Η Συλλογή Κυπριακών Αρχαιοτήτων Θάνου Ν. Ζιντίλη, μία από τις σημαντικότερες στον κόσμο, προστέθηκε

στις μόνιμες συλλογές του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης το 2002 με καθεστώς μακροχρόνιου δανεισμού, και παρουσιάστηκε πρώτη φορά στο κοινό το 2004. Το 2012 ολοκληρώθηκαν οι εργασίες επανέκθεσης της Συλλογής με βάση την νέα μουσειογραφική μελέτη, η οποία επέτρεψε την προσθήκη περισσότερων αντικειμένων που αυξήθηκαν σε 550 (από 400) αλλά και μια νέα προσέγγιση στις κατηγορίες και τις συνάφειες των αντικειμένων της Συλλογής που χρονολογούνται από τη Χαλκολιθική ως τη Βυζαντινή, Μεσαιωνική και νεότερη περίοδο.

Την γενική εποπτεία και τον συντονισμό είχε ο Διευθυντής του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, Καθηγητής Νικόλαος Χρ. Σταμπολίδης. Την επιμέλεια της νέας έκθεσης είχε η αρχαιολόγος, επιμελήτρια του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης Μαρία Δόγκα-Τόλη, σε συνεργασία με την αρχαιολόγο και επιμελήτρια του Μουσείου, Μιμίκα Γιαννοπούλου.

Η νέα παρουσίαση της Συλλογής Κυπριακών Αρχαιοτήτων στον διευρυμένο και πλήρως ανακαινισμένο τρίτο όροφο πραγματοποιήθηκε με δωρεά του Ιδρύματος Α.Γ. Λεβέντη.

Λίγα λόγια για την επανέκθεση

Η νέα παρουσίαση αναδεικνύει με σύγχρονη μουσειολογικά ματιά –από άποψης σχεδιασμού, χρωματισμών, φωτισμού και προβολής των εκθεμάτων επάνω σε γραφιστικές επιφάνειες σχετικές με τα αντικείμενα –  την πλούσια σε ρυθμούς, διακόσμηση και ευφάνταστα σχήματα κεραμική (χρηστικά, αποθηκευτικά και επιτραπέζια σκεύη) των Προϊστορικών και Ιστορικών Χρόνων, η οποία αντιπροσωπεύει τον πυρήνα της Συλλογής. Η κεραμική παρουσιάζεται σε δέκα προθήκες, καλύπτοντας χρονολογικά ένα ευρύτατο φάσμα από τα μέσα της τρίτης π.Χ. χιλιετίας έως την Ύστερη Αρχαιότητα.

Η κεραμική πλαισιώνεται με αντικείμενα σε επιμέρους θεματικές ενότητες-προθήκες για τη λατρεία, την υφαντική, την αρωματοποιία, τις ταφικές πρακτικές, τη γραφή, τη μεταλλοτεχνία, τη νομισματοκοπία, τη σφραγιδογλυφία και τις εξωτερικές σχέσεις. Η περιμετρική παρουσίαση ολοκληρώνεται με τα γυάλινα σκεύη και τα κοσμήματα σε χρονολογικές και ειδολογικές ενότητες.

Η εξέλιξη της ανθρώπινης μορφής στην Ειδωλοπλαστική και τη Γλυπτική από τη Χαλκολιθική έως τη ρωμαϊκή περίοδο παρουσιάζεται σε αντίστοιχες, περίοπτες προθήκες,  στο κέντρο της αίθουσας, δίνοντας έτσι στον επισκέπτη τη δυνατότητα να κατανοήσει ορισμένους τύπους της μακραίωνης εξέλιξής της από τα πρώιμα, χαλκολιθικά  ειδώλια και περίαπτα της 4ης χιλιετίας π.Χ, φτιαγμένα από τον αυτοφυή στην Κύπρο πρασινωπό πικρόλιθο, έως την ακμή της στην κοροπλαστική τέχνη και τη μνημειακή γλυπτική σε ασβεστόλιθο –και σπανιότερα σε μάρμαρο- των Ιστορικών Χρόνων.   

Η έκθεση συνοδεύεται από εύληπτα κείμενα ανά προθήκη, εισαγωγικά και θεματικά, χάρτες και χρονολογικό πίνακα, καθώς και πολυμεσικές εφαρμογές σε οθόνες αφής με κείμενα, εικόνες και σχέδια που παρέχουν περαιτέρω πληροφορίες για τον κυπριακό χαλκό -το αγαθό που χάρισε πλούτο και ευημερία στο νησί-, για την ιστορία της γραφής και των νομισμάτων.

Γενικότερα, η αρχαιολογία και η τέχνη της Κύπρου στη μακραίωνη ιστορία της από τους αρχαιότερους οικισμούς έως την ακμή των πόλεων-βασιλείων των Ιστορικών Χρόνων  αλλά και οι σχέσεις της Κύπρου, πολιτισμικές και εμπορικές, με τον ευρύτερο κόσμο της Μεσογείου σε διάφορες περιόδους της αρχαιότητας, αναπτύσσονται σε διαδραστικές επιφάνειες μέσα από έναν ευρηματικό ψηφιακό σχεδιασμό με τεκμηριωμένο επιστημονικά υλικό, προσιτό στον μαθητή, τον φοιτητή, τον απλό επισκέπτη αλλά και τον ειδικό.

Σημείωση

Η επανέκθεση της Συλλογής των Κυπριακών Αρχαιοτήτων ακολούθησε ύστερα από την αναδιάρθρωση του τετάρτου και δευτέρου ορόφου του Μουσείου και την παρουσίαση της μόνιμης Συλλογής Αρχαίας Ελληνικής Τέχνης του Ιδρύματος Νικολάου και Ντόλλης Γουλανδρή, στις  αντίστοιχες εκθέσεις ‘Σκηνές από την Καθημερινή Ζωή στην Αρχαιότητα’ (2008) και ‘Αρχαία Ελληνική Τέχνης. Μια ιστορία με εικόνες’ (2009).

Λεζάντες

1. Δίλαιμη πρόχους
Πηλός, Πρωτοκυπριακή Ι περίοδος, 2500 – 2300 π.Χ.

2. Σταυρόσχημο ειδώλιο-περίαπτο
Πικρόλιθος. Χαλκολιθική περίοδος, 3900 – 2500 π.Χ.