Η πρόσφατη επικαιρότητα, με εκλογές σε πολλές χώρες που έφεραν αντιμέτωπους τους υποστηρικτές και τους αντιπάλους του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, και κυρίως με το βρετανικό δημοψήφισμα του Brexit, έθεσε το ερώτημα της ευρωπαϊκής ταυτότητας. Άραγε οι πολίτες της Ευρώπης αναγνωρίζουν ότι έχουν ευρωπαϊκή ταυτότητα;

Είναι μια ερώτηση που τίθεται στις δημοσκοπήσεις σε δείγματα του πληθυσμού, είναι ένα θέμα συζήτησης για τους πολιτικούς επιστήμονες και τους πολιτικούς. Αλλά ξέρουμε για ποια Ευρώπη θέλουμε να μιλάμε και ποια μορφή ταυτότητας πρόκειται να της αναγνωρίσουμε ή να της αρνηθούμε;

Αυτό που σήμερα ονομάζουμε ταυτότητα, θα το λέγαμε παλαιότερα ευρωπαϊκή ιδέα. Όμως η λέξη «ταυτότητα» κρύβει παγίδες σημασιολογικής φύσεως, που οι φιλόσοφοι γνωρίζουν καλά. Η λέξη αυτή μας παίζει παιχνίδια και επιφέρει σύγχυση στην όλη συζήτηση γύρω από το ευρωπαϊκό σχέδιο.

Έτσι μια φιλοσοφική προσπάθεια ξεκαθαρίσματος των ιδεών μας πάνω στο ζήτημα αυτό αποδεικνύεται αναγκαία. Αυτή η προσπάθεια μπορεί να μας δώσει τη δυνατότητα να σκεφτούμε «μια Ευρώπη που να αφορά τους λαούς».

Vincent Descombes

Ο Vincent Descombes είναι κάτοχος του Μεγάλου Βραβείου Φιλοσοφίας της Γαλλικής Ακαδημίας, Διευθυντής σπουδών στη Σχολή Ανωτάτων Σπουδών Κοινωνικών Επιστήμων (EHESS), καθώς και μέλος του CESPRA (Κέντρο κοινωνιολογικών και πολιτικών σπουδών Raymond-Aron). Είναι ένας από τους λίγους Γάλλους φιλοσόφους που ασχολήθηκαν με το ρεύμα της αναλυτικής φιλοσοφίας. Όντας ειδικός της φιλοσοφίας του λόγου και της φιλοσοφίας της δράσης, προσεγγίζει στα έργα του το θέμα της ταυτότητας και των σχέσεων ανάμεσα στην πολιτική και τη γλώσσα.

Είναι ο συγγραφέας ενός εντυπωσιακού έργου. Τα πιο πρόσφατα έργα του είναι: Le parler de soi, Les Embarras de l’identité, Exercices d’humanité et Le Parler de soi.

Εισαγωγή: Δημήτριος Ροζάκης, Λέκτορας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.