Είναι ο ήρωας αποτέλεσμα ευφάνταστης μυθοπλασίας ή είναι η αντανάκλαση της κοινωνίας μέσα στην οποία δημιουργήθηκε;

Βουτώντας στη μνήμη και τις εμπειρίες που συγκροτούν το δυτικό άνθρωπο του 21αι., πολλά ονόματα ηρώων θα μας έρθουν στο μυαλό: Αχιλλέας, Ηρακλής, Οδυσσέας, Νταρτανιάν, σούπερμαν, σπάιντερμαν, αστυνόμος Σαϊνης, κάτγουμαν, Ρομπέν των δασών, άγνωστος στρατιώτης, κώστας Κυριακίδης που έσωσε τη Μαρία Παπαδοπούλου από βέβαιο θάνατο και πολλοί άλλοι.

Οι ήρωες εμφανίζονται για να σώσουν τον κόσμο και είναι έτοιμοι για το σκοπό αυτό να θυσιάσουν ακόμα και την ίδια τους την ύπαρξη.

Τα παραδείγματά τους ξεπερνούν κάθε φαντασία, είναι μεγαλειώδη και άξια του θαυμασμού των υπολοίπων.

Μέσα σε αυτό το φαντασμαγορικό υπερανθρώπινο πλαίσιο, το συνοδευόμενο από τυμπανοκρουσίες, φωτιστικά εφέ, χαμόγελα σωσμένων και ζητωκραυγές πλήθους,αναπόφευκτα προκύπτουν κάποια ερωτήματα.

Αποτελούν οι ήρωες μια ζωντανή ιστορική πραγματικότητα ή είναι η αφήγηση/εικονογράφηση της φαντασίας ενός δημιουργικού μυαλού; Και αν ναι, ποια η σχέση τους με την κοινωνία από την οποία προέρχονται;

Και ο συλλογισμός καλπάζει παρακάτω. Οι κοινωνίες έχουν ανάγκη από ήρωες; Ποιοί είναι αυτοί οι άλλοι που περιμένουν τη σωτηρία τους από εναν καλύτερο από όλους τους; Και γιατί αναθέτουν την επίλυση των προβλημάτων τους αντί να την αναλάβουν οι ίδιοι; “Αλίμονο στη χώρα που έχει ανάγκη από ήρωες” είπε ο Βertolt Brecht και αν αντικαταστήσω τη λέξη χώρα με αυτή της κοινωνίας ή του ανθρώπου προβληματίζομαι αν θα πρέπει να συμφωνήσω μαζί του.

Τελικά οι κοινωνίες είναι ικανές να υποστηρίξουν συλλογικούς άθλους ή όχι; Και αν δεχτούμε τελικά ότι οι ήρωες είναι περιττοί, τί θα γίνει με όλες αυτές τις καταπληκτικές φιγούρες που έχουν εξιτάρει τη φαντασία τόσων γενεών και έχουν εμφυσήσει πρότυπα συμπεριφοράς και γεναιότητας, καταπολεμώντας το κακό.

Τώρα, βέβαια, που το κακό παίζει παιχνίδι με την ίδια του την έννοια, εμφανιζόμενο ως καλό και η ηρωική πράξη χρειάζεται να επαναπροσδιορίσει το περιεχόμενό της, τώρα που η φαντασία μας υπερφορτίζεται σε σημείο απενεργοποίησης, οι ήρωες μάλλον δυσκολεύονται να βρουν θέση στις νέες συνθήκες. Σα να κρύβονται, φοβούμενοι να αποκαλυφθούν. Και εμείς φαίνεται οτι απλά τους περιμένουμε…

Ο ήρωας, ως έννοια και κοινωνικό φαινόμενο, είναι το θέμα που διαπραγματεύεται το νέο έργο της Σοφίας Μαυραγάνη. Το περιμένουμε το Νοέμβρη στο Θέατρο Πόρτα.

Info: Η Σοφία Μαυραγάνη είναι χορογράφος, εκπαιδεύτρια, concept designer. Έχει σπούδασει χορογραφία/dancemaking στο ArtEZ UniversityofArts, Άρνεμ/Ολλανδία (2001-2005) και Oργάνωση και Διοίκηση Επιχειρήσεων/marketing στo Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (1996-2000). Έργα της έχουν παρουσιαστεί στην Ελλάδα και στο εξωτερικό σε ανεξάρτητα θέατρα καθώς και φεστιβάλ (Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας, Φεστιβάλ Δημητρίων, MIRfestival, Open Latitudes κ.α.). Από το 2010, συνδιοργανώνει με την ομάδα amorphy τις βραδιές αυτοσχεδιασμού DoBeDOBEDO με τη συμμετοχή κάθε χρονιά πάνω από 70 καλλιτεχνών. Η εκπαιδευτική της δράση χαρακτηρίζεται απο τη δημιουργία πρωτότυπων εκπαιδευτικών και καλλιτεχνικών μοντέλων (out of order, playfor4, playforPLACE). Είναι ιδρυτικό μέλος του διεθνούς καλλιτεχνικού δικτύου FINGERSIX και της ομάδας FINGERSIX/Athens.

www.sofiamavragani.com
www.playfor4.wordpress.com

*Αναδημοσίευση από το περιοδικό Culturenow Mag, τεύχος 33

Φωτό: @Δέσποινα Σπύρου