Με αφορμή την επέτειο των εκατό ετών από τη γέννηση του Γιάννη Ρίτσου, ξαναπαρουσιάζεται το έργο του η Ελένη, με τον Βασίλη Παπαβασιλείου, μετά από οκτώ χρόνια, στα πλαίσιο του φεστινού Φεστιβάλ Υμηττού.
Το σχέδιο της Ελένης έχει τις ρίζες του στη θεατρική βραδιά που παρουσιάστηκε το καλοκαίρι του 1999 στην Πνύκα, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, με τίτλο Ο κύριος Γιάννης Ρίτσος. Έγινε προσπάθεια τότε, ανθολογώντας το έργο του ποιητή, να συντεθεί ένα είδος σκηνικής προσωπογραφίας του. Στη σύνθεση αυτή συμπεριλήφθηκε κι ένα μεγάλο απόσπασμα από την Ελένη.
Η όλη βραδιά είχε χαρακτήρα θεατρικού αναλογίου. Δεν επρόκειτο για κανονική παράσταση, αν και, προκειμένου περί σκηνής, τι είναι κανονικό και τι όχι μόνο ο θεός Διόνυσος το ξέρει. Το βέβαιο είναι ότι δόθηκε η αφορμή να γίνουν κάποιες πιο συγκεκριμένες σκέψεις για τον ποιητή γενικά και για το χαρακτήρα, την υφή, την εμβέλεια των θεατρικών του κειμένων ειδικότερα.
Το 2001 παρουσιάστηκε για πρώτη φορά σε μορφή παράστασης σε συμπαραγωγή με το Πανεπιστήμιο Αθηνών την ΕΤ1 και τα ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Αγρινίου και Λάρισας. Το θέατρο του Ρίτσου είναι ένα θέατρο γλώσσας και ιδεών. Το ανθρώπινο πάθος, είτε τη γυναικεία ψυχή αφορά είτε την ανδρική, φωτίζεται στοργικά και συνάμα ανελέητα ως έρμαιο μιας υπέρτερης διαπλοκής δυνάμεων, που φέρουν τα ωραία ονόματα Πόθος, Δόξα, Ομορφιά, και συνθέτουν το δίχτυ της Μοίρας μας.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Στους μονολόγους του Ρίτσου το πάθος δεν εκτίθεται ως άμεσο βίωμα, αλλά ως αναδρομή. Όχημα αυτής της αναδρομής είναι η γλώσσα. Κάτι περισσότερο: η γλώσσα και το παιχνίδι της είναι η μόνη ταυτότητα των ηρώων του. Οι κατά συνθήκη ονομασίες, Αίας , Ορέστης, Ελένη, κτλ. δε σηματοδοτούν ατομικές οντότητες, αλλά κόμπους του Μύθου ή, μ΄ άλλα λόγια, της ακατάλυτης δύναμης του Απρόσωπου που εξυφαίνει, που πλέκει τη μικρή ζωή του καθενός μας. Τι άλλο έκανε η αρχαία τραγωδία.
Η παράσταση έχει πάρει το Βραβείο καλύτερης ανδρικής ερμηνείας Κάρολος Κουν από την Ένωση Ελλήνων θεατρικών και μουσικών κριτικών (2001). Στο ρόλο της Ελένης ο Βασίλης Παπαβασιλείου.
