ ως πολιτιστικός ακόλουθος αλλά κυρίως η εξαιρετική συγγραφική του δεινότητα και ο χειμαρρώδης λόγος του όταν πρόκειται για περιγραφές και ανάλυση περίπλοκων χαρακτήρων καθώς και κυμαινόμενων συναισθημάτων, η αρρυθμία των οποίων προσδίδει στο κείμενο έναν καταιγιστικό παλμό. Ο αναγνώστης πέφτει σε πλάνη, αναρωτιέται, προβληματίζεται, ερωτεύεται ο ίδιος, γιατί ο συγγραφέας δεν μένει στην επιφάνεια του συναισθήματος αλλά το εξιστορεί, το διανθίζει με διαλόγους έντονους και ενίοτε εκρηκτικούς, η διάσταση των οποίων δεν βρίσκει όρια, με λίγα λόγια ο αναγνώστης είναι ο κατεξοχήν πρωταγωνιστής και μέτοχος.

Είναι ένα μυθιστόρημα μοναδικό που διαβάζεται με μία γουλιά, με μία ανάσα σαν να ζούμε εμείς οι ίδιοι τα τεκταινόμενα και να γινόμαστε θιασώτες του ερωτικού μικρόκοσμου τον οποίο πλάθει με τόση ανατρεπτικότητα και ευστροφία ο συγγραφές μέσω των πρωταγωνιστών του. Η εποχή κατά την οποία διαδραματίζεται η ιστορία του Χωρίς επαύριον, είναι λίγο πριν την Γαλλική Επανάσταση καθώς το 1777 γράφτηκε η πρώτη εκδοχή του βιβλίου. Μία εποχή όπου έχουμε ξεφύγει από τον σκοταδισμό του μεσαίωνα και τον συντηρητισμό της Αναγέννησης και έχουμε περάσει σε πιο ελεύθερα κοινωνικά ήθη όπου ο έρωτας είναι μία έκφραση ζωής, πηγάζει από την ζωή και επειδή η τέχνη είναι άρρηκτα δεμένη και συνυφασμένη με αυτήν εμπνέεται από τον έρωτα, τον καθημερινό, τον ιδιότροπο, τον ακαταμάχητο και τον φτερωτό, ο έρωτας και η ζωή πορεύονται χέρι χέρι και ιδού τα αποτελέσματα! Ο Denon απλά μας καταθέτει μία κατά βάση απλή ιστορία έρωτα και μας καλεί να πέσουμε στα δίχτυα του και να κολυμπήσουμε στα βαθιά του νερά δίχως σωσίβιο και άλλα προστατευτικά μέτρα, μας αφήνει να περιπλανηθούμε σε έναν κόσμο παραμυθένιο και παραδεισένιο όπου όλα επιτρέπονται.

Κοινώς μας προσκαλεί να πραγματοποιήσουμε ελεύθερη πτώση σε έναν έρωτα που αναζωογονεί και εξάπτει την φαντασία και είναι ζωοποιός, θεόσταλτος και ακατέργαστος. Σαν ένας άλλος Μολιέρος, προτείνει στον αναγνώστη τον δικό του Δον Ζουάν, τον ιππότη που αδημονεί για έρωτα σε μία εξίσου ρομαντική αλλά πιο επιθετική και δραστήρια περιπέτεια που οι αναστολές δεν έχουν θέση. Η κυρία με την οποία ο ιππότης συνουσιάζεται και ζει πρωτόγνωρες στιγμές πάθους έχει ένα και μόνο πράγμα στο μυαλό της, να ικανοποιήσει την επιθυμία της για ηδονή, θολώνει μπροστά σε αυτήν την πρόκληση και αδυνατεί να αντισταθεί σε αυτό που μέσα της την εμπνέει και την καθοδηγεί. Ξεπερνά φραγμούς και κλισέ γιατί ο προορισμός έρωτας απαιτεί ένα ταξίδι που δεν θα μείνει σε λεπτομέρειες και δεν θα περιέλθει σε περιορισμούς. Στην ιστορία εμπλέκεται και ο Μαρκήσιος του οποίου η εμπιστοσύνη προς την κυρία που τον απατά κλονίζεται αλλά είναι ένα παιχνίδι δίχως λογική στο οποίο είμαστε συμμέτοχοι και θεατές μαζί. Σαν σε σκηνή θεάτρου, ανεβαίνουμε τα σκαλοπάτια της δίχως αύριο επιθυμίας, το κόστος του θέλγητρου και της πράξης που επακολουθεί δεν κοστολογούνται απλά είναι στιγμιαία σαν αύριο να μην ξέρουμε αν θα ξημερώσει και που θα μας ξημερώσει.

Έχει κάτι το επίκαιρο αυτό το σύγγραμμα διότι σε μία εποχή που όλoι ψάχνουν το αντάλλαγμα και όλα έχουν ισοπεδωθεί σε υλικά αγαθά και πάρε δώσε δίχως νόημα και ουσία, εδώ αυτό το μουσικό ερωτικό κουτί, αυτή η κατάθεση ψυχής απογειώνει το πνεύμα μας και βρισκόμαστε ενώπιον μίας απαλλαγής από τα βάσανα της ψυχής και του σώματος και απολαμβάνουμε χωρίς τύψεις κάτι τόσο απλό, τόσο προσιτό και συνάμα τόσο δυσεύρετο που δεν είναι άλλο από την ανάγκη για ερωτική περίπτυξη δίχως συνειδησιακή φόρτιση και ψυχολογικά βάρη.

Είναι σφόδρα φορτωμένο το μυθιστόρημα αυτό με εικόνες που ολοκληρώνοντας το παζλ της αφήγησης ίσως να προέκυπτε ένας πίνακας ζωγραφικής, σαν αυτούς που πρωταγωνιστούν στις αριστοκρατικές κοινωνίες της εποχής. Μιας εποχής όπου ζωγράφοι όπως ο Μπουσέ και ο Βατώ – σας καλώ να αναζητήσετε έργα τους στο διαδίκτυο – υφαίνουν τέτοιες όμορφες και αληθινές ιστορίες, ανθρώπινες πάνω από όλα βουτηγμένες σε λαχτάρα, θέληση για ζωή επισημαίνοντας δίχως φόβο τα τρωτά σημεία του ανθρώπου και πλευρές που σήμερα δυσκολευόμαστε να τις παραδεχτούμε. Είμαι σχεδόν βέβαιος πως ο πολύ σπινθηροβόλος σε πνεύμα κύριος Denon θα έχει κατά νου όλα αυτά που αναφέρω και ο χαρακτήρας που αποκτά το συγγραφικό του εγχείρημα τυγχάνει αμεσότητας γιατί πάνω από όλα μιλάει σε γλώσσα κατανοητή, διακοσμημένη με ευγένεια και ύφος διακριτικό αλλά συνάμα και επιθετικό. Γιατί όπως λέει και ο Ροσεφουκώ :«Όλα τα πάθη μας οδηγούν στην διάπραξη σφαλμάτων αλλά με τον έρωτα κάνουμε τα περισσότερα».

Σαν μαγεμένος και εγώ λοιπόν από αυτά που διάβασα σας παρακινώ να γευτείτε τον έρωτα μέσα από το βιβλίο αυτό και μακάρι να τον νιώσετε και στην πραγματική ζωή. Το κέρδος για μένα ήταν η διαφορετική ματιά που αποκόμισα και που στην σφαίρα του μυαλού μου κατάφερα να απλοποιήσω την διαδικασία προσέγγισης του έρωτα ως ένα παιχνίδι και μία περιπέτεια που μεταφράζεται σε συναίσθημα, πολιορκία, ύστερα κατάκτηση και απόλαυση μαζί. Ας μην σπαταλάμε τις στιγμές που μας παρουσιάζονται, ας πέσουμε στα πλοκάμια του συγγραφέα και πιστέψτε με θα βγείτε από αυτήν την περιπέτεια πολύ πιο ρομαντικοί και με μία δόση ελευθερίας την οποία στερούμαστε για χάρη στερεοτύπων που δεν βρίσκουν λόγο ύπαρξης. Αν έχω άδικο, παρακαλώ να μου το διαμηνύσετε. Από μένα καλή σας ανάγνωση!