Στο πλαίσιο των βραδινών video art προβολών με τίτλο Fireflies in the Night Take Wing που φιλοξενούνται στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ), από τις 23 έως τις 26 Ιουνίου, προβάλλεται το βίντεο της Τζένης Μαρκέτου The choir/Η χορωδία, σε παραγωγή της Ταινιοθήκης της Ελλάδος για το αφιέρωμα Εικόνες της κρίσης.

Το πρόγραμμα προβολών επιμελήθηκαν οι Barbara London, Kαλλιόπη Μηνιουδάκη και Fransesca Pietropaolo, με Καλλιτεχνικό Διευθυντή τον διεθνώς αναγνωρισμένο επιμελητή Robert Storr και περιλαμβάνει μια σειρά έργων από περισσότερους από 50 καλλιτέχνες από 29 χώρες. Απευθύνεται στους πολίτες της Αθήνας, της Ελλάδας και ολόκληρου του κόσμου καλωσορίζοντάς τους στο νέο πολιτιστικό, εκπαιδευτικό και αστικό τοπόσημο της Αθήνας.

The choir/Η χορωδία της Τζένης Μαρκέτου

Βίντεο υψηλής ανάλυσης (2015, έγχρωμο, με ήχο, διάρκεια 5:45’)
Ανάθεση από την Ταινιοθήκη της Ελλάδος για το αφιέρωμα Εικόνες της κρίσης, Αθήνα 2015

Στο Χορωδία η Τζένη Μαρκέτου στοχάζεται εν είδει ημερολογιακής καταγραφής πάνω στη ζωή σε εμπόλεμες ζώνες και στα ψεύδη της απο-αποικιοποίησης, εξερευνώντας παράλληλα τη φωνή ως μέσο αντίστασης. Διάσπαρτο με εικόνες της ερήμου μέσα από το παράθυρο ενός αυτοκινήτου, το βίντεο είναι ένα κολάζ από γυρίσματα που έχουν βρεθεί ή γυριστεί, το οποίο συνυφαίνει σκηνές από συγκρούσεις και διαμαρτυρίες που έχει περισυλλέξει η καλλιτέχνις από το Διαδίκτυο με δικές της καταγραφές της καθημερινότητας των προσφύγων Sahrawi. Ανάμεσά τους κυριαρχούν στιγμιότυπα από τις πρόβες τριών παιδικών χορωδιών από τα στρατόπεδα μεταναστών Bojador, Smara και Auserd στο Τιντούφ της Αλγερίας, τα οποία η καλλιτέχνις επισκέφθηκε το 2014 ενώ βρισκόταν στη Δυτική Σαχάρα σε art residency. Δείχνοντας τους καταυλισμούς που φιλοξενούν τους σχεδόν 200.000 πολίτες του αμφισβητούμενου κράτους της Δυτικής Σαχάρας, μετά τον βίαιο διωγμό τους από τις κατοικίες τους τα χρόνια που ακολούθησαν την απο-αποικιοποίηση της Σαχάρας εκ μέρους της Ισπανίας στα μέσα της δεκαετίας του ’70, η Μαρκέτου εφιστά την προσοχή μας σε μία από τις πιο μακροχρόνιες και αγνοημένες περιπτώσεις επιβεβλημένης μετανάστευσης, τραγικής εξόδου και προσφυγιάς.

Εστιάζοντας στα παιδιά που τραγουδούν τον επιθετικό εθνικό ύμνο του απελευθερωτικού μετώπου Πολισάριο, φορτισμένου με τον θυμό των Sahrawi από τα χρόνια της αποικιοκρατίας και της μετα-αποικιοκρατικής εποχής, του αγώνα τους για αυτονομία και της διεκδίκησης των σπιτιών τους και των αιχμαλώτων πολέμου, ρίχνει φως στον φόβο, την οργή και την εκδικητικότητα που διαμορφώνουν τη σκληρή και μιλιταριστική εθνική συνείδηση στα στρατόπεδα των Sahrawi ήδη από την παιδική ηλικία. Αυτά τα παιδιά δεν λένε χαρούμενα παιδικά τραγουδάκια ούτε αθώους θρησκευτικούς ύμνους. Τιμούν τους μάρτυρες της απο-αποικιοποίησης και εύχονται «μπροστά προς την ελευθερία», υποσχόμενα να «σαρώσουν στο διάβα τους καθετί οδυνηρό». Μεγαλώνουν χωρίς άλλη εναλλακτική λύση από μια εμπόλεμη πορεία προς μία «τέλεια Σαχάρα»: «Πίσω, πίσω, πίσω, πίσω σε μια ελεύθερη χώρα. Με σημαίες στα χέρια μας. Το τραγούδι της νίκης μάς καλεί. Τραγουδάμε, δεν υπάρχει επιλογή, δεν υπάρχει επιλογή, δεν υπάρχει άλλη επιλογή από το έθνος, δεν υπάρχει επιλογή, δεν υπάρχει άλλη επιλογή από την αυτονομία. Δεν υπάρχει άλλη επιλογή από την αυτονομία. Ο Θεός είναι μεγάλος, ζήτω ο αγώνας, ο Θεός είναι μεγάλος, ζωές δικαιώθηκαν… Ο Θεός είναι μεγάλος, ω πίσω στην πατρίδα μου». (Απόσπασμα από τον ύμνο του Πολισάριο που ακούγεται στην ταινία, βασισμένο στην ισπανική μετάφραση για την καλλιτέχνιδα από μια γυναίκα των Sahrawi, την Aziza Aalia.)