Ομαδική Έκθεση Salus Patriae, Πλοές στο Ίδρυμα Κυδωνιέως της Άνδρου

Το Ίδρυμα Π. και Μ. Κυδωνιέως της Άνδρου, διοργανώνει για ακόμη ένα καλοκαίρι τον εικαστικό θεσμό «Πλοές», με τον τίτλο της φετινής ομαδικής έκθεσης να είναι «Salus Patriae»…

… και να περιλαμβάνει έργα ζωγραφικής, γλυπτικής, χαρακτικής και «εγκαταστάσεων». Η έκθεση εγκαινιάζεται το Σάββατο 28 Ιουλίου και θα διαρκέσει έως και τις 30 Σεπτεμβρίου 2012.

 
Αν επιλέχθηκε η λατινική απόδοση για τον τίτλο, — σύμφωνα με την Επιμελήτρια Αθηνά Σχινά, Κριτικό & Ιστορικό Τέχνης — είναι γιατί λειτουργεί αρχετυπικά και πληρέστερα ως προς την σύνθετη και ταυτοχρόνως αμφιλεγόμενη πολιτιστική μνήμη που μεταφέρει. Αφετέρου, ο όρος συνδέει την Ελλάδα με την Ευρώπη, αποτελώντας έναν κοινό τόπο επιδιώξεων κι επιβίωσης, μέσα από τις διαφορετικές και συνυπάρχουσες όψεις που εμπεριέχει. “Salus Patriae” σημαίνει “υγεία” , αλλά και “σωτηρία” της πατρίδας. Πρόκειται για μια κοινή επιθυμία όλων μας, να σωθεί ή να αποκατασταθεί ο τόπος μας από την κρίση που τον μαστίζει, σε οικονομικό, θεσμικό, ιδεολογικό, ηθικό και πολιτιστικό επίπεδο, την στιγμή κατά την οποία οι έννοιες καθώς πλέον βιώνονται, εμφανίζονται τραυματισμένες, εξαλλοιωμένες, αδιεξοδικές και αμφισβητούμενες, προσανατολίζοντας μας προς μια καθολικότερη αναθεώρηση.

Οι καλλιτέχνες που εφέτος επελέγησαν, λόγω των συναφών προβληματισμών που περιλαμβάνουν τα έργα τους, ανταποκρίνονται στο θέμα “Salus Patriae” ο καθένας με τον δικό του τρόπο. Ένα προς ένα τα συγκεκριμένα έργα, ανάλογα με την θέση που αυτά εκθεσιακά παρουσιάζονται, συνδιαλέγονται μεταξύ τους και με τους θεατές, προτείνοντας καίρια διερωτήματα για το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον μιας “πατρίδας” αξιών, την οποία ο καθένας μας υποστασιώνει με τις πράξεις, τις συμπεριφορές, τις νοοτροπίες, την αισθητική, τις ευθύνες και τις αποφάσεις που αναλαμβάνει, στην καθημερινή του ζωή. Μια ζωή δυσχερειών, αδιεξόδων, αμηχανίας, ρητορείας και πλάνης, οδυνηρών επιπλέον αντισταθμισμάτων αλλά και ακατάβλητης ελπίδας, για την προσπάθεια υπέρβασης από την κρίση.

Ορισμένα από τα εικαστικά έργα της “Salus Patriae” αντιμετωπίζουν το θέμα με ανατρεπτικότητα, με χιούμορ, με αυτοσαρκασμό, με σπαρακτικότητα, με αναθεωρητική διάθεση, με κριτικό πνεύμα, με αλληγορικό επίσης και ποιητικό τρόπο. Άλλα πάλι έργα υποβάλουν την αίσθηση του πόνου, την πίκρα της ματαίωσης και της ελεγειακής οδύνης, συνδυασμένης ωστόσο με την εσωτερική δύναμη, την ελεγχόμενη οργή, τις πνευματικές αντιστάσεις και την τόλμη της διεκδίκησης για μια αποκατάσταση αρχών, σε νέες βάσεις. Βάσεις, που προσβλέπουν σε ένα καινούριο ξεκίνημα, χωρίς ωστόσο εγγυήσεις, αλλά και χωρίς χρεωκοπημένες ουτοπίες. Από κάθε άποψη, η έκθεση “Salus Patriae”, χωρίς να χειραγωγεί, προσφέρει κίνητρα για μια αναπροσανατόλιζα μένη αυτοσυνειδησία, καλλιεργώντας παράλληλα και χωρίς σοβαροφάνειες, την στοχαστική ωριμότητα και την ενθάρρυνση για την ανάπλαση ποιοτήτων, κριτηρίων και αξιών, με άλλα λόγια θεμελίων για την “σωτήρια” ανοικοδόμηση του εαυτού μας και του τόπου.

Οι καλλιτέχνες που συμμετέχουν, είναι αλφαβητικά, οι: Μανώλης Αναστασάκος, Δημήτρης Αναστασίου, Μιχάλης Κουντούρης, Εμμανουήλ Μπιτσάκης, Θόδωρος Παπαγιάννης, Αγγελος Παπαδημητρίου, Μιλτιάδης Πεταλάς, Αχιλλέας Πιστώνης, Δημήτρης Ρόκος, Βασίλης Σελιμάς, Νίκος Σίσκος, Αντώνης Σμυρνιός, Δημήτρης Τάταρης, Κώστας Τσιρώνης, Νίκος Χουλιαράς.

Ο Μ. Αναστασάκος με ριζοσπαστικότητα, παράδοξους συσχετισμούς και υπαινικτικό χιούμορ, διαμορφώνει τις δικές του φαντασιακές “πραγματικότητες”.
 

Ο Δ. Αναστασίου εστιάζει στην φύση μιας πολυεπίπεδης “αφηγηματικότητας”, η οποία ανοίγει διάλογο, διαπλέκοντας με ευρηματικότητα και φαντασία, με λεπτό χιούμορ και υπαρξιακή αγωνία την ιστορία, την τέχνη, τον χρόνο και την ζωή.
 

Ο Μ. Κοντούρης σχολιάζει με καυστικότητα και αλληγορία τα “έργα και τις ημέρες” του βίου μας, στην πολύμορφη κρίση που διανύουμε.
 

Ο Ε. Μπιτσάκης διασυνδέει συνείδηση και ασυνείδητο, όπως επίσης τις επιθυμίες και τους φόβους με την παραδοξότητα, τον αυτοσαρκασμό και την ποιητική ελεγεία της καθημερινότητας η οποία μετατρέπεται σε “ιστορία”, ενός νέου χρονικού.
 

Ο Θ. Παπαγιάννης παρουσιάζει για πρώτη φορά ολόκληρη τη σειρά των τοτεμικών, των χοϊκών και των μνημειακών του μορφών, σε έγχρωμο πολυεστέρα. Η διάρθρωση των μορφών αυτών στον χώρο, λειτουργεί σαν τον χορό της αρχαίας τραγωδίας, αποτυπώνοντας αισθήσεις του παρελθόντος μέσα από το σημερινό κοινωνικό αντίκρισμα των τεκταινομένων.
 

Ο Ά. Παπαδημητρίου με σκωπτική ανατρεπτικότητα, “μνημειακή” υπονόμευση και παράδοξη θυμοσοφία, παρουσιάζει στην έκθεση το δικό του υποβλητικό “περιβάλλον-εγκατάσταση”.
 

Ο Μ. Πεταλάς με μεικτή τεχνική και σύνθετη γραφή διαφόρων εκφραστικών τρόπων της χαρακτικής, διαπλέκει σύμβολα και αλληγορίες, προσδίδοντας μέσα από ένα προσωπικό, ποιητικό και υπερρεαλιστικό ύφος, μια αναθεωρητική σημασιολογία.
 

Ο Α. Πιστώνης αποτυπώνει τις μεταλλαγές του χώρου και του χρόνου, με τον “εαυτό” να λειτουργεί ως “ετερότητα”, ανασκευάζοντας ταυτοχρόνως τις παραμέτρους που αφορούν τις έννοιες της “ταυτότητας”, καθώς και το “εύρος-βάθος” ανάμεσα στο όμοιο και στο διαφορετικό.
 

Ο Δ. Ρόκος με καυστική κριτική και σαρκασμό, αποκαλύπτει και την ίδια στιγμή “στιγματίζει” πτυχές και συμπεριφορές του νεοελληνικού βίου. Και όχι μόνον.
 

Ο Β. Σελιμάς μέσα από την αινιγματική του ατμόσφαιρα, οδηγεί το βλέμμα σε νέους συνειρμούς και συσχετισμούς, που παρουσιάζουν το οικείο ως αλλοτριωνόμενο και το γνωστό ως επισφαλές.
 

Ο Ν. Σίσκος, μέσα από την υπερβατικότητα, την ευδαιμονική παραδοξότητα και το χιούμορ, διασαλεύει κάθε είδους συμβατική ισορροπία, διαμορφώνοντας φαντασιακούς συγκερασμούς, με επιθυμίες κι εφιάλτες, στις δικές του “υποθέσεις” ζωής κι ονείρων.
 

Ο Α. Σμυρνιός με αφετηρία την φύση, δημιουργεί εικασίες και αλληγορίες “ξαναγράφοντας”, σαν τον Αίσωπο, σύγχρονους δικούς του “μύθους”, εμπνευσμένους από τα λάθη και τα πάθη ανθρώπινων χαρακτήρων της ζωής.
 

Ο Δ. Τάταρης διαπραγματεύεται διαλεκτικά την έννοια του εγκλεισμού και της απελευθέρωσης, του θύτη και του θύματος, της ειρωνείας της ζωής και της τραγωδίας της, μέσα από ρόλους συνεχόμενων ανατροπών, με προθέσεις επαναπροσδιορισμών της σημασιολογίας τους.
 

Ο Κ. Τσιρώνης θίγει καίρια ζητήματα, επαναφέροντας το προσκήνιο τις αλληγορικές σχέσεις αιτίου και αιτιατού, εξουσιάζοντος κι εξουσιαζομένου, μέσα από μια πληθωριστική και καταχρηστική “πραγματικότητα”, που εμπερικλείει ωστόσο το τραύμα και την υπέρβαση, την σπαρακτικότητα και τον σαρκασμό.
 

Ο Ν. Χουλιαράς εκφράζει εμψυχωνόμενη την υπαρξιακή αγωνία και την μοναξιά, την προσδοκία και την ουτοπία, στις περιηγήσεις κι εμβαθύνσεις που προκαλεί στο βλέμμα του θεατή, καθώς τα έργα του οδηγούν σε εικόνες του συλλογικού ασυνειδήτου, αλλά και στις διαρκώς εξελισσόμενες περιπέτειες του βίου, με τις αντιφάσεις και τους επαναπροσδιορισμούς του, με την χαρμολύπη και τις λυτρωτικές διαφυγές, που αποκαλύπτει ο “μικρός και μέγας” αυτός κόσμος του ζωγράφου.

Έκτακτη συμμετοχή: Δημήτρης Κρέτσης

Επιμέλεια έκθεσης και Καταλόγου: Αθηνά Σχινά, Κριτικός & Ιστορικός Τέχνης