Το μονόδραμα Iphigenia terrea (2006) (H Xθόνια Ιφιγένεια) του Αλέξανδρου Καλογερά παρουσιάζεται το Σάββατο 29 Αυγούστου 2015 στις 21.00 στο αρχαίο Ιερό των Υρίων της Νάξου, υπό τη διεύθυνση του συνθέτη και μαέστρου Θεόδωρου Αντωνίου σε σκηνοθετική επιμέλεια της Κατερίνας Πολυχρονοπούλου.

Είναι βασισμένο στην τραγωδία του Ευριπίδη Ιφιγένεια η εν Αυλίδι, η οποία γράφτηκε προς το τέλος της ζωής του ποιητή και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά μετά τον θάνατο του το 406 π.Χ.

Το έργο του Καλογερά επιχειρεί μια σύγχρονη ανάγνωση του Ευριπίδη που πραγματεύεται τη θεϊκή βούληση της Άρτεμης να θυσιαστεί η Ιφιγένεια, κόρη του Αγαμέμνονα, προκειμένου να κινήσει ο στόλος των Ελλήνων για την Τροία.

Το διάρκειας  περίπου 20 λεπτών μονόδραμα περιλαμβάνει απαγγελία στίχων από τον χορό, τον Αγαμέμνονα και την Ιφιγένεια στα νέα Ελληνικά, που ερμηνεύει η ηθοποιός Αναστασία Μαρματάκη, ενώ η σοπράνο Αναστασία Συμεωνίδου τραγουδάει στα αρχαία Ελληνικά στίχους της Ιφιγένειας και του Αγαμέμνονα.

Η σύνθεση ακολουθεί την έντονη εξέλιξη του κειμένου, αναδεικνύει τις αντιστροφές των ρόλων και τις μεταστροφές των χαρακτήρων, αφήνοντας την αγωνία και την ένταση να ταλανίζουν την ανθρώπινη ύπαρξη.

«Αυτό το κράμα της αδυναμίας και της ρώμης, της δειλίας και της τόλμης είναι μια αληθινή και θελκτική εικόνα του ανθρώπινου φυσικού. Ήρεμα γίνεται η μετάβαση από τη μια στην άλλη ψυχική διάθεση και είναι ικανοποιητικά δικαιολογημένη». Schiller

Ένα κορυφαίο κείμενο της αρχαίας ελληνικής γραμματείας, ένα έργο βαθύτατα πολιτικό, διαχρονικό, ένα ειρωνικό και ταυτόχρονα τραγικό σχόλιο πάνω στο θέμα της πολιτικής σκοπιμότητας.

Συμμετέχουν οι:

Αναστασία Συμεωνίδου, σοπράνο

Αναστασία Μαρματάκη, ηθοποιός

Caitlyn Schmidt, φλάουτο

Janet Underhill, φαγκότο

Βασίλης Πριόβολος, φαγκότο

Σουζάνα Κυριαζή-Κορντάχη, βιολοντσέλο

Kathy Kalogeras, βιόλα

Thomas Schmidt, κρουστά

Μαρία Κομπότη, πιάνο

Αλέξης Diamant, πιάνο

Θεόδωρος Αντωνίου: μουσική διεύθυνση

Καλλιτεχνική διεύθυνση: Κατερίνα Πολυχρονοπούλου και Αλέξανδρου Καλογερά

Η συναυλία εντάσσεται στο πρόγραμμα των Διεθνών Μουσικών Συναντήσεων, Naxos in Greece (22-31 Aυγούστου 2015). Συνδιοργάνωση του Πολιτιστικού Συλλόγου Τραγαίας, της Ορχήστρας ΑΛΕΑ ΙΙΙ του Πανεπιστημίου της Βοστώνης και με του Berklee College of Music, με την υποστήριξη της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και του Νομικού Προσώπου Πολιτισμού και Αθλητισμού ΝΟΠΠΑΠΠΠΑ Νάξου.

Στα πλαίσια της ίδιας διοργάνωσης, την Πέμπτη 27 Αυγούστου 2015 θα πραγματοποιηθεί πολιτιστικό δρώμενο στο Ενετικό Κάστρο της Χώρας, με video-art και μουσική από το Μεσαίωνα μέχρι την εποχή μας, ένα μουσικό Πολύτοπο με αφετηρία τη σχολή των Ουρσουλίνων και σταθμούς σε χώρους όπως το Αρχαιολογικό Μουσείο-σχολή Ιησουιτών. 

Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί σε έναν από τους πιο αξιόλογους αρχαιολογικούς ιερούς τόπους του Αιγαίου, το Ιερό του Διονύσου στα Ύρια, ενός τόπου με αδιάλειπτη λειτουργία από τον 14ο π.Χ ως και σήμερα. Ενός δείγματος απαράμιλλης ομορφιάς ιωνικού ρυθμού της αρχαίας ελληνικής αρχιτεκτονικής. Πρόκειται για ένα Ιερό του οποίου τα μέρη που σώζονται βρέθηκαν  ανάμεσα στο χωριό Γλινάδο και τη θάλασσα. Ο ναός διατηρήθηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα, από το τέλος της γεωμετρικής εποχής ως την προχωρημένη ρωμαϊκή εποχή. Μάλιστα, ο ναός των Υρίων μαζί με το Ιερό του Γύρουλα θεωρείται αρχιτεκτονικά ο πρόδρομος του Παρθενώνα.

Βιογραφικό Σημείωμα

Αλέξανδρος Καλογεράς

Ο Αλέξανδρος Καλογεράς γεννήθηκε στην Αθήνα το 1961. Σπούδασε στο Εθνικό Ωδείο πιάνο με την Τούλα Μινέτου-Μεταξά, την Χαρά Καλομοίρη και τον Αλέξανδρο Τουρνάισσεν, θεωρητικά με τον Δημήτρη Δραγατάκη, διεύθυνση χορωδίας με τον Αντώνη Κοντογεωργίου και φωνητική με το Γιώργο Ζερβάνο. Με την οικονομική βοήθεια διαφόρων υποτροφιών, συνέχισε με σπουδές σύνθεσης στο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης και του Χάρβαρντ με καθηγητές τους Θεόδωρο Αντωνίου, Bernard Rands, John Harbison και Donald Martino. Παράλληλα συμμετείχε στα καλοκαιρινά μαθήματα του Centre Acanthes στην Αβινιόν (Γαλλία) με τους Olivier Messiaen, Luigi Nono και Toru Takemitsu, καθώς επίσης στα καλοκαιρινά τμήματα του Darmstadt, (Γερμανία) και στα διεθνή σεμινάρια νέων συνθετών στην Αγία Πετρούπολη (Ρωσία) με τον Sergei Slonimsky.

Σαν συνθέτης έχει καλύψει όλα σχεδόν τα είδη μουσικής. Ο κατάλογός του περιλαμβάνει έργα για σόλο όργανα, μουσική δωματίου, συμφωνική ορχήστρα, ορχήστρα δωματίου, χορωδία, μουσική για το θέατρο καθώς επίσης μουσική για μαγνητοταινία και ηλεκτρονικό υπολογιστή. Τα περισσότερα από αυτά είναι αναθέσεις φεστιβάλ και μουσικών οργανισμών της Ελλάδας και του εξωτερικού, της Ελληνικής Ραδιοφωνίας αλλά και ανεξάρτητων μουσικών. Έχει βραβευτεί με το Α’ βραβείο στο διαγωνισμό σύνθεσης «Γ. Α. Παπαϊωάννου» για τα έργα Στάνζα (1990) για ορχήστρα δωματίου, και Κουαρτέτο (1992). Το 1989 κέρδισε το Β’ Βραβείο στο διεθνή διαγωνισμό σύνθεσης «Ολύμπια» που διοργάνωσε το Α’ Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας με το κουαρτέτο εγχόρδων ’Ιέρων. Το 1996 παίρνει το Α΄Βραβείο στον Πρώτο Διαγωνισμό Εκπαιδευτικών Έργων του Σ.Κ.Ω.Α για τη συλλογή είκοσι κομματιών για πιάνο Οι Μικροί Ερωδιοί. Επί πλέον το πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ του έχει απονείμει δύο βραβεία για τα έργα Στάνζα Β’, για συμφωνική ορχήστρα και Στάσιμον, για πιάνο.

Κάθε χρόνο τα έργα του παρουσιάζονται σε πολλές πόλεις ανά τον κόσμο. Πολύ συχνά είναι προσκεκλημένος σε διεθνή φεστιβάλ στην Ευρώπη, τις Ηνωμένες Πολιτείες και σε χώρες της Ρωσικής Συνομοσπονδίας όπου έχει παρουσιάσει περί τις 40 διαλέξεις με θέμα τη σύγχρονη μουσική στην Ελλάδα και τις ΗΠΑ. Εκτός από την Ελληνική Ραδιοφωνία και Τηλεόραση, έργα του έχουν μεταδοθεί από ραδιοφωνίες χωρών του εξωτερικού όπως των ΗΠΑ (WGBH, WCRB, Cosmos FM-WNYE), Καναδά Ολλανδίας (ΝΟΒ), Ρωσίας, Λευκορωσίας, Ισπανίας και Ιταλίας (RAI).

Παράλληλα με την συνθετική του δραστηριότητα διδάσκει ανώτερα θεωρητικά και σύνθεση στο Berklee College of Music της Βοστώνης, στο Ωδείο Μουσικοί Ορίζοντες του Κωστή Γαιτάνου στην Αθήνα, και είναι καλλιτεχνικός διευθυντής των Θερινών Εργαστηρίων Μουσικής της Σχολής της Νάξου.

Θεόδωρος Αντωνίου

Ο Θεόδωρος Αντωνίου είναι ένας από τους διαπρεπέστερους και πολυγραφότερους σύγχρονους καλλιτέχνες. Είναι πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών από το 1989 και διάγει λαμπρή καριέρα ως συνθέτης, μαέστρος και καθηγητής πανεπιστημίου στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Μελέτησε βιολί, φωνητική και σύνθεση στο Εθνικό και Ελληνικό Ωδείο. Αργότερα, σπούδασε διεύθυνση ορχήστρας και σύνθεση στη Μουσική Ακαδημία του Μονάχου και στο Διεθνές Μουσικό Κέντρο του Ντάρμστατ.

Έχει διδάξει μουσική στα μεγαλύτερα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα των ΗΠΑ, μεταξύ άλλων στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ και τη Μουσική Ακαδημία της Φιλαδέλφειας. Υπήρξε συν – διευθυντής όλων των δραστηριοτήτων σύγχρονης μουσικής στο Μουσικό Κέντρο του Τάνγκλγουντ. Το 1978, έγινε Καθηγητής σύνθεσης στο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης, θέση που κατείχε ως τον Οκτώβριο του 2008, οπότε και ανακηρύχθηκε ομότιμος Καθηγητής. Ανακηρύχθηκε επίτιμος διδάκτωρ του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου, καθώς και του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, το 2005 και το 2009 αντίστοιχα. Έχει, επίσης, διατελέσει καλλιτεχνικός διευθυντής της Πειραματικής Λυρικής Σκηνής και είναι διευθυντής του Μουσικού Τμήματος του Hellenic American College. Οι περισσότεροι Έλληνες συνθέτες της νεότερης γενιάς υπήρξαν μαθητές του.

Ως μαέστρος, έχει διευθύνει μεγάλες ορχήστρες και ενόργανα σχήματα σε όλο τον κόσμο. Πολυάριθμες συνθέσεις του είναι παραγγελίες σημαντικών μουσικών συνόλων. Είναι αποδέκτης διεθνών βραβείων. Το 2007, του απονεμήθηκε η διάκριση του Ταξιάρχη του Τάγματος της Τιμής από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, το 2011 το βραβείο «Τιμώντας τον Ελληνικό Πολιτισμό» από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ και το 2013 το βραβείο «Απόλλων» από την Εθνική Λυρική Σκηνή και την Εταιρία Φίλων Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Τον Μάιο του 2014, εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών (έδρα Μουσικής Σύνθεσης). Τα έργα του είναι πολυάριθμα και ποικίλης φύσεως. Κυκλοφορούν από γνωστούς αμερικανικούς, γερμανικούς και ελληνικούς εκδοτικούς οίκους.