Οι… «Ψίθυροι», ή αλλιώς, οι καλλιτεχνικοί ψίθυροι 24 γυναικών καλλιτεχνών από την Ελλάδα, την Ευρώπη και τις ΗΠΑ και ενός άνδρα καλλιτέχνη θα φιλοξενηθούν στη νέα έκθεση που διοργανώνει το Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης με τον ομώνυμο τίτλο, από τις 4 Νοεμβρίου 2016 έως τις 7 Ιανουαρίου 2017 (Εγκαίνια: Παρασκευή 4 Νοεμβρίου 2016, 21:30).

Πρόκειται για έκθεση- παραγωγή του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης, όπου και πρωτοπαρουσιάστηκε τον Οκτώβριο του 2015, η οποία εντάσσεται και στο πρόγραμμα του φετινού 57ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, με την ανταλλαγή έργων στους χώρους τους.

Η έκθεση, επιθυμεί να διερευνήσει τις καταθέσεις των καλλιτεχνών σε ζητήματα φύλου, ζητήματα ταυτότητας, φόβου και διαπιστώσεων που αφορούν σε  απαγορεύσεις και κοινωνικούς κώδικες. Ταυτόχρονα θίγεται η δύναμη της  κατάδυσης, χάριν της αναγνώρισης των τραυμάτων, στη διαδικασία της ζωής που παράγει η επεξεργασία της σκέψης αλλά και ο ψίθυρος του κυττάρου, καθώς βαίνει προς το γήρας. «Ο τίτλος -όπως αναφέρει η επιμελήτρια της έκθεσης και καλλιτεχνική διευθύντρια του ΜΣΤΚ Μαρία Μαραγκού- αντλεί νοηματικά από τον λόγο του σπουδαίου Ιρλανδού λογοτέχνη και θεατρικού συγγραφέα, του Samuel Beckett, που τόσο σύγχρονα μιλά για τις λέξεις που γίνονται ψίθυροι, για το αιώνιο μουρμούρισμα και τη μνήμη που κρύβεται πίσω από κάθε ψίθυρο και για τον ψίθυρο που γίνεται κραυγή. Και επικαλείται τον ψίθυρο των σωμάτων όπως το κληροδοτεί στην ανθρωπότητα η ποιήτρια του “I died for beauty”, Emily Dickinson».     

Όσο για την επιλογή γυναικών καλλιτεχνών, η ίδια σχολιάζει ότι «η πρόσκληση σε γυναίκες της τέχνης, από την Ελλάδα, την Ευρώπη και τις ΗΠΑ, δεν ορίζει επιθυμία για ένα φεμινιστικό μανιφέστο. Η επιλογή, εκφράζει την πίστη ότι ο γυναικείος ψίθυρος παραμένει πιο διαυγής και γενναίος σε αιτήματα επεξεργασίας του φόβου και της ύπαρξης. Ο τελικός σχολιασμός, ωστόσο, μέσω των συνεντεύξεων των γυναικών, διαφόρων εθνικοτήτων, ηθελημένα αποτελεί έργο και κατάθεση του άλλου φύλου».

Η έκθεση εντάσσεται στο πλαίσιο ανταλλαγών ανάμεσα στο ΚΣΤΘ και στο ΜΣΤΚ στον άξονα των κοινών τους ενδιαφερόντων, αναφορικά με το σώμα, το φύλο και τις ταυτότητες.

Συμμετέχοντες καλλιτέχνες: Εοζέν Αγκοπιάν, Ευγενία Αποστόλου, Αθανασία Βιδάλη, Αντώνης Βολανάκης, Αγγελική Δουβέρη, Joan Giordano, Μαίρη Ζυγούρη, Mary Hrbacek, Δήμητρα Ιωάννου, Μαριγώ Κάσση, Πόπη Κρούσκα, Καλλιόπη Λεμού, Μαρία Λοϊζίδου, Ελένη Λύρα, Renee Magnanti, Δέσποινα Μεϊμάρογλου, Adriana Molder, Βάλη Νομίδου, Αντωνία Παπατζανάκη, Χαρά Πιπερίδου, Αγγελική Σβορώνου, Χρυσούλα Σκεπετζή, Μαριάννα Στραπατσάκη, Πόπη Τσουκάτου, Μαίρη Χρηστέα
Συντονισμός έκθεσης: Κατερίνα Κουγιουμουτζή / ΜΣΤΚ, Δόμνα Γούναρη – Ειρήνη Παπακωνσταντίνου / Ιστορικοί Τέχνης-Επιμελήτριες ΚΜΣΤ

Παράλληλα 

Η έκθεση «Ψίθυροι» πλαισιώνεται από μια σειρά παράλληλων δράσεων που περιλαμβάνει την περφόρμανς μακράς διάρκειας «Γραφείο Αποφόρτισης Κοινού» από την εικαστικό Ευγενία Τσανανά, με ανοιχτή πρόσκληση για το κοινό (ΚΣΤΘ, 5-13.11.2016), την προβολή του έργου της Δέσποινας Μεϊμάρογλου “Emergency exit” (ΟΛΥΜΠΙΟΝ, 3-13.11.2016) και της ταινίας «Χέρια: Η ζωή και οι έρωτες του ευγενέστερου των φύλων» των Stella Simon και Miklos Bandy (ΚΣΤΘ, 4.11.2016-7.01.2017), ενώ ξεναγήσεις σε μαθητές και στο ευρύ κοινό θα πραγματοποιούνται καθόλη τη διάρκεια της έκθεσης από τους επιμελητές και τους  μουσειοπαιδαγωγούς του ΚΜΣΤ.

Ευγενία Τσανανά
Γραφείο Αποφόρτισης Κοινού
5-13 Νοεμβρίου 2016, 10:00-18:00 / Δευτέρα 7 Νοεμβρίου, κλειστά
Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης / Αποθήκη Β1 (Λιμάνι)

Σε περιόδους προσωπικών ή κοινωνικών κρίσεων οι άνθρωποι τείνουν να απομονωθούν, καθηλωμένοι στην απογοήτευση και την δυστυχία τους. Ο πόνος όμως μπορεί να λιγοστεύει εάν μοιράζεται με άλλους. Η Ευγενία Τσανανά δημιουργεί με το Γραφείο Αποφόρτισης Κοινού ένα συμμετοχικό έργο με το οποίο επιχειρεί να προσφέρει άμεση συναισθηματική ανακούφιση στους επισκέπτες του ακούγοντας τους εφιάλτες τους, καταγράφοντάς τους και στη συνέχεια σβήνοντας τις καταγραφές και αποθηκεύοντας τα τρίμματα της σβηστήρας. Την τελευταία μέρα η καλλιτέχνης θα ρίξει τα τρίμματα στη θάλασσα. Μέσω της επανάληψης αυτής της διαδικασίας επί εννέα μέρες, το Γραφείο σκοπεύει να ελαττώσει συμβολικά το βάρος της συσσωρευμένης δυστυχίας που βαραίνει την πόλη, σε μία κοινή προσπάθεια με τους επισκέπτες του, με βάση την αμοιβαία εμπιστοσύνη.

Η αρχική ανάθεση και παραγωγή έγινε από το NEON + MAI με την ευκαιρία του προγράμματος AS ONE στο Μουσείο Μπενάκη (10.03-24.04.2016).

Δέσποινα Μεϊμάρογλου                                            
Emergency exit, 2004. Βίντεο – εγκατάσταση, χωρίς ήχο, 1:50’  
3-13 Νοεμβρίου 2016
ΟΛΥΜΠΙΟΝ, 5ος όροφος                                                         

Το έργο της Δέσποινας Μεϊμάρογλου Emergency exit είναι βασισμένο στο έργο του γερμανού ζωγράφου Hans Holbein του νεότερου, Το Σώμα του νεκρού Χριστού στον τάφο, 1522. Η έμπνευση για τη δημιουργία του συγκεκριμένου έργου ήταν ένα άρθρο από το αστυνομικό δελτίο Τύπου γύρω από τον άγριο φόνο μιας νεαρής γυναίκας από τον εραστή της το 2004.

Stella Simon και Miklos Bandy
Χέρια: Η ζωή και οι έρωτες του ευγενέστερου των φύλων, 1927-28 / 13’
Μουσική: Marc Blitzstein / Εκτέλεση: Marc Blitzstein
4 Νοεμβρίου 2016- 7 Ιανουαρίου 2017
Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης / Αποθήκη Β1 (Λιμάνι)

Τα χέρια χρησιμοποιούνται ως χαρακτήρες σε μια αφηγηματική ενότητα εμπνευσμένη από τον χορό. Γίνονται το μέσο μέσα από το οποίο διερευνάται η εμπειρία της θηλυκής φύσης και απεικόνισης. Ιχνηλατώντας πάνω στις παραδόσεις του πειραματισμού που απαντώνται στην διεθνή εικαστική σκηνή καθώς και τα κινήματα του φιλμ και της φωτογραφίας της δεκαετίας του 1920, η Ζίμον μεταμορφώνει μία απλή, μελοδραματική ερωτική ιστορία σε μια αβανγκάρντ φεμινιστική ταινία μικρού μήκους. – Jennifer Wild

Διαβάστε επίσης:

Το πρόγραμμα του 57ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης


Φωτογραφίες:

1.Δέσποινα Μεϊμάρογλου, Emergency exit, 2004, βίντεο εγκατάσταση, χωρίς ήχο, 1:50’

2.Ελένη Λύρα, my body, 2012, εκτύπωση σε ύφασμα, 80 x 100 εκ