Το πρώτο πράγμα που έκανε ο Θεός, είναι το ταξίδι – Μαργαρίτα Μαντά

Το βιβλίο αποτελεί ημερολόγιο γυρισμάτων της ταινίας του Θόδωρου Αγγελόπουλου με τίτλο «Το βλέμμα του Οδυσσέα».

Όλο το γοητευτικό παρασκήνιο του πληθωρικού σκηνοθέτη καθώς επίσης και όλο το ανθρώπινο δυναμικό από τους βοηθούς μέχρι τους σταρ και όλους τους ηθοποιούς (ενδεικτικά Χάρβεϊ Καϊτέλ, Τζιαν Μαρία Βολοντέ), όπως το κατέγραψε η Μαργαρίτα Μαντά. Στο βιβλίο περιλαμβάνονται τα ημερολόγια που κρατούσε η Μαντά στη διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας Το βλέμμα του Οδυσσέα του Θόδωρου Αγγελόπουλου. Το υλικό αυτό γράφτηκε εν θερμώ από τη συγγραφέα η οποία συμμετείχε στα γυρίσματα ως σκριπτ, αλλά στην πραγματικότητα ήταν επιφορτισμένη με πολύ περισσότερα, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η ίδια στον πρόλογό της: Βοηθός σκηνοθέτη, γραμματέας παραγωγής, μεταφράστρια, θεματοφύλακας του σεναρίου, αμπιγιέζ ενίοτε, ο άνθρωπος στον οποίο ο Θόδωρος τηλεφωνούσε μεταξύ πέντε με έξι το πρωί για να μοιραστεί τις όποιες αλλαγές, επαναγραφές, αναδομήσεις του σεναρίου είχε δει στον ύπνο του το βράδυ.

Και μαζί  μ’ αυτές να μου πει κι έναν στίχο από ποίημα δικό του ή από ένα ποίημα των δικών του ποιητών. Όπως μας πληροφορεί στον πρόλογό της η συγγραφέας, το κείμενο αυτό δεν ξεκίνησε ποτέ με σκοπό να γίνει ένα βιβλίο που θα δημοσιοποιηθεί. Τον Απρίλιο του 1995, λίγες μέρες πριν η ταινία πάει στις Κάννες, στα εξηκοστά γενέθλια του σκηνοθέτη, η Μαργαρίτα Μαντά τού χάρισε τα τρία χειρόγραφα τετράδια αυτού του Ημερολογίου λέγοντάς του: «Όταν το διαβάσετε, θα μου κόψετε την καλημέρα, γιατί στις μισές και παραπάνω σελίδες σας βρίζω». Γέλασε, το πήρε και της είπε: «Τότε μπορεί και να ’χει ενδιαφέρον». Λίγες μέρες μετά, ο Αγγελόπουλος ανακοίνωσε στη Μαντά πως αυτό το κείμενο πρέπει οπωσδήποτε να εκδοθεί γιατί είναι η πιο «μπρούτα» καταγραφή του τι είναι γύρισμα μιας δικής του ταινίας. Το βιβλίο δεν κατάφερε να εκδοθεί τότε. Με το ίδιο ακριβώς κείμενο, χωρίς καμία «καλλωπιστική» επέμβαση, σχεδόν είκοσι χρόνια μετά, η έκδοση αυτή κυκλοφορεί τον Φεβρουάριο του 2013. Το κείμενο διανθίζεται με φωτογραφικό υλικό από τα γυρίσματα καθώς και σχετικά ντοκουμέντα.

Βιογραφικά στοιχεία:

Η Μαργαρίτα Μαντά γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες, Γαλλική Φιλολογία και Σκηνοθεσία Κινηματογράφου. Συνεργάστηκε με τον Θόδωρο Αγγελόπουλο στις ταινίες: Το Βλέμμα του Οδυσσέα, Μία Αιωνιότητα και μία μέρα, Το Λιβάδι που δακρύζει, Η Σκόνη του Χρόνου. Έχει γράψει και σκηνοθετήσει ταινίες μυθοπλασίας μικρού και μεγάλου μήκους, ντοκιμαντέρ μεσαίου και μεγάλου μήκους, videos για θεατρικές παραστάσεις, εταιρικά videos. Συνεργάστηκε με τον διεθνούς φήμης φωτογράφο Josef Koudelka γράφοντας το κείμενο στο βιβλίο του Περιπλανήσεις – Ακολουθώντας το Βλέμμα του Οδυσσέα (έκδοση  Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, 1995) καθώς επίσης και στην έκθεση Περίπλους – 12 Φωτογράφοι του Magnum φωτογραφίζουν τη σύγχρονη Ελλάδα (Μουσείο Μπενάκη, Ιούνιος 2004).  Το μυθιστόρημά της με τίτλο Η μνήμη ακίνητη κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, τον Οκτώβριο του 2002.  Ζει και εργάζεται στην Αθήνα.