Η αίθουσα τέχνης «εκφραση-γιαννα γραμματοπουλου» παρουσιάζει την ατομική έκθεση γλυπτικής του Μάρκου Γεωργιλάκη. Στην έκθεση ο γλύπτης παρουσιάζει κυρίως ανάγλυφες συνθέσεις, για τις οποίες μιλάει στο Culturenow.gr, επισημαίνοντας μάλιστα την σπουδαιότητα του ανάγλυφου στην γλυπτική.

Συνέντευξη στην Αθηνά Πούλιου

CultureNow: Από τις 23 Φεβρουαρίου η γκαλερί εκφραση-γιαννα γραμματοπουλου φιλοξενεί τα έργα σας σε μία ατομική έκθεση, όπου παρουσιάζετε κυρίως ανάγλυφες συνθέσεις. Θα θέλατε να μας πείτε λίγα λόγια για τον τύπο του ανάγλυφου και την πορεία του μέσα στο χρόνο;

Μάρκος Γεωργιλάκης: Στην έκθεση υπάρχουν δύο αίθουσες, στην πρώτη παρουσιάζονται τέσσερα μεγάλα ανάγλυφα και τέσσερα επίσης μεγάλα σχέδια. Στη δεύτερη μικρότερες ολόγλυφες συνθέσεις. Το ανάγλυφο είναι μορφή γλυπτικής. Έτσι και σ’ αυτό ο χώρος είναι πραγματικός, εκτός από την τρίτη διάσταση, το βάθος, που μπορεί να συρρικνωθεί μέχρι και σε λίγα εκατοστά. Αυτό είναι και η ιδιαιτερότητά του: δεν είναι ολόγλυφο, περίοπτο, όπως τα υπόλοιπα έργα γλυπτικής, αλλά θεάται μόνο από ένα σημείο (μπροστά). Για την δημιουργία του όμως προϋποθέτει την αντίληψη του πράγματικού χώρου, την αίσθηση του ολόγλυφου.

Το ανάγλυφο είναι γλυπτική και διέτρεξε τους αιώνες. Από τους αρχαίους πολιτισμούς πέρασε σε όλες τις φάσεις της ιστορίας της τέχνης και έφτασε ως τις μέρες μας με εκπληκτικά έργα. Στη χώρα μας το συνδέουμε συνήθως με τις ανάγλυφες παραστάσεις των αρχαίων ναών και κυρίως με τη ζωφόρο και τις μετόπες του Παρθενώνα. Αυτό είναι φυσικό μιας και πρόκειται για αριστουργήματα της τέχνης. Επίσης, πρέπει να πούμε πως εκείνη την περίοδο το ανάγλυφο κατείχε ένα σημαντικό μέρος της γλυπτικής έκφρασης. Παρ’ όλα αυτά και στην σύγχρονη εποχή υπάρχουν εξαιρετικά παραδείγματα. Θέλω να σας θυμίσω τα ανάγλυφα του Γ. Χαλεπά, το μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη του Φ. Ρώκ, το έργο του Χρ. Καπράλου Το μνημείο της Μάχης της Πίνδου, που κοσμεί το αίθριο της Βουλής, το ανάγλυφο του Β. Μουστάκα, που συπμληρώνει το μνημείο του έφιππου ανδριάντα του Μ. Αλεξάνδρου στη Θεσσαλονίκη και πολλά άλλα. Το ανάγλυφο στην πορεία του χρόνου είχε μια συνεχή παρουσία και υπηρετήθηκε από τους σημαντικότερους γλύπτες τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς.

C. N.: Η Γιούλη Χρονοπούλου, μέσα από τον κατάλογο της έκθεσης, αναρωτιέται για τη μορφή του ανάγλυφου: «… Γιατί, άραγε, βλέπουμε τόσο σπάνια ανάγλυφα σήμερα; Γιατί αυτή η ηχηρή απουσία και μάλιστα σε μια χώρα με τόσο ισχυρή την παρουσία του στην καλλιτεχνική παράδοση;…». Τι είναι αυτό που σας έκανε να χρησιμοποιήσετε το ανάγλυφο στα έργα σας, αν και δεν προτιμάτε τόσο από τους σύγχρονους γλύπτες;

Μ. Γ.: Είναι αλήθεια πως το ανάγλυφο δεν το βλέπουμε συχνά στις δουλειές των γλυπτών σήμερα ή όσο συχνά εγώ νομίζω ότι θα έπρεπε. Εμένα έτυχε να με συνεπάρει από την πρώτη στιγμή, που το δούλεψα, όντας φοιτητής στην ΑΣΚΤ. Από τότε δεν έχω σταματήσει. Σχεδόν σε όλες μου τις εκθέσεις έχω παρουσιάσει ανάγλυφες συνθέσεις. Αυτή τη φορά δούλεψα πολύ περισσότερο και σ’ αυτό συνέβαλε η εντύπωση που από την πρώτη στιγμή μου έδωσε το συγκεκριμένο μοντέλο, καθώς επίσης και οι ιδιαίτερες απαιτήσεις, στην απόδοση του χώρου, που έχει ο τύπος του ανάγλυφου. Οι ιδιαίτερες αυτές απαιτήσεις αποτέλεσαν μία επιπλέον πρόσκληση, που θέλησα να αντιμετωπίσω.

C. N.: Στη συγκεκριμένη έκθεση θα δούμε ανάμεσα στα έργα σας κυριώς ανθρώπινες μορφές. Αυτό γιατί; Είναι το σύνολο του έργου σας ανθρωποκεντρικό ή αφορά μόνο στη συγκεκριμένη έκθεση; Επίσης, τα υλικά που χρησιμοποιείτε τι ρόλο παίζουν στο έργο σας;

ΜΓ.: Η ανθρώπινη μορφή και γενικότερα η έννοια άνθρωπος, αποτέλεσαν το κεντρικό σημείο στην πορεία των τεχνών και όχι μόνο των εικαστικών, σε όλες τις εποχές και σε όλες τις εκφράσεις τους. Και στη δική μου δουλειά και προβληματισμό αυτό ισχύει, αφού αισθάνομαι πως ως σημερινός καλλιτέχνης είμαι μέρος της αδιάκοπης ροής της τέχνης, του πολιτισμού και της πορείας του ανθρώπου μέσα στη ζωή. Η γνώμη μου είναι πως η ανθρώπινη παρουσία ή απουσία διαμορφώνει τον χώρο, το κεντρικό ζήτημα, δηλαδή της γλυπτικής.

Έτσι σε όλες μου τις εκθέσεις η μέλετη της ανθρώπινης μορφής ήταν παρούσα, μαζί βέβαια και με άλλα έργα, αφού η θεματολογία μου δεν εξαντλείται σ’ αυτό. Στην τωρινή έκθεση π.χ. μαζί με τα ανάγλυφα και τα σχέδια εκθέτω τα “άλογα” και τις “σκιές των αλόγων”. Τα υλικά αποτελούν μέρος του αποτελέσματος. Συμμετέχουν στην εικόνα που φτανει στα μάτια του θεατή, επομένως συμμετέχουν στην σύνθεση, ο ρόλος τους λοιπόν είναι ουσιαστικός και αυτό είναι κάτι που με απασχολέι καθ’ όλη τη διάρκεια δημιουργίας του κάθε έργου. Εδώ πρέπει να προσθέσω πως κανένα υλικό, καμία διαδικασία, καμιά τεχνική δεν μπορούν από μόνα τους να δημιουργήσουν έργο, τέχνη, αν πίσω από αυτά δεν υπάρχει το σχέδιο, η φιλοσοφία και η ψυχή του έργου.

C. N: Το κοινό μέχρι πότε θα έχει την ευκαιρια να δει την έκθεση; Και ποια είναι τα σχέδια σας για το μέλλον;

Μ. Γ.: Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 17 Μαρτίου. Όσο για το μέλλον δεν υπάρχει κάτι συγκεκριμένο προς το παρόν. Εγώ θα συνεχίσω τη δουλειά μου και όταν έρθει η ώρα θα την παρουσιάσω. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να αναφερθώ στον κάταλογο τη έκθεσης. Η Γιούλη Χρονοπούλου παρακολούθησε από κοντά όλη την πορεία της δουλειάς που παρουσιάζεται και έγραψε ένα εκτενές αναλυτικό και συγχρόνως στοχαστικό κείμενο – κάνει και γενικές αναφορές αλλά και αναλύσεις σε κάθε έργο ξεχωριστά. Στο κείμενο αυτό η Γιούλη Χρονοπουλου κατέθεσε και τις σκέψεις και τα συναισθήματά της.