Με μία τελευταία ξενάγηση στα έργα δέκα Ελλήνων και Γερμανών καλλιτεχνών, ολοκληρώνεται η διαδρομή της έκθεσης ‘TEMPUS RITUALIS’ στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης.

 

Οι επιμελήτριες της έκθεσης Χριστίνα Δημητριάδη, Κριστίνε Νίππε και Ευανθία Τσαντίλα, στις οποίες ανήκει και ο αντιφατικός τίτλος της, την χαρακτήρισαν ως «όχι άλλη μια έκθεση για την κρίση στην Ελλάδα», με κεντρικό άξονα τα διάφορα τελετουργικά που εμφανίζονται στο πλαίσιο της ενδυνάμωσης των κοινωνικών δεσμών, σε μεταβατικές εποχές, σαν και αυτές που ζούμε.

 

Με έργα όλων σχεδόν των εικαστικών μέσων (φωτογραφίες, βίντεο, εγκαταστάσεις, κολάζ, περφόρμανς) οι καλλιτέχνες της έκθεσης –Λένα Αθανασοπούλου, Χριστίνα Δημητριάδη, Νίνα Φίσερ & Μαροάν ελ Σάνι, Πία Γκρέσνερ, Σουζάνε Κρίμανν, Λία Ναλμπαντίδου, Κριστίνε Σουλτς, Εύα Στεφανή, Ευανθία Τσαντίλα– συνυπάρχουν με ‘φόντο’ την Θεσσαλονίκη, όπου δημιουργήθηκαν και τα περισσότερα από αυτά.  Επόμενος σταθμός της έκθεσης η Galerie im Körnerpark στο Βερολίνο (25.10.2014-11.01.2015), με την υποστήριξη του Bezirksamt Neukölln Fachbereich Kultur.

Η έκθεση

Η έκθεση Tempus Ritualis συνδυάζει δύο αντιφατικούς όρους. Τη λέξη Tempus, που δηλώνει τον τρέχοντα χρόνο, μια στιγμή στο παρόν, και τα τελετουργικά Ritualis, που μπορούν να προκύψουν μόνο μέσα από τη συνεχή επανάληψη συγκεκριμένων πολιτιστικών πρακτικών και επομένως θεμελιώνονται στο παρελθόν. Αξιοποιώντας ποικίλες καλλιτεχνικές μεθόδους, η έκθεση Tempus Ritualis σκοπεύει να διερευνήσει και να παρουσιάσει νέες τελετουργικές φόρμες, καθώς αυτές εξελίσσονται. Ο συνδυασμός αυτών των δύο εννοιών εκφράζει το ενδιαφέρον για τη φύση του παρόντος χρόνου και για την δυνατότητά του να παράγει νέες συνέχειες. Τι είναι αυτό που χαρακτηρίζει την εποχή μας και τι είδους συλλογικές τελετουργίες αναδύονται σε μια περίοδο κρίσης;

Η ελληνική κοινωνία έχει αλλάξει ραγδαία από το 2009. Υπάρχουν, ωστόσο, και παρά την κρίση, καινούριες εξελίξεις στην κοινωνική μικροκλίμακα; Στην καλλιτεχνική κοινότητα για παράδειγμα, σε ποιό βαθμό μπορούμε να δούμε ισχυρότερη κοινωνική συνοχή, ένα διαρκή διάλογο και μια πιο φιλική ατμόσφαιρα; Και τι είδους νέοι ορισμοί μπορούν να ανιχνευθούν για έννοιες όπως κοινότητες σε κρίση, συλλογικότητες, παραγωγή τοπικότητας ή ακόμη και η φιλία;

Η έκθεση Tempus Ritualis συλλέγει φόρμες γνώσης και φαντασίας. Πρόκειται για οπτικό υλικό που θα μπορέσει να χρησιμεύσει στο μέλλον ως καταγραφή μιας ιστορικής στιγμής και που ενδεχομένως θα χρησιμοποιηθεί ως βάση για την αναψηλάφηση της μνήμης. Εξετάζει επίσης μεθόδους αρχειοθέτησης τόσο της σύγχρονης όσο και ιστορικής γνώσης, καθώς και τη σχέση τους με το καλλιτεχνικό έργο, τις συλλογικές φόρμες και τους μηχανισμούς παραγωγής ταυτότητας.

 

Οι συντελεστές

Το πρότζεκτ Tempus Ritualis είναι μια πρωτοβουλία της Χριστίνας Δημητριάδη, της Ευανθίας Τσαντίλα και της Κριστίνε Νίππε. Η στενή σχέση που έχουν οι καλλιτέχνιδες Χριστίνα Δημητριάδη και Ευανθία Τσαντίλα με την Ελλάδα και τη Γερμανία, καθώς και η εντατική εργασία τους και στις δύο χώρες, επιτρέπει –μέσω της καλλιτεχνικής πρακτικής- μια σε βάθος εξέταση των διαφορετικών παραδόσεων. Η Κριστίνε Νίππε, ανθρωπολόγος και ιστορικός της τέχνης, με εκτενή πείρα στην επιμέλεια και διοργάνωση εκθέσεων, ενισχύει τον διεπιστημονικό χαρακτήρα της ομάδας.

 

*Λεζάντα έργου: Christine Schulz, Delphic raft, 2014