Η νέα, μόνιμη Διαδραστική Έκθεση Επιστήμης, Τέχνης και Μαθηματικών «Παίζω και Kαταλαβαίνω» ανοίγει για το κοινό το Σάββατο 21 Μαρτίου 2015, στις 11:00-19:00, στο κεντρικό κτίριο του Μουσείου Ηρακλειδών.

Η έκθεση λειτουργεί από τον Οκτώβριο του 2014 ειδικά για τα σχολεία και έχει ήδη υποδεχτεί 10.000 μαθητές όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων. Εντάσσεται στο εκπαιδευτικό, διαδραστικό πρόγραμμα «Επιστήμη, Τέχνη και Μαθηματικά» (εξέλιξη του γνωστού από το 2005 προγράμματος του μουσείου, «Τέχνη και Μαθηματικά») και αποτελεί συμπλήρωμα της σχολικής διδασκόμενης ύλης, στην κατεύθυνση της διαθεματικότητας, συνδέοντας τα μαθηματικά με την ιστορία της επιστήμης και της τέχνης, τη φιλοσοφία και τα κλασικά γράμματα.

Η πρωτοτυπία αλλά και η μοναδικότητα της Διαδραστικής Έκθεσης «Παίζω και Kαταλαβαίνω» έγκειται στο γεγονός ότι ο επισκέπτης βιώνει τη διασύνδεση επιστήμης, τέχνης, μαθηματικών και φιλοσοφίας, παίζοντας κι αλληλεπιδρώντας με ειδικές κατασκευές, και συνειδητοποιεί τη διττή ανάγκη του ανθρώπινου πνεύματος για έκφραση (τέχνη) και κατανόηση (λογική και μαθηματικά).

Στον πρώτο όροφο της Διαδραστικής Έκθεσης «Παίζω και Καταλαβαίνω» γίνεται μια εισαγωγή στις πρωταρχικές μαθηματικές έννοιες με τις οποίες έρχεται σε επαφή ο άνθρωπος. Τραπέζια με διαδραστικές κατασκευές και έργα τέχνης εισάγουν τον επισκέπτη στην έννοια της συμμετρίας στη φύση και την τέχνη, στον κόσμο των αριθμών και των σχημάτων, καθώς και στις στοιχειώδεις αλγοριθμικές διαδικασίες. Στο δεύτερο όροφο της έκθεσης πραγματοποιείται μια ιστορική αναδρομή στους σημαντικότερους σταθμούς της επιστημονικής και μαθηματικής σκέψης αλλά και της τέχνης. Ξεκινώντας από την προσωκρατική εποχή και το πέρασμα από το μύθο στο λόγο, το ταξίδι συνεχίζεται με τους Πυθαγόρειους, τους Ελεάτες φιλοσόφους, τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη, την Ελληνιστική εποχή, την Αναγέννηση, τις κατακτήσεις της επιστήμης και της μοντέρνας τέχνης του 20ού αιώνα, φτάνοντας στη σύγχρονη επιστήμη του χάους, των δυναμικών συστημάτων και των fractals.

Στη δημιουργία της έκθεσης συνεργάστηκε στα θέματα αναμορφώσεων-παραμορφώσεων ολογραμμάτων (πχ, έκθεμα με ανάκλαση σε κωνικό καθρέφτη, η μεγάλη «παραμόρφωση» στο δάπεδο του Β’ ορόφου, έκθεμα προοπτικής Dürer, κατασκευή ολογραμμάτων, κ.ά.) ο αρχιτέκτων Δρ Νίκος Κουρνιάτης, διδάσκων στη σχολή αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ, ενώ στο θέμα της σχέσης μουσικής-μαθηματικών, ο διδάσκων στο τμήμα μουσικολογίας του ΕΚΠΑ, Δρ Χρήστος Τερζής, ο οποίος σχεδίασε και κατασκεύασε το μονόχορδο. Για την επιλογή και τη δημιουργία των διαδραστικών εκθεμάτων, των επεξηγηματικών αφισών και γενικότερα, ολόκληρης της Έκθεσης, αναζητήθηκε κι αξιοποιήθηκε η διεθνής εμπειρία στο χώρο της διαδραστικής μάθησης. Ιδιαίτερο ρόλο έπαιξε το προτεινόμενο από την UNESCO σχετικό πρόγραμμα, ενώ παράλληλα, σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν ποικίλες πρωτότυπες κατασκευές.

Το Μουσείο Ηρακλειδών υπηρετεί από το 2004 την τέχνη, την παιδεία και τον πολιτισμό. Εμπνευστές και ιδρυτές του μουσείου είναι ο Παύλος και η Άννα-Μπελίντα Φυρού. Σήμερα το μουσείο έχει μετεξελιχτεί σε διαδραστικό κέντρο εκλαΐκευσης της επιστήμης. Με βασική φιλοσοφία του το τρίπτυχο «Επιστήμη, Τέχνη και Μαθηματικά», υλοποιεί καινοτόμα επιμορφωτικά προγράμματα για μαθητές, εκπαιδευτικούς κι ενηλίκους στο κεντρικό του κτίριο (Ηρακλειδών 16, Θησείο), καθώς και εκθέσεις έργων τέχνης και εκλαΐκευσης της επιστήμης στο παράρτημά του (Απ. Παύλου 37, Θησείο).

Στο πλαίσιο αυτής της φιλοσοφίας, η Διαδραστική Έκθεση «Παίζω και Kαταλαβαίνω» προσκαλεί τα παιδιά και τους ενηλίκους να έρθουν σε επαφή με την επιστήμη, την τέχνη και τα μαθηματικά, μέσα από το δημιουργικό παιχνίδι με διαδραστικά τραπέζια-εκθέματα.

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ-ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Άρης Μαυρομμάτης & Αποστόλης Παπανικολάου, ερευνητές της Διδακτικής των Μαθηματικών ● ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ: Δρ Νίκος Κουρνιάτης, αρχιτέκτων μηχανικός ΕΜΠ & Δρ Χρήστος Τερζής, μουσικολόγος-ιστορικός των Επιστημών.