Ταινία: Gravity, του Αλφόνσο Κουαρόν

Και ενώ η συζήτηση γύρω από το 3D είναι ακόμη σε εξέλιξη, ο Αλφόνσο Κουαρόν έρχεται με το «Gravity» και γεμάτος αυτοπεποίθηση βάζει μια παχουλή bold άνω τελεία.

Όπως στην περίπτωση του «Avatar», ή του «Hugo» έτσι και ο Κουαρόν με το «Gravity» χρησιμοποιεί τις νέες τεχνολογίες, όχι μαρκετίστικα με ό,τι αυτό συνεπάγεται, αλλά ως εργαλείο για να προχωρήσει και να εξελίξει το σινεμά ένα βήμα πιο πέρα. Αλλά οι αρετές του «Gravity» δεν σταματούν εδώ. Ο Κουαρόν μας φέρνει ενώπιον της περατότητάς μας, των φόβων μας, της φιλοδοξίας μας και των ελπίδων μας. Με άμεσες ή έμεσες αναφορές, ο Κουαρόν ρίχνει την μεταφυσική, το υπερβατικό, τον υπαρξισμό, την πίστη, τον θάνατο και την ζωή στο διάστημα και τα αφήνει να αιωρούνται μαζί με τους δύο πρωταγωνιστές του προς διαλογή και διάλογο. Αυτό που δεν μπαίνει σε διάλογο είναι οι τρύπες που δεν λέει να δικαιολογήσει το σενάριο και οι ερμηνείες που κάπου στα μέσα του έργου παραδίδονται στο έλεος του θεού, ή του σύμπαντος.

Η Δρ. Στόουν (Σάντρα Μπούλοκ), επιστήμων της Ιατρικής Μηχανικής, βρίσκεται στην πρώτη διαστημική αποστολή της μαζί με τον αστροναύτη Ματ Κοβάλσκι (Τζορτζ Κλούνεϊ), ο οποίος εκτελεί το τελευταίο του ταξίδι πριν την συνταξιοδότηση. Το σχήμα πρώτο – τελευταίο ποτέ δεν είναι καλός οιωνός στον κινηματογράφο και ο Κουαρόν δεν σκοπεύει να το αλλάξει αυτό, αντιθέτως το επισπεύδει κιόλας, αφού μετά από πολύ λίγο μια θύελλα από συντρίμμια ενός δορυφόρου διαλύει το διαστημικό λεωφορείο και Δρ. Στόουν και Κοβάλσκι, ως μόνοι επιζήσαντες, βρίσκονται έρμαια του σύμπαντος.

Ο ενθουσιασμός με την ταινία ξεκινάει να ενεργοποιείται από τους νευρώνες σου από τα πρώτα κιόλας δευτερόλεπτα που έρχεσαι σε επαφή με το περιβάλλον που ανοίγεται μπροστά σου, νομίζοντας πως είσαι στο Πλανητάριο και όχι στον κινηματογράφο. Το μεγαλείο του διαστήματος απλώνεται στην οθόνη και το δέος που νιώθεις πρόκειται να σε κρατήσει συντροφιά για πολύ ώρα. Η απόλυτη ηρεμία, η ζεστή χροιά στις επικοινωνίες μεταξύ του πληρώματος και του επίγειου σταθμού σε βάζουν ομαλά στην συνθήκη της μηδενικής βαρύτητας των αστροναυτών. Και έτσι όπως νιώθεις και εσύ χαλαρός και αβαρής, έρχεται ο χειρότερος φόβος σου να σου ταράξει μυαλό, ψυχή και σώμα: η πτώση στο πουθενά. Ο ιμάντας που ενώνει τους δύο αστροναύτες σπάει και χωρίς να υπάρχει σημείο για να κρατηθούν πέφτουν στην αγκαλιά του χάους. Σε αυτό έρχεται να προστεθεί και το οδυνηρό αίσθημα της ασφυξίας, όταν ξέρεις πως κάθε κοφτή ανάσα σημαίνει αυτομάτως και λιγότερο διαθέσιμο οξυγόνο. Μέχρι εδώ όλα καλά. Είπαμε, εξαιρετική απεικόνιση του σύμπαντος, ωραίο σκηνοθετικό παιχνίδι με τις αντανακλάσεις της γης πάνω στις μάσκες των αστροναυτών, η εναλλαγή του τοπίου από ονειρικό σε εφιαλτικό και θανατηφόρο, οι ψυχολογικές μεταπτώσεις μεταξύ πανικού και νηφαλιότητας και το φιλοσοφικό υπόβαθρο διαλεκτικής μεταξύ πίστης και επιστήμης, περατότητας και Απείρου κλπ.

Εκεί που χαλάει η συνταγή του Κουαρόν είναι στο σενάριο. Υπάρχουν δομικά στοιχεία της πλοκής, που απλά δεν μπορούν να σταθούν ως πιθανότητες. Προς αποφυγή spoiler θα περιοριστώ στο γενικό, ότι η Δρ. Στόουν έτσι όπως εμφανίζεται στο έργο δεν μπορεί να πείσει ότι αυτή η γυναίκα πέρασε με επιτυχία της εξετάσεις για να βγει εκεί έξω. Δεν γίνεται. Πέραν τούτου, ο Κλούνεϊ συνεχίζει στο μοτίβο του γόη, αυτή την φορά του διαστήματος και είναι βαρετό, ενώ η Μπούλοκ, που όλοι την βλέπουν να παραλαμβάνει το χρυσό αγαλματίδιο για την ερμηνεία της, προσωπικά θα πω ότι είναι υπερεκτιμημένη: τα δάκρυα παραίτησης δεν μπορούν να στεγνώνουν πάνω σε ένα πρόσωπο που αμέσως μετά φορά την μάσκα του Super Mars και αυτό να ονομάζεται θρίαμβος ερμηνείας.

Η όλη επιτυχία του Gravity στηρίζεται καθαρά στο άρτιο τεχνικό μέρος του και σε αρκετές επιτυχημένες σκηνοθετικές στιγμές, καθώς και στο ότι σε βουτάει στην αγωνία των πρωταγωνιστών ξυπνώντας τους χειρότερους φόβους σου. Η απεικόνιση του σύμπαντος είναι συγκλονιστική, με υπέροχα μονοπλάνα που δίνουν στο τοπίο το δέος και την απειλή που χρειάζεται για να λειτουργήσει το σασπένς για την έκβαση της ιστορίας. Τέλος, αν σε ενδιαφέρουν και οι αιώνιοι υπαρξιακοί προβληματισμοί σου δίνει τροφή για σκέψη και συζητήσεις που σίγουρα θα πάρουν φωτιά, κυρίως αν έχεις δει το Solaris ή την Οδύσσεια του Διαστήματος. Το σενάριο και οι ερμηνείες δεν ακολουθούν τις αρετές των προαναφερόμενων, αλλά –who cares? Η βόλτα στο διάστημα αξίζει και με το παραπάνω.

Σκηνοθεσία: Αλφόνσο Κουαρόν
Σενάριο: Αλφόνσο Κουαρόν, Γιόνας Κουαρόν
Πρωταγωνιστούν: Σάντρα Μπούλοκ, Τζορτζ Κλούνεϊ
Διάρκεια: 91΄
Διανομή: Village