Φώτος Λαμπρινός: Τρία ντοκιμαντέρ για την καλλιτεχνική δημιουργία στον Καύκασο

Το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης παρουσιάζει τρία ντοκιμαντέρ του Φώτου Λαμπρινού… 

… που αφορούν στην καλλιτεχνική δημιουργία του Νότιου Καυκάσου, το Σάββατο 10 Νοεμβρίου 2012.

Πρόκειται για τις ταινίες «Γεωργιανοί ζωγράφοι», «Γκαϊανέ Χατσατουριάν» και «Σεργκέϊ Παρατζάνωφ, ο εξόριστος», που κινηματογραφήθηκαν το 1989, στην εποχή της περεστρόικα και αναφέρονται, εν μέρει, στην καλλιτεχνική δραστηριότητα της σοβιετικής δημοκρατίας της Γεωργίας.

Στην ταινία «Γεωργιανοί ζωγράφοι» παρουσιάζεται η ζωή νέων Γεωργιανών καλλιτεχνών  στο εργαστήριό τους, οι οποίοι δημιουργούν μια αξιονιστική και νεο-φορμαλιστική τέχνη, στο πλαίσιο πάντα του σοβιετικού συστήματος, το οποίο, ως γνωστόν, πρόκειται να καταρεύσει στα επόμενα δύο χρόνια. Η δεύτερη ταινία, «Γκαϊανέ Χατσατουριάν», είναι ένας αυτοβιογραφικός εσωτερικός μονόλογος της ζωγράφου Γκαϊανέ Χατσατουριάν (1942-2009) που το έργο της χαρακτηρίζεται από ποιητική μυθοπλασία και εκφραστική πλαστικότητα. Η Γκαϊανέ Χατσατουριάν ήταν Αρμένια που γεννήθηκε και έζησε στην Τιφλίδα της Γεωργίας, μαθήτρια του Σεργκέι Παρατζάνοφ, και επιφανής ζωγράφος ήδη την εποχή που γυρίστηκε το κινηματογραφικό της πορτραίτο. Μία μοναχική φιγούρα της σύγχρονης τέχνης του Καυκάσου. Στην τρίτη ταινία «Σεργκέϊ Παρατζάνωφ, ο εξόριστος» παρουσιάζεται η τελευταία εξομολόγηση του Σεργκέι Παρατζάνοφ (1924-1990), μπροστά στο φακό, ενός σκηνοθέτη και εικαστικού δημιουργού, που, βασιζόμενος στην εικαστική παράδοση διαφόρων σοβιετικών χωφών (Αρμενία, Γεωργία, Ουκρανία) δημιούργησε μία προσωπική, άκρως αισθητική γλώσσα, στην ιστορία του κινηματογράφου, μέσα από ταινίες όπως «Σκιές λησμονημένων προγόνων», «Το χρώμα του ροδιού», «Ο Θρύλος του Κάστρου Σουράμ», «Ασίκ Κερίμπ» κ.ά. Στην κουβέντα με τον Φώτο Λαμπρινό, ο Παρατζάνωφ μιλάει για τη ζωή του, τις ταινίες του, τις συνθήκες που διαμορφώθηκαν στην Σοβ. Ένωση κατά την «Περεστρόϊκα» και την εν ψυχρώ δολοφονία δεκάδων Γεωργιανών διαδηλωτών τον Απρίλιο του 1989. Μιλάει επίσης, για τη ζωή του στη φυλακή και τις δυσκολίες που αντιμετώπισε στη δημιουργία των έργων του.

Μετά την προβολή, συνολικής διάρκειας μίας ώρας, θα ακολουθήσει συζήτηση με τον σκηνοθέτη Φώτο Λαμπρινό. Η εκδήλωση πραγματοποιείται στο πλαίσιο της έκθεσης “Samkura: Περιπλάνηση” που παρουσιάζει έργα καλλιτεχνών από τη Γεωργία, και την Αρμενία καθώς και την Ιρλανδία, την Πορτογαλία και την Ελλάδα, πολλοί από τους οποίους ταξίδεψαν στον νότιο Καύκασο και το έργο τους αντανακλά αυτό το ταξίδι. Η έκθεση φιλοξενείται στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, στην Αποθήκη Β1 στο λιμάνι,  έως τις 9 Δεκεμβρίου (ώρες λειτουργίας Τρίτη-Σάββατο 10:00-18:00, Κυριακή 11:00-15:00) και εντάσσεται στο «Φεστιβάλ των Αοράτων Πόλεων. Από τις 10.11. 2012 την έκθεση “Samkura: Περιπλάνηση” θα πλαισιώσουν και δύο πίνακες της άγνωστης στην Ελλάδα Γκαϊανέ Χατσατουριάν από τη συλλογή του Φώτου Λαμπρινού.

Βιογραφικό σημείωμα
Ο Φώτος Λαμπρινός εργάστηκε στο ραδιόφωνο, στο θέατρο (θίασος Δη. Χορν) και στον κινηματογράφο (ντοκυμνατάιρ «100 ώρες του Μάη» 1963-1964, για τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη), πριν μεταβεί στη Μόσχα για σπουδές, στο εργαστήρι του Μιχαήλ Ρομμ (1965-1970) Έκτοτε, συνεργάστηκε με τους Κώστα Γαβρα (1971-1973), Θόδωρο Αγγελόπουλο (1973-1974) και γύρισε δεκάδες ντοκυμανταίρ («Μουσικό οδοιπορικό με τη Δόμνα Σαμίου» (1976-1977), «Πανόραμα του Αιώνα» (1982-1987),  «Η ομορφιά θα σώσει τον κόσμο» (1992), «Αναζητώντας τη Βερενλίκη» (1997) κ.ά. με τελευταία τη σειρά 13 ημίωρων ταινιών με τίτλο «Χούντα ειναι. Θα περάσε;» (2012).  Μεγάλου μήκους: «Άρης Βελουχιώτης- το δίλημμα» (1981, «Δοξόμπους» (1987), «Γλέντι γενεθλίων-μλία βουβλη βαλκανική ιστορία» (1995), «Καπετάν Κεμάλ, ο σύντροφος» (2008).
Βιβλιογραφία:  “Ισχύς μου η αγάπη του φακού” Τα κινηματογραφικά επίκαιρα ως τεκμήρια της ιστορίας 1895-1940.   Δοκίμιο. Εκδ. Καστανιώτη 2005  “Λευκά σοσόνια” σεναριακή μυθιστορία. Εκδ. Καστανιώτη 2006.

Η διοργάνωση «Φεστιβάλ Αοράτων Πόλεων. Μια κοσμογραφία»  τελεί στο πλαίσιο των εορτασμών για τα 100 χρόνια από την απελευθέρωση της πόλης και στα 47α ΔΗΜΗΤΡΙΑ που διοργανώνει ο Δήμος Θεσσαλονίκης, εντάσσεται στο πρόγραμμα του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού «Θεσσαλονίκη: Σταυροδρόμι Πολιτισμών, και υποστηρίζεται οικονομικά από την ΟΠΑΠ ΑΕ.