Ταινία: Ραγισμένα Όνειρα, του Felix Van Groeningen

Η επίσημη πρόταση του Βελγίου για το Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας. Μουσικός της bluegrass ο Ντιντιέ (Johan Heldenbergh), καλλιτέχνης τατουάζ και τραγουδίστρια η Ελίζ (Veerle Baetens) δένουν με έναν απόλυτα μαγικό τρόπο τόσο πάνω στην σκηνή όσο και στην ζωή τους. Αποκτούν εκείνη τη σχέση που πολλοί άνθρωποι θα ζήλευαν, μια σχέση γεμάτη πάθος, αφοσίωση και αγάπη. Όλα αυτά μέχρι τη στιγμή που η μοίρα αποφασίζει να τους δοκιμάσει με τον πιο σκληρό τρόπο. Εκεί θα κληθούν να απαντήσουν σε ένα πολύ κρίσικο ερώτημα: Για πόσο μπορεί να αντέξει η αγάπη;

Από την Ελένη Τσόκα

Η ταινία, που βασίζεται στο ομώνυμο θεατρικό έργο των Johan Heldenbergh (πρωταγωνιστής Ντιντιέ) και Mieke Dobbels , δεν ακολουθεί γραμμική χρονική πορεία αλλα πηγαινοέρχεται απο το παρον στο παρελθόν και αντίστροφα. Ξεκινάει με μια σκηνή που μας τοποθετεί κατ’ευθείαν στο κέντρο του δράματος: ο Ντιντιέ και η Ελίζ βρίσκονται σε νοσοκομείο στο Βέλγιο, όπου νοσηλεύεται η μόλις 7 χρονών κόρη τους, η οποία πάσχει απο καρκίνο. Η πορεία της θεραπείας της μικρής δεν πάει καθόλου καλά και αυτό λυγίζει τους δύο τραγικούς γονείς, οι οποίοι, όμως, αποφασίζουν μπροστά στην κόρη τους να δείχνουνε χαρούμενοι.

Απο αυτή τη σκηνή η ταινία μας μεταφέρει ξαφνικά 7 χρόνια πίσω, οταν οι 2 πρωταγωνιστές γνωρίστηκαν για πρώτη φορά στο μαγαζί που δούλευε η Ελίζ. Αυτή όμορφη, με ένα κορμί γεμάτο απο όμορφες εικόνες τατουάζ, εκείνος μουσικός, παίζει μπάτζο σε μια bluegrass country μπάντα ενώ δεν σταματάει στιγμή να ονειρεύεται την Αμερική. Εκείνος της μιλάει, αυτή ακούει. Της μιλάει για την καταγωγή της απαλάχειας μουσικής, για τους αγαπημένους του καλλιτέχνες, για τη ζωή του, ενώ καθώς φεύγει την προσκαλεί εμμέσως στο μαγαζί όπου εμφανίζεται τα βράδια με την μπάντα του.

Στο μεταίχμιο μεταξύ ευτυχίας και δυστυχίας οι 2 ήρωες ακροβατούν καθ’ολη τη διάρκεια του έργου. Το κοριτσάκι τους τελικά χάνει την μάχη με τη ζωή και αφήνει πίσω της δύο ανθρώπους που παλεύουν με το παρελθόν και το μέλλον τους. Ο Ντιντιέ, ορθολογιστής και άθεος, προσπαθεί να πείσει την Ελίζ να προχωρήσουνε μπροστά, ενω εκείνη θέλει να πιστεύει οτι η Μειμπελ έχει γίνει άστρο στον ουρανό.. Ο πόνος για τον χαμό του παιδιού τους κοινός, αλλα οι διαφορές που ξεπηδάνε με αφορμή αυτόν ουσιαστικές και οδυνηρές και για τους δύο.

Προς το τέλος, η πλοκή παίρνει μια περίεργη εξέλιξη. Στο επίκεντρο τίθεται η διαμάχη θρησκείας και επιστήμης,  πράγμα περιττό και αποπροσανατολιστικό απο το κέντρο του έργου, κατα πολλούς. Ωστόσο, θα ήταν καλύτερο να νομίσουμε  οτι η δράση αυτή αποσκοπεί στο να δημιουργήσει την κατάλληλη ένταση μεταξύ των δύο χαρακτήρων, που με τη σειρά της οδηγεί στο τραγικό τέλος της υπόθεσης. Εξάλλου, μέχρι αυτό το αμφιλεγόμενο σημείο, οποιαδήποτε λεπτομέρεια μας δίνει τις απαραίτητες πληροφορίες για την ψυχογράφηση των δύο ανθρώπων: απο την συνήθεια της Ελίζ να κάνει τατουάζ τα ονομάτα των πρώην συντρόφων της μέχρι και την οπτική του Ντιντιέ απέναντι σε φιλοσοφικά ζητήματα. Όλα αυτά χτίζουν διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα στους δύο τραγικούς ήρωες.

Η έμφαση που δίνεται στην μουσική επένδυση του έργου είναι χαρακτηριστική. Ο σκηνοθέτης Felix Van Groeningen την αναδεικνύει πολύ συχνά, φροντίζοντας ανάμεσα στις σκηνές δράσης να μας προσφέρει σκηνές, όπου η μπάντα μαζί με την Ελίζ στα φωνητικά, παίζει ζωντανά σε κέντρα, σε σκηνές, σε φιλικά σπίτια, σε συναρθροίσεις  και γιορτές. Θα έλεγε κανείς οτι το μισό του έργου είναι μουσική, πότε σε χαρούμενους τόνους και πότε σε πιο χαμηλούς, άλλες φορές για να μας τονίσει την ευτυχία του ζευγαριού και τη δύναμη της αγάπης, και άλλες για να μας υπενθυμίσει το βάρος της, οταν οι διαφορές και ο πόνος εισβάλουν και ανατρέπουν την ζωή. Η γλυκιά φωνή της Ελίζ (Βέρλ Μπάτενς) συγχρονίζεται αρμονικά με την φωνή του συντρόφου της που την συνοδεύει στα φωνητικά, ενω το βιολί, το μαντολίνο και το μπάντζο δημιουργούν μια μελαγχολική αλλα πολύ δυνατή ατμόσφαιρα.

Η πετυχημένη προσαρμογή του θεατρικού στην μεγάλη οθονη οφείλεται σε μεγάλο βαθμό και στην επιλογή του σκηνοθέτη να χτίσει ένα έργο πάνω στην αναρχία του χρόνου. Έτσι λοιπόν, για παράδειγμα, βλέποντας προηγουμένως την Ελίζ αναίσθητη να την μεταφέρουν στο νοσοκομείο δημιουργείται ένα πραγματικό μυστήριο για το τι συνέβη, πράγμα που περιμένουμε να δούμε με αγωνία στη συνέχεια. Βεβαίως, πολύ καλή είναι η δουλειά που έχει γίνει και στο μοντάζ,και συγκεκριμένα  στον τρόπο με τον οποίο έχουν συνδεθεί σκηνές δράσης με μουσικές σκηνές, καταφέρνοντας μια σχεδόν ανεπαίσθητη μετάβαση.

Το  Broken Circle Breakdown ή ελληνιστί Ραγισμένα όνειρα είναι μια αβάσταχτα μελαγχολική ερωτική ιστορία, με πολύ πειστικές ερμηνείες, άρτια σκηνοθεσία, και μελωδική μουσική. Στη φετινή Berlinale (Berlin International Film Festival) ήταν αυτή που κατάφερε να συγκινήσει περισσότερο απο κάθε άλλη. Αξίζει να την δείτε! Μονο αν αντέχετε τις συγκινήσεις…

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Φέλιξ Βαν Γκρένιγκεν
ΣΕΝΑΡΙΟ: Φέλιξ Βαν Γκρένιγκεν, Καρλ Τζους
ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Βερλ Μπάτενς, Γιόχαν Χέλντεμπεργκ, Νελ Κατρίς, Γκερτ Βαν Ράμπελμπεργκ, Νιλς Ντε Κάστερ, Ρόμπι Κλάιρεν
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 111′