H έκθεση που θα παρουσιαστεί στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης είναι αφιερωμένη στο έργο της Βάσως

Κατράκη (1914-1988), μιας από τις σημαντικότερες χαράκτριες της νεοελληνικής τέχνης του β΄ μισού του 20ού αιώνα. Με συμμετοχές και διακρίσεις σε διεθνείς εκθέσεις και μπιενάλε, όπως αυτές της Αλεξάνδρειας, του Σάο Πάολο, του Τόκυο και της Λειψίας,  η αναγνώρισή της κορυφώθηκε το 1966, όταν διακρίθηκε στην 33η Μπιενάλε της Βενετίας, με το διεθνές βραβείο λιθογραφίας ‘Tamarind’.

Η δημιουργία της Κατράκη συνιστά μια από τις πιο ολοκληρωμένες προτάσεις, καθώς στο έργο της πραγματεύεται με συνέχεια και συνέπεια «τα μεγάλα, τα θεμελιώδη θέματα της ζωής που εικονογραφεί» από τις αρχές της δεκαετίας του 1940 έως και τα μέσα της δεκαετίας του 1980.

Ξεκινώντας από την ξυλογραφία, θα περάσει το 1955 στη χάραξη πάνω σε λίθο, μια τεχνική πρωτότυπη, στην οποία αναγνωρίζεται η «απόλυτη καλλιτεχνική δεξιοτεχνία» της χαράκτριας, συνδυασμένη με «οξυδερκή ελευθερία».

Η έκθεση συγκεντρώνει περίπου 110 αντιπροσωπευτικά έργα που καλύπτουν όλες τις περιόδους της καλλιτεχνικής της πορείας: από τις πρώτες ξυλογραφίες των χρόνων της Κατοχής και της Αντίστασης, και εκείνες με θέματα τους ψαράδες και τα τοπία του Μεσολογγίου, έως τους πρώτους πειραματισμούς της στην πέτρα και τις εμβληματικές σειρές έργων που θα ακολουθήσουν.

Οι μύθοι της Κατράκη αναφέρονται σε πανανθρώπινες και διαχρονικές αξίες, οι εικόνες της καθηλώνουν, κατατείνοντας προς ένα ιδεόγραμμα οπου παραπέμπει στην ουσία του νοήματός τους. Μέσα από τις διαφορετικές εκδοχές του κάθε θέματος, παρακολουθούμε τις σκέψεις και τους στόχους, το αισθητικό ιδανικό της, το πέρασμα σε φόρμες εντονότερης συναισθηματικής φόρτισης. Από τα πρώτα σπουδαστικά της έργα μέχρι τις μετέπειτα μνημειακές της προτάσεις, η πρόσληψη και η απόδοση της ανθρώπινης μορφής είναι η κυρίαρχη αισθητική – θεματική επιλογή της δουλειάς της στην οποία η ενδελεχής μελέτη και ο διάλογος με την ελληνική τέχνη – από την προϊστορία μέχρι τις λαϊκές – παραδοσιακές εκφάνσεις της – παίζουν πρωταρχικό ρόλο.

Οι αναγωγές και οι αντιστοιχίες με τις μορφές των κυκλαδικών ειδωλίων είναι κάτι περισσότερο από ισχυρές – η μελέτη και το ενδιαφέρον της για την κυκλαδική τέχνη, ως σταθερά σημεία αναφοράς και έμπνευσης παραμένουν αμείωτα καθόλη τη δημιουργική της πορεία. Στις επιμηκυσμένες, αρχετυπικές μορφές των συνθέσεών της, με την αφαίρεση και τη βαθιά επεξεργασμένη απλοποίηση της φόρμας τους, η Κατράκη προάγει το ίδιο όραμα, πλάθει ένα σύμπαν εικόνων, καταθέτει μια στάση ζωής και μια κοινωνική διαμαρτυρία, εμβαθύνει στον πυρήνα της ύπαρξης, επικεντρώνεται στο πεπρωμένο του ανθρώπου, εξισορροπώντας απόλυτα το πάθος και την ανάτασή του μέσα από την υποβλητική αντίθεση του άσπρου – μαύρου. 
 

Επιμέλεια έκθεσης: Γιάννης Μπόλης, Ιστορικός Τέχνης, Μαρία Δ. Τόλη, Επιμελήτρια, Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης

H έκθεση έργων της Βάσως Κατράκη, με τίτλο Πνοή στην Πέτρα, θα πραγματοποιηθεί από τις 4 Νοεμβρίου 2010 μέχρι τις 31 Ιανουαρίου 2011 στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.

Η έκθεση πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Κέντρο Χαρακτικών Τεχνών – Μουσείο Βάσως Κατράκη, Αιτωλικό.

Δωρεάν ξεναγήσεις για το κοινό (με το εισιτήριο εισόδου): Κάθε Πέμπτη στις 7μ.μ. και κάθε Κυριακή στη 1μ.μ. Έναρξη: Κυριακή 14 Νοεμβρίου 2010.

Λεζάντες:

EΞΩ: Βάσω Κατράκη, Ψαράδες με καπέλα, χάραξη σε πέτρα, 70 x 62 εκ.
© Σπύρος Κατράκης και Ιωάννα-Μαριάννα Κατράκη-Δεσποτίδη
Vasso Katraki, Fishermen with Hats, engraved stone, 70 x 62 cm
© Spyros Katrakis and Ioanna-Marianna Katraki-Despotidi

ΜΕΣΑ 1: Βάσω Κατράκη, Μορφή III, 1979, χάραξη σε πέτρα, 70 x 36 εκ.
© Σπύρος Κατράκης και Ιωάννα-Μαριάννα Κατράκη-Δεσποτίδη
Vasso Katraki, Figure III, 1979, engraved stone, 70 x 36 cm
© Spyros Katrakis and Ioanna-Marianna Katraki-Despotidi

ΜΕΣΑ 2: . Βάσω Κατράκη, Μητρότητα, 1965, χάραξη σε πέτρα, 103 x 58 εκ.
© Σπύρος Κατράκης και Ιωάννα-Μαριάννα Κατράκη-Δεσποτίδη
Vasso Katraki, Maternity, 1965, engraved stone, 103 x 58 cm
© Spyros Katrakis and Ioanna-Marianna Katraki-Despotidi

ΜΕΣΑ 3: Βάσω Κατράκη, Το χρέος της Αντιγόνης, 1972, χάραξη σε πέτρα, 103 x 103 εκ. © Σπύρος Κατράκης και Ιωάννα-Μαριάννα Κατράκη-Δεσποτίδη
Vasso Katraki, Antigone’s Duty, 1972, engraved stone, 103 x 103 cm
© Spyros Katrakis and Ioanna-Marianna Katraki-Despotidi

ΜΕΣΑ 4: Βάσω Κατράκη, Μοναξιά, χάραξη σε πέτρα, 100 x 70 εκ.
© Σπύρος Κατράκης και Ιωάννα-Μαριάννα Κατράκη-Δεσποτίδη
Vasso Katraki, Loneliness, engraved stone, 100 x 70 cm
© Spyros Katrakis and Ioanna-Marianna Katraki-Despotidi

ΜΕΣΑ 5: Βάσω Κατράκη, Ίκαρος II, 1966, χάραξη σε πέτρα, 103 x 103 εκ.
© Σπύρος Κατράκης και Ιωάννα-Μαριάννα Κατράκη-Δεσποτίδη
Vasso Katraki, Icarus II, engraved stone, 103 x 103 cm
© Spyros Katrakis and Ioanna-Marianna Katraki-Despotidi

ΕΧΩ ΜΙΚΡΗ: Βάσω Κατράκη © Σπύρος Κατράκης και Ιωάννα-Μαριάννα Κατράκη-Δεσποτίδη
Vasso Katraki © Spyros Katrakis and Ioanna-Marianna Katraki-Despotidi