Η μουσική ομάδα Ρόδα παρουσιάζει τη μουσική του Έλληνα Φιλόσοφου του Πόντου Gurdjieff με συνοδεία Video Art σε τρεις μοναδικές συναυλίες με τίτλο «Αναζητητές», στο Φεστιβάλ Ρεματιάς, όπως παρουσιάστηκε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.

Μουσική, κινηματογράφος και video art συναντούν τη φιλοσοφία μέσα από την προβολή εικόνων της καθημερινότητας, της παιδικής ηλικίας, του πολέμου, της πολιτικής διαμαρτυρίας, της εγκατάλειψης, της φύσης, του βιομηχανοποιημένου χώρου όπου κατοικούμε. Εικόνες που «τρέφονται από την ορμή και τη δύναμη της μουσικής, σε μια σύνθεση Ανατολής και Δύσης όπου αντηχεί το μήνυμα του έργου του Γκουρτζίεφ για την αφύπνιση του ανθρώπου».

Η συναυλία παρουσιάζεται για πρώτη φορά σε εξωτερικό χώρο. Οι μουσικοί ήχοι, φωτισμοί και εικόνες βίντεο αποκτούν νέα δυναμική στο Θεάτρο της Ρεματιάς.


Ο Έλληνας Γεώργιος Γεωργιάδης (1866-1949), γνωστός ως Γκουρτζίεφ (Gurdjieff)

Γεννημένος στην Αλεξανδρούπολη του Καυκάσου από Έλληνες γονείς, ήταν μια από τις πιο σημαντικές πνευματικές φυσιογνωμίες του 20ού αιώνα. Μυστικιστής φιλόσοφος, δημιουργός ενός φιλοσοφικού συστήματος που ο ίδιος ονόμασε «Τέταρτο Δρόμο» ή απλά «Εργασία» –ενός συνόλου ιδεών που περιγράφει λεπτομερώς τη λειτουργία της «ανθρώπινης μηχανής» και τα στάδια για την πνευματική αφύπνιση του ανθρώπου. Ένας πνευματικός δάσκαλος και συνθέτης έργων που εμπνεύστηκε από τα ταξίδια του στις πιο δυσπρόσιτες περιοχές της Κεντρικής Ασίας και της Άπω Ανατολής, και προσάρμοσε στο πιάνο και τη δυτική συμφωνική ορχήστρα με τη συνεργασία του μαθητή του, συνθέτη και μαέστρου των μπαλέτων της Αγίας Πετρούπολης Τόμας ντε Χάρτμαν: δεκάδες λαϊκά τραγούδια από κοινότητες της Ασίας, ψαλμούς και ύμνους των Δερβίσηδων και των Σαγίντ, ύμνους και προσευχές μακρινών και απομονωμένων ναών αλλά και μουσική για τις «κινήσεις», τους Ιερούς Χορούς που επινόησε ως αναπόσπαστο μέρος της διδασκαλίας του.

Σύμφωνα με την αυτοβιογραφία του «Συναντήσεις με Αξιοσημείωτους Ανθρώπους», η δίψα του για την αρχαία γνώση –που πίστευε ότι υπήρχε ακόμη κάπου  στη γη– τον οδήγησε, όσο ήταν ακόμα νεαρός, σε μια αναζήτηση  στις πιο δυσπρόσιτες περιοχές της  Ανατολής, που επρόκειτο να διαρκέσει περισσότερο από είκοσι χρόνια. Από αυτούς τους τόπους ο Γκουρτζίεφ συνέλεξε έναν τεράστιο όγκο μουσικών μοτίβων και μελωδιών. Επιστρέφοντας στη Δύση, προσάρμοσε τη μουσική αυτή στο πιάνο, με τη συνεργασία του καταξιωμένου Ρώσου μουσικού Τόμας ντε Χάρτμαν που ήταν μαθητής του.

Η μουσική του δεν έχει νόημα ιδωμένη αποκλειστικά ως «τέχνη».  Ο ίδιος διαχώριζε τη μουσική σε «αντικειμενική» και «υποκειμενική», όπως και κάθε άλλο είδος τέχνης. Υποκειμενική θεωρούσε τη μουσική που παράγει τυχαίες αντιδράσεις στους ακροατές της και αντικειμενική τη μουσική που βασίζεται στην ακριβή γνώση των νόμων που διέπουν τις δονήσεις των ήχων.

Ο Γκουρτζίεφ θεωρούσε ότι μέσα από τις δονήσεις της μουσικής μπορούν  να μελετηθούν οι νόμοι του σύμπαντος. Όταν περιγράφει τα στάδια της δημιουργίας, της εξέλιξης και της ανεξέλιξης, στοχεύει στην επαναδημιουργία μιας συμμαχίας ανάμεσα στη μουσική και την επιστήμη, η οποία ανάγεται στην παράδοση της δυτικής, πυθαγόρειας σκέψης.

O πλούτος της μουσικής του Γκουρτζίεφ είναι τεράστιος και άπτεται μιας ευρείας γκάμας, που έχει σχέση με τη θρησκευτική και την υμνική παράδοση της Ανατολής, όσο και με τη σύγχρονη τρανς και τζαζ. Κυριαρχούν εμφατικοί ρυθμοί και πλούσιες μελωδίες. Οι συνθέσεις του Γκουρτζίεφ «αγγίζουν» εθνολογικά στοιχεία και τελετουργίες των μοναστηριακών αδελφοτήτων προσφέροντας ένα πλούσιο ρεπερτόριο με ρίζες από τη λαϊκή και θρησκευτική μουσική της Κεντρικής Ασίας, του Καυκάσου, και της ρώσικης ορθόδοξης λειτουργικής μουσικής.

Η ΡΟΔΑ παίρνει αυτούς τους ήχους και τους «επιτρέπει να υπάρχουν σε όλη την άμορφη και εξωτική ελευθερία τους. Ήχους διαλογισμού, χίμαιρας, οξύτητας, προτεταμένης ψαλμωδίας, ανοιχτούς, ρυθμικούς, μυστικιστικά μινιμαλιστικούς, που μέσα από τη μελωδική ακρίβειά τους, στέκονται αποστασιοποιημένα και αμερόληπτα κάνοντας επίκληση στις Ιερές Δυνάμεις». Ενώ πειραματίζεται και με τη σχέση κινηματογραφικής εικόνας και μουσικής, με στόχο την αναζήτηση της πνευματικότητας στη σύγχρονη κοινωνία.  

Η Ομάδα ΡΟΔΑ, ως τμήμα του Ιδρύματος Γκουρτζίεφ, έχει στόχο την πραγμάτωση της διδασκαλίας του μεγάλου Έλληνα φιλόσοφου. Από το 1991, μελετά τους μεγάλους μύθους της Ανθρωπότητας και τα μέλη της διερευνούν τη θεατρική εμπειρία και τις δυνατότητές της να συμβάλλει στην ευρύτερη ανάπτυξη της προσωπικότητας και του δυναμικού του ανθρώπου. Η Ομάδα στηρίζει την ύπαρξη της και τις μεθόδους εργασίας της πάνω στη μελέτη του έργου που κληροδότησε ο Γκουρτζίεφ. Με τη γενική καθοδήγηση της Μαρίας Περετζή, υπάρχει ιδιαίτερη έμφαση στην καθολικότητα της συμμετοχής των μελών της σε κάθε βήμα της θεατρικής και μουσικής παραγωγής, με άξονα μια μοναδική αλήθεια:  υπάρχει, πράγματι, η δυνατότητα ανάπτυξης του ανθρώπου.

Συντελεστές:
Τάκης Πατερέλης (πιάνο, σαξόφωνο, φλάουτο), Πία Πιερράκου (πλήκτρα, φωνητικά), Γιώργος Ντούνης (κρουστά), Δημήτρης Γασπαράτος (κιθάρα, κρουστά, μπάσο, φωνητικά), Σταύρος Κάππας (κρουστά), Άγγελος Γιαννάτος (κρουστά), Γιάννης Καλημέρης (ντιτζεριντού, κρουστά), Ορφέας Περετζής (video art)  

Καλλιτεχνική διεύθυνση –  Ενορχήστρωση Μαρία Περετζή

Με την υποστήριξη του Ιδρύματος Γκουρτζίεφ