Η ταινία του Ταϊλανδού σκηνοθέτη Απιτσατπόνγκ Ουερασεθακούλ, με τίτλο «Τροπική Ασθένεια» (Tropical Malady), θα αρχίσει να προβάλλεται

στις κινηματογραφικές αίθουσες από την Πέμπτη 9 Δεκεμβρίου 2010

Κάτι μαγικό πλανιέται στον αέρα! Ο Κενγκ, ένας νεαρός στρατιώτης αναλαμβάνει ένα πόστο σε μια μικρή πόλη της επαρχιακής Ταϊλάνδης. Μια μέρα, συναντά σε μια φάρμα ένα χωριατόπαιδο, τον Τονγκ, και η έλξη ανάμεσά τους είναι αμοιβαία.

Ο Κενγκ είναι πιο ορμητικός και ο Τονγκ πιο συγκρατημένος και απόμακρος. Όμως, νιώθουν ότι τους συνδέουν πολλά και αρχίζουν ένα ρομαντικό και πλατωνικό φλερτ, κάνοντας βόλτες στην εξοχή. Οι δύο νέοι γελάνε, κουβεντιάζουν, μοιράζονται μυστικά, τρώνε μαζί, ακούνε μουσική και αφηγούνται περιπέτειες.

Όμως, ένα βράδυ, ο Τονγκ εξαφανίζεται μυστηριωδώς. Μεταφερόμαστε τότε σε μια άλλη ιστορία, ενός στρατιώτη με αποστολή να εξερευνήσει ένα περίεργο γεγονός: πολλές αγελάδες κατασπαράσσονται μυστηριωδώς στις τοπικές φάρμες. Και μαθαίνουμε για έναν φολκλορικό μύθο, στον οποίο η ψυχή μιας τίγρης, άγρια και ατίθαση, στοιχειώνει τη ζούγκλα.

Ο στρατιώτης θέλει να βρει και να αντιμετωπίσει αυτό το περίεργο πνεύμα, που παίρνει τη μορφή της τίγρης αλλά, όπως ανακαλύπτουμε, και του εξαφανισμένου Τονγκ! Το πνεύμα της τίγρης καταδιώκει τον στρατιώτη μέσα στη σκοτεινή και πυκνή ζούγκλα, μέχρι και ο ίδιος να χαθεί μέσα σε αυτήν. Πώς συνδέονται αυτές οι δύο ιστορίες; Κρύβουμε πράγματι ένα κτήνος όλοι μέσα μας, που πρέπει να δαμάσουμε; Και πώς τελειώνει αυτή η παράξενη ερωτική ιστορία;

Μια ταινία-πρόκληση, από τον Ταϊλανδό σκηνοθέτη Απιτσατπόνγκ Ουερασεθακούλ. Μια αμφιλεγόμενη ταινία, που εντυπωσίασε, παραξένεψε, λατρεύτηκε, πολεμήθηκε! Αυθεντικά ταϊλανδέζικη αλλά και αφοπλιστικά μοντέρνα και σκληροπυρηνικά αντισυμβατική, η ταινία έχει δημιουργήσει έναν μύθο που την ακολουθεί…

Η «Τροπική ασθένεια» έκανε μεγάλη αίσθηση όταν προβλήθηκε στις Κάννες το 2004 και δίχασε το κοινό, καθώς είναι μια ταινία που προξενεί έντονα συναισθήματα, ξυπνά το υποσυνείδητο και μέσω του μύθου λέει αλήθειες. Στη δημοσιογραφική προβολή της στις Κάννες, κάποιοι από το κοινό αντέδρασαν πολύ έντονα στο αμφιλεγόμενο θέμα της.

Όμως, η κριτική επιτροπή του φεστιβάλ, με επικεφαλής τον ΚΟΥΕΝΤΙΝ ΤΑΡΑΝΤΙΝΟ, αναγνώρισε την ξεχωριστή αξία αυτού του απαιτητικού αριστουργήματος και βράβευσε την ταινία με το Βραβείο της Επιτροπής. Από τότε η φήμη της άρχισε να εξαπλώνεται σε όλο τον κόσμο. Είναι η πρώτη Ταϊλανδέζικη ταινία που διαγωνίστηκε ποτέ στις Κάννες. Εκτός από τις Κάννες, η ταινία απέσπασε και το Βραβείο Επιτροπής στο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ του Sao Paulo το 2004 και ήταν υποψήφια για Καλύτερη ταινία, στα Βραβεία Παγκόσμιου Κινηματογράφου του BBC, λαμβάνοντας διθυραμβικές κριτικές.

Σύντομα, η «ΤΡΟΠΙΚΗ ΑΣΘΕΝΕΙΑ», μαζί με μια επόμενη ταινία του, «ΣΥΝΔΡΟΜΑ ΚΑΙ ΕΝΑΣ ΑΙΩΝΑΣ» (2006), θα συγκαταλέγονται σε πλήθος από λίστες κριτικών με τις καλύτερες ταινίες των τελευταίων δέκα ετών ενώ το 2008 ο Ουερασεθακούλ θα γίνει  μέλος της Κριτικής Επιτροπής του φεστιβάλ των Καννών.

Η Ταϊλάνδη όμως δεν φαίνεται να είχε συμμεριστεί τον ίδιο ενθουσιασμό: τη χρονιά που το φιλμ επιλέχτηκε για να διαγωνιστεί στις Κάννες, η κυβέρνηση έστειλε μια αποστολή εκεί από Ταϊλανδέζους σκηνοθέτες. Αλλά όταν ο Ουερασεθακούλ ζήτησε να συμπεριληφθεί κι αυτός στα μέλη της αποστολής, οι κρατικοί λειτουργοί του είπαν ότι δεν υπάρχουν άλλα αεροπορικά εισιτήρια!

Η ταινία φαίνεται πως ενόχλησε τα αυστηρά ήθη της Ταϊλάνδης και, στη χώρα της, προβλήθηκε μόνο για 10 μέρες!

Η παρακολούθησή της ταινίας είναι μια πραγματική πολιτισμική εμπειρία, μακριά από τους εξωτισμούς και κλισέ που πολλές φορές συνοδεύουν τις Ασιατικές ταινίες.

Η ταινία κουβαλά την underground νεολαιίστικη κουλτούρα των νέων Ασιατών αλλά και την πλούσια προφορική παράδοση της Ταϊλάνδης, σε μύθους και δοξασίες. Είναι εμπνευσμένη τόσο από τα παραμύθια του Ταϊλανδέζου συγγραφέα ΝΟΙ ΙΝΤΑΝΟΝ, όσο και από τον διάσημο σκηνοθέτη του τρόμου Ζακ Τουρνέρ, σκηνοθέτη των ταινιών «ΠΕΡΠΑΤΗΣΑ ΜΕ ΕΝΑ ΖΟΜΠΙ» και «ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΓΑΤΕΣ». Και, όπως κάθε αυθεντικό εθνικό έργο, φέρει την ομορφιά και το μυστήριο ενός πολιτισμού τόσο μακρινού μα και τόσο αισθαντικά γοητευτικού.

Ο Ουερασεθακούλ κάνει μια πολύ πρωτότυπη ταινία, παράξενη και συναρπαστική, που ενώνει μια ρομαντική ερωτική ιστορία με ένα φολκλορικό παραμύθι, τρομακτικό, σαγηνευτικό και μοιραίο: φτιάχνει δύο ιστορίες και ύστερα τις αφήνει ελεύθερες, για να τις ξαναενώσει σε μια πολύ κρίσιμη στιγμή. Τα δύο μέρη δεν παρουσιάζονται σαν παράλληλες ιστορίες, αλλά σαν δύο ξεχωριστές ιστορίες που προβάλλονται μαζί, συνεπαίρνοντας το θεατή σε ένα γοητευτικό παιχνίδι ανακάλυψης της πιθανής σύνδεσης, χωρίς να χάνεται ποτέ η έκπληξη.

Για την πρώτη ώρα σχεδόν η ταινία ακολουθεί το ρομάντζο ανάμεσα στον Κενγκ, και τον Τονγκ. Για μεγάλο χρονικό διάστημα η αμοιβαία έλξη τους παραμένει ανεκδήλωτη. Βλέπουμε μόνο τα βλέμματα του Κενγκ, χωρίς να ξέρουμε την ανταπόκριση του Τονγκ.

Ο Τονγκ ανταποκρίνεται τελικά στον έρωτα του Κενγκ. Ο Κενγκ φαίνεται πιο έμπειρος και παθιασμένος, κυνηγώντας τον Τονγκ πιο ανοιχτά, αλλά είναι ταυτόχρονα πιο ευαίσθητος και πιο ευάλωτος. Αντίθετα, ο Τονγκ φαίνεται λεπτοκαμωμένος, αγορίστικος και ντροπαλός. Όμως, αυτή η συγκρατημένη εικόνα του Τονγκ μπορεί να είναι μια μάσκα, που να κρύβει μοχθηρία και σκληρότητα, μαγεύοντας τον Κενγκ και παρασέρνοντάς τον στο δικό του παιχνίδι αποπλάνησης.

Στο δεύτερο μέρος της ταινίας, μαθαίνουμε ότι ένας αριθμός ζώων έχουν πέσει θύματα μιας ανεξέλεγκτης δύναμης, ενός θηρίου της ζούγκλας, που οι τοπικοί θρύλοι λένε ότι μπορεί να είναι μια τίγρης ή ένας σαμάν με τη μορφή του κτήνους αυτού. Ένας στρατιώτης ακολουθεί τα ίχνη του θηρίου μέσα στη ζούγκλα και βιώνει υπερφυσικές καταστάσεις.

Η αφήγηση προχωρά όχι με ξεκάθαρη γραμμική σειρά αλλά με μικρά ξεσπάσματα, που μας καθοδηγούνε στην υπόθεση, δημιουργώντας μια ρεαλιστική περιπέτεια αλλά και ευφάνταστο παραμύθι. Ο Ουερασεθακούλ εστιάζει με δεξιοτεχνία στις μικρές λεπτομέρειες και τις λεπτότερες αποχρώσεις των συναισθημάτων. Και ρίχνει μια αισθησιακή ματιά στον κόσμο, που τον παρουσιάζει ταυτόχρονα πολιτισμένο και ζωώδη, αφηγούμενος παράλληλα μια πανέμορφη ιστορία αγάπης.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥ

Προκλητικός, ιδιαίτερος, ασυμβίβαστος, μαχητικός, πολυτάλαντος… Ο ΑΠΙΤΣΑΤΠΟΝΓΚ ΟΥΕΡΑΣΕΘΑΚΟΥΛ, σκηνοθέτης, σεναριογράφος, παραγωγός και εικαστικός καλλιτέχνης, είναι ένας από τους σπουδαιότερους δημιουργούς της τελευταίας δεκαετίας. Γεννήθηκε το 1970 στην Ταϊλάνδη. Σπούδασε αρχιτεκτονική και έκανε την πρώτη του μικρού μήκους ταινία BULLET, το 1993.

Πήρε μάστερ καλών τεχνών στο Σικάγο το 1997. Η πρώτη του ταινία μεγάλου μήκους «MYSTERIOUS OBJECT AT NOON», αναμειγνύει ντοκιμαντέρ και κινηματογραφική αφήγηση, με ένα πολύ εντυπωσιακό σουρεαλιστικό αποτέλεσμα. Δουλεύοντας έξω από τα στενά πουριτανικά όρια της ταϊλανδέζικης κινηματογραφίας, ο Ουερασεθακούλ έχει σκηνοθετήσει αρκετές ταινίες μεγάλου και μικρού μήκους, προκαλώντας πάντα αίσθηση.

Κι αυτό γιατί οι ταινίες του είναι πρωτότυπες, περίτεχνες, μυστηριώδεις, με μη συμβατικές αφηγηματικές δομές και θέματα που εξερευνούν τα μύχια όνειρα, την ανθρώπινη φύση, λεπτά ζητήματα σεξουαλικότητας ενώ καταλύουν και τη Δυτική, «τουριστική» αντίληψη για την Ταϊλάνδη, κάνοντας έναν κινηματογράφο φρέσκο και αληθινό.

 Ίσως πολύ αληθινό για τις Αρχές της Ταϊλάνδης, αφού ο Ουερασεθακούλ, παρόλο που έχει αναλάβει πρότζεκτ από το ίδιο το Υπουργείο Πολιτισμού της Ταϊλάνδης και έχει βραβευτεί από αυτό, έχει ταυτόχρονα δεχτεί και έντονη λογοκρισία, σε μια προσπάθεια του κράτους να καταπνίξει την ελευθερία των έργων του.

Ο δραστήριος Ουερασεθακούλ το 1999 έφτιαξε τη δική του εταιρεία παραγωγής, KICK THE MACHINE, για να παράγει τις δικές του ταινίες αλλά και να στηρίξει άλλους ανεξάρτητους σκηνοθέτες και πειραματικά κινηματογραφικά έργα. Το 2002 έρχεται και η διεθνής αναγνώριση, με την ταινία «ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ ΔΙΚΟΣ ΣΟΥ», που απέσπασε το βραβείο «Ένα Κάποιο Βλέμμα» στις Κάννες και τον Χρυσό Αλέξανδρο στο 43ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Στην χώρα του όμως η ταινία λογοκρίθηκε καθώς θεωρήθηκε ότι προσεγγίζει το ερωτικό θέμα με τολμηρό τρόπο.

Το 2004, συνεχίζει την επιτυχημένη του διεθνή καριέρα, όταν με την ταινία του «ΤΡΟΠΙΚΗ ΑΣΘΕΝΕΙΑ», παίρνει μια ακόμη μεγαλύτερη διάκριση, το Βραβείο Επιτροπής στο Φεστιβάλ των Καννών. Όμως και πάλι, ο Ουερασεθακούλ αντιμετώπισε δυσκολίες στη χώρα του, καθώς το ευαίσθητο θέμα της και το εξεζητημένο κινηματογραφικό της ύφος, έκαναν τις επίσημες πολιτιστικές αρχές να μην στηρίξουν την ταινία.

Παρ’ όλα αυτά, κανείς δεν μπορούσε να αμφισβητήσει το ταλέντο του Ουερασεθακούλ και, έτσι, το 2005, ο σκηνοθέτης έγινε σύμβουλος στην κινηματογραφική παραγωγή TSUNAMI DIGITAL SHORT FILMS. Αυτή θα γύριζε, με ανάθεση του Υπουργείου Πολιτισμού της Ταϊλάνδης, 13 ταινίες μικρού μήκους για τον μεγάλο σεισμό του 2004 στον Ινδικό ωκεανό και το τσουνάμι που χτύπησε την Ταϊλάνδη.

Την ίδια χρονιά, το Υπουργείο Πολιτισμού τον τίμησε με το βραβείο Silpathorn, που δίνεται κάθε χρόνο σε καλλιτέχνες από διάφορους τομείς.
Παράλληλα με τις ταινίες του, ο Ουερασεθακούλ είναι γνωστός και για τη βιντεοτέχνη του, όπου με πολλές του δημιουργίες έχει λάβει μέρος σε πολλά καλλιτεχνικά πρότζεκτ σε διάφορα φεστιβάλ.

Το 2006, ο Ουερασεθακούλ έκανε την ταινία «ΣΥΝΔΡΟΜΑ ΚΑΙ ΕΝΑΣ ΑΙΩΝΑΣ», που του είχε ανατεθεί από ένα φεστιβάλ στη Βιέννη, για τα 250 χρόνια από τη γέννηση του Μότσαρτ.

Η ταινία έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Βενετίας και προβλήθηκε και σε άλλα διεθνή φεστιβάλ. Όμως, στην Ταϊλάνδη, είχε για άλλη μια φορά πρόβλημα με τη λογοκρισία. Ενώ αρχικά είχε οριστεί ημερομηνία κυκλοφορίας, στη συνέχεια αναβλήθηκε επ’ αόριστον από το Ταϊλανδέζικο Συμβούλιο Λογοκρισίας, που απαιτούσε να αφαιρεθούν τέσσερις σκηνές.

Ο Ουερασεθακούλ αρνήθηκε να ξαναμοντάρει το φιλμ και δήλωσε ότι θα το απέσυρε από την εγχώρια κυκλοφορία. Εξήγησε τους λόγους, σε ένα άρθρο στην εφημερίδα Bangkok Post: «Εγώ, ως σκηνοθέτης, φέρομαι στα έργα μου, σαν να είναι γιοι και κόρες μου. Δεν με νοιάζει αν ο κόσμος τους αγαπά ή τους απεχθάνεται, αρκεί να τους έχω εγώ δημιουργήσει με τις καλύτερες προθέσεις μου και προσπάθειές μου. Αν αυτά τα «τέκνα» μου δεν μπορούν να ζήσουν στην ίδια τους τη χώρα για οποιοδήποτε λόγο, ας τα αφήσουν ήσυχα. Δεν υπάρχει λόγος να τα ακρωτηριάζουμε επειδή φοβόμαστε το σύστημα. Αλλιώς δεν υπάρχει λόγος να συνεχίζει κανείς να κάνει τέχνη».

Οι λογοκριτές όμως αρνήθηκαν να του επιστρέψουν τις κόπιες μέχρι να γίνουν οι περικοπές που ζητούσαν. Και αργότερα, η ταινία προβλήθηκε δύο φορές σε ιδιωτικά προγραμματισμένες προβολές στην Μπανγκόκ.

Η λογοκρισία ταινιών στη χώρα του προέκυψε από ένα περιοριστικό αξιολογικό σύστημα, που είχε δημιουργήσει η χούντα, και που έδινε τη δύναμη στην κυβέρνηση να λογοκρίνει και να απαγορεύει ταινίες, που θεωρούσε ότι «υπονομεύουν ή διασπούν την κοινωνική τάξη και την ηθική ευπρέπεια ή που μπορεί να έχουν αντίκτυπο στην εθνική ασφάλεια ή την περηφάνια του έθνους».

Για να δείξει την αντίθεσή του σε αυτό το νόμο, που ψηφίστηκε τελικά πλήρως το 2007, ο Ουερασεθακούλ, μαζί με άλλους σκηνοθέτες διαμαρτυρήθηκαν με πλακάτ έξω από τη βουλή, και ίδρυσαν το Κίνημα Ελεύθερου Ταϊλανδέζικου Σινεμά. «Διαφωνούμε με το δικαίωμα της πολιτείας να απαγορεύει ταινίες» δήλωσε ο Ουερασεθακούλ. Υπάρχουν ήδη άλλοι νόμοι που καλύπτουν πιθανά παραπτώματα των σκηνοθετών».

Ο σκηνοθέτης συνεχίζει ακόμα τον αγώνα του για ελευθερία καλλιτεχνικής έκφρασης. Στο μεταξύ, έχει πάρει μια θέση ανάμεσα στους εφτά σημαντικότερους σκηνοθέτες της δεκαετίας, σύμφωνα με το «Sight and Sound». Και όχι τυχαία, καθώς οι ταινίες του, «ΣΥΝΔΡΟΜΑ ΚΑΙ ΕΝΑΣ ΑΙΩΝΑΣ» και «ΤΡΟΠΙΚΗ ΑΣΘΕΝΕΙΑ», συγκαταλέγονται σε πλήθος από λίστες κριτικών με τις καλύτερες ταινίες των τελευταίων δέκα ετών. Το 2008 ο Ουερασεθακούλ ήταν μέλος της Κριτικής Επιτροπής του φεστιβάλ των Καννών ενώ η πιο πρόσφατη ταινία του, «UNCLE BOONMEE WHO CAN RECALL HIS PAST LIVES» κέρδισε φέτος το Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες και αποτελεί και την επίσημη υποψηφιότητα της χώρας για Καλύτερη Ξενόγλωσση Ταινία στα 83α Όσκαρ.

Επιλεγμένη φιλμογραφία

Uncle Boonmee Who Can Recall His Past Lives 2010
A Letter to Uncle Boonmee (μικρού μήκους) 2009
Σύνδρομα και ένας αιώνας (Syndromes and a century) 2006
Τροπική ασθένεια (Tropical malady) 2004
The Adventures of Iron Pussy 2003
Για πάντα δικός σου (Blissfully yours) 2002
Mysterious Object at Noon 2000

Συντελεστές

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: APICHATPONG WEERASETHAKUL
ΣΕΝΑΡΙΟ: APICHATPONG WEERASETHAKUL
ΠΑΡΑΓΩΓΗ: PAIBOON DAMRONGCHAITHAM, CHARLES DE MEAUX
ΜΟΥΣΙΚΗ: AKRITCHALERM KALAYANAMITR

ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΝ: BANLOP LOMNOI, SAKDA KAEWBUADEE