Λίγο από ατμόσφαιρα φιλμ νουάρ, λίγο από Τhe Untouchables (1987), λίγο από Mulholland Falls (1996), λίγο ακόμα από L.A. Confidential (1997)

Από την Ελένη Φιλίππου

και ιδού το Gangster Squad δια χειρός Ρούμπεν Φλάισερ (Zombieland, 2009): Στις απαρχές της δεκαετίας του ΄50 το Λος Άντζελες μαστίζεται από την μαφία των ναρκωτικών, των παράνομων στοιχημάτων, μπορντέλων και καζίνο. Ένας υπόκοσμος-μηχανή, τα γρανάζια της οποίας λαδώνονται από διεφθαρμένους αστυνομικούς, επίορκους δικαστές και πιστούς απόκληρους εγκληματίες, στα χέρια του Μίκι Κοέν (Σον Πεν). Στην απέναντι νομοταγή όχθη, ο αρχηγός της αστυνομίας Πάρκερ (Νικ Νόλτε) αναζητάει βοήθεια στο πρόσωπο του βετεράνου Τζον Ο’ Μάρα (Τζος Μπρόλιν) για την εξάλειψη της μαφίας από την πόλη των αγγέλων. Στην δύσκολη αυτή αποστολή θα βρεθούν στο πλάι του Ο’ Μάρα, ο γυναικάς αστυνομικός Τζέρι Γούτερς (Ράιαν Γκόσλινγκ), ο μεξικάνος Ναβιδάδ Ραμίρεζ (Μίκαελ Πένα), ο σπεσιαλίστας στην κατασκοπεία Κόνγεϊ Κίλερ (Τζιοβάνι Ρίμπιζι), ο αποσυρμένος σκοπευτής Μαξ Κένραντ (Ρόμπερτ Πάτρικ) και ο αστυνόμος Χάρις (Άντονι Μάκι).  Η ομάδα αφήνει στο συρτάρι το αστυνομικό σήμα, ξεχνάει τον κώδικα του νόμου και σηκώνει το καπάκι του υπονόμου που οδηγεί στον κόσμο του Μίκι Κοέν.

Το να εμπεριέχονται επιδράσεις, αναφορές και παραπομπές σε ένα φιλμ από άλλους δημιουργούς είναι σύνηθες, θεμιτό και, σε θεωρητικό πλαίσιο, ενδιαφέρον μεθοδολογικό εργαλείο. Αρκεί το υλικό που παραλαμβάνει και επιλέγει ο δημιουργός να συνομιλήσει με αυτό, να το εξελίσσει και να το πηγαίνει στο επόμενο επίπεδο. Στην περίπτωση του Φλάισερ, η αποτυχία σωστής διαχείρισης του υλικού του, έχει ως αποτέλεσμα να αφήνει το Gangster Squad στο επίπεδο της μίμησης.        

Η μεταπολεμική περίοδος ΄40-΄50 καθώς και το ιστορικά υπαρκτό πρόσωπο του Μίκι Κοέν έχει εμπνεύσει το Χόλιγουντ πολλάκις και έχει χαρίσει στην μεγάλη οθόνη στιγμές καθαρής κινηματογραφικής απόλαυσης: Από το Bugsy (1991) του Μπάρι Λέβινσον, το L.A. Confidential του Κέρτις Χάνσον, το Mulholland Falls του Λι Ταμαχόρι καθώς και το πιο πρόσφατο Black Dahlia (2006) του Μπράιαν Ντε Πάλμα. Και αν στην περίπτωση των L.A. Confidential και Black Dahlia, η ιστορία στηριζόταν στα βιβλία του εξαιρετικού αστυνομικού λογοτέχνη Τζέημς Ελρόι, το Gangster Squad έχει το πολύ δυνατό βιβλίο του Πολ Λίμπερμαν. Επομένως δεν τίθεται θέμα ελλειμματικού ή κατώτερου πρωτογενούς υλικού.

Για τον θεατή που αγαπάει το noir και neo-noir είδος, το σκοτεινό περιβάλλον, η υπόθεση Κοέν, οι γκάνγκστερ, τα αυτοκίνητα της εποχής και ο macho/hard boiled τύπος αρσενικού είναι στοιχεία που αν μη τι άλλο τον προδιαθέτουν θετικά για αυτό που πρόκειται να παρακολουθήσει. Ο τρόπος όμως με τον οποίο εξελίσσεται η ταινία είναι απογοητευτικός, με μια μονήρη προσκόλληση στο ανούσια υπερβολικό πιστολίδι. Ο Φλάισερ αφήνει την φιγούρα του Μίκι Κοέν εντελώς ανεκμετάλλευτη και σεναριακά χαλαρή, με αποτέλεσμα – παρά τις φιλότιμες προσπάθειες του Σον Πεν – να δείχνει ο ιστορικός μαφιόζος ένας γραφικός βίαιος ψυχοπαθής. Επίσης απλοϊκή είναι η προσέγγιση της ομάδας των αστυνομικών που μένουν στο επίπεδο «ο-καλός-και-ηθικός-που-αναγκάζεται-να-λερώσει-τα-χέρια-του-για-να-θριαμβεύσει-το-καλό». Και ανάμεσα στο παιδικό δίπολο καλού και κακού μπαινοβγαίνει ως κλασσικότατο κλισέ, η Γκρέης (Έμα Στόουν) για να κλείσει τη συνταγή που οφείλει ένα γκανγκστερικό έργο να έχει. 

Επίσης, παρόλο που η ταινία αναφέρει ότι είναι βασισμένη σε αληθινά γεγονότα, οι ανακρίβειες δεν απουσιάζουν, με αποκορύφωμα τον τρόπο με τον οποίο κλείνει ο Φλάισερ το θέμα του Κοέν. Προσωπικά, ως καλύτερη στιγμή του Gangster Squad εντοπίζω την σκηνή στην China Town, όπου ο Φλάισερ σκηνοθετεί εξαιρετικά την αναμέτρηση μεταξύ των δύο δυνάμεων. Κατά τα άλλα, θεωρώ πως το τελικό αποτέλεσμα είναι αδύναμο και στέκει αρκετά μακριά από τον διάλογο με τους προαναφερθέντες δημιουργούς που θέλησε να συνομιλήσει.     

Σκηνοθεσία: Ρούμπεν Φλάισερ
Σενάριο: Γουίλ Μπιλ (βασισμένο στο βιβλίο του Πολ Λίμπερμαν)
Πρωταγωνιστούν: Σον Πεν, Τζος Μπρόλιν, Ράιαν Γκόσλινγκ, Τζιοβάνι Ριμπίζι, Έμα ΣτόουνΔιάρκεια: 113΄
Διανομή: Village
Από 24 Ιανουαρίου στους Κινηματογράφους