Οι αμνοί των αγγέλων: Ατομική έκθεση της Ελένης Λύρα στο Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών

Το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών παρουσιάζει την Παρασκευή 8 Μαΐου 2015 στον επιβλητικό του χώρο την μεγάλη ατομική έκθεση φωτογραφίας της  εικαστικού Ελένης Λύρα, σε επιμέλεια Μαρίας Μαραγκού.

Υπό τον χαρακτηριστικό τίτλο “Οι αμνοί των αγγέλων” οι ψηφιακές “τοιχογραφίες” της  Ελένης Λύρα, παρουσιάζουν στον σύγχρονο θεατή έναν κόσμο ατμοσφαιρικό και μεταφυσικό, εξόχως εξομολογητικό και αφηγηματικό, θεατρικό, σκληρό, ενίοτε βίαιο. Έναν κόσμο που δανείζεται από τον μύθο και την παράδοση, ντύνεται τα ρούχα της ανατολικής τέχνης και της βυζαντινής εικονογραφίας, πηγάζει από την συλλογική μνήμη ανοίκειων εικόνων κι έτσι όπως εκτίθεται γίνεται δημόσιος, βαθιά κοινωνικός και επίκαιρος – ιδιαίτερα στις μέρες μας, που βλέπουμε καθημερινά άψυχα κορμιά να ξεβράζονται από τα κύματα της θάλασσας.

Η εικονογραφία της φωτοψηφιακής ζωγραφικής της Λύρα, αρθρώνεται στη συγκεκριμένη έκθεση γύρω από δύο θεματικούς πυρήνες, την “Αγορά“, σειρά την οποία δουλεύει ήδη από το 2001, και τις “Πιετά” (2004) τις οποίες εξελίσσει μέχρι σήμερα με έργα που θα εκτεθούν για πρώτη φορά στο Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο της Αθήνας. Συνολικά θα εκτεθούν 17 έργα.

Πρόκειται για μια διαφορετική αλλά ταυτόχρονα πολύ συγγενική προσέγγιση του ίδιου θέματος: του προαιώνιου ανθρώπινου δράματος. Η Λύρα στον εικονολατρικό της κόσμο επιχειρεί να το αφηγηθεί χρησιμοποιώντας εμμονικά το ανθρώπινο σώμα σε απρόβλεπτα αλλά και τόσο οικεία περιβάλλοντα. Τα έργα της είναι ψηφιακά επεξεργασμένες φωτογραφίες, τυπωμένες σε χαρτί και ύφασμα, που δημιουργούν καθώς εκτίθενται ένα μοναδικό εικαστικό περιβάλλον, “ένα digital fresco”,  στον ισόγειο και υπόγειο χώρο του Ιταλικού Μορφωτικού Ινστιτούτου.

“Η Ελένη Λύρα γνωρίζει τη ζωγραφική, αισθάνεται τη γλυπτική, διαθέτει ισχυρή πολιτισμική μνήμη, παρατηρεί τον κόσμο της ιστορίας και των Μουσείων και ζει στην κοινωνία του διαδικτυακού τόπου, στον οποίο μετέχει και η ανθρώπινη κρεατομηχανή”, γράφει η επιμελήτρια της έκθεσης και Διευθύντρια του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης, Μαρία Μαραγκού.

“Ο θεατής, σε μια πρώτη ανάγνωση, χαίρεται την αναγνώριση των μορφών, θυμάται έντονα τις αρχαίες ελληνικές πτυχώσεις των αγαλμάτων, την Αναγέννηση, τον Λεονάρντο, τον Χαλεπά. Σε μια δεύτερη ανάγνωση, πιθανώς να εισέλθει η μνήμη, της αναγνώρισης των εικόνων του πολέμου στο Γκόγια, τα διαλυμένα σώματα του μαχών, τα πρόσωπα του φρενοκομείου, το στρατόπεδο του Άουσβιτς”.

“Στο έργο της Ελένης Λύρα, υπάρχει η παράδοση της μεγάλης ζωγραφικής και η παράδοση της ζωντανής τέχνης, του performance που παγώνει για να περάσει στο επέκεινα των ηρώων. Τα παιδιά που χρησιμοποιεί, παραμένουν οι κώδικες μιας αθωότητας. Το ύφασμα πάλι, με τις άπειρες πτυχές, κορυφώνει το δράμα”.

“Η καλλίτεχνις, μιλά για το ζήτημα που διατρέχει την σύγχρονη αγορά. Παγκοσμιοποιημένη και ανελέητη. Εισβάλει καθημερινά στα σπίτια των ανθρώπων όταν εκείνοι δεν μπορούν να συγκεντρωθούν στα πεδία όπου εξασκεί την εξουσία. Σε κοινή θέα, σφαγιασμένα σώματα βασιλισσών και όχλου, στις πινακοθήκες του 16ου και του 17ου αιώνα, στρατιώτες και επαναστάτες στα πεδία του 19ου αιώνα, σοροί σωμάτων φυλετικά κατώτερων στον 20ο αιώνα, ηγέτες απαγχονισμένοι, παιδιά δίχως πνοή, στην δική μας τρίτη χιλιετία. Η ιδέα του αριστουργήματος στην τέχνη, η ιδέα της αισθητικής απόλαυσης στην τέχνη, ασφαλώς κρύβει το ανοίκειο. Η Λύρα το σκεπάζει ποιητικά, ομνύοντας, στην σκιά του αριστουργήματος το οποίο, πάντα θα διεκδικεί ο καλλιτέχνης” καταλήγει η Μαρία Μαραγκού.

Η έκθεση διοργανώνεται σε συνεργασία με το φετινό 15ο Athens Photo Festival, ένα από τα κορυφαία διεθνή φεστιβάλ φωτογραφίας της νοτιοανατολικής Ευρώπης, το οποίο θα πραγματοποιηθεί τον προσεχή Ιούνιο και Ιούλιο στην Αθήνα.

Την έκθεση θα συνοδεύσει δίγλωσσος κατάλογος (ιταλικά / ελληνικά), αφιερωμένος στο έργο της Ελένης Λύρα, διανθισμένος με κείμενα γνωστών τεχνοκριτικών.

Επιμέλεια: Μαρία Μαραγκού

Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθήνας

Το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών βρίσκεται στο κέντρο της Αθήνας, Πατησίων 47, απέναντι από το Πολυτεχνείο και το Αρχαιολογικό Μουσείο. Πρόκειται για ένα κομψό νεοκλασικό κτίριο, ένα από τα πιο σημαντικά κτίρια της Αθήνας, που χρονολογείται από τα τέλη του 19ου αιώνα. Το Ινστιτούτο διαθέτει ένα Auditorium εκδηλώσεων, αίθουσα συναυλιών, αίθουσα εκθέσεων, Βιβλιοθήκη, καθώς και διάφορες αίθουσες για τη διδασκαλία της ιταλικής γλώσσας.

Σύντομο βιογραφικό Ελένης Λύρα

Η Ελένη Λύρα σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, στο εργαστήριο της Ρένας Παπασπύρου. Παρακολούθησε μαθήματα σκηνογραφίας με καθηγητή τον Γ. Ζιάκα, και ολοκλήρωσε  μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών στην ΑΣΚΤ με τίτλο “Ψηφιακές μορφές τέχνης”. Έχει συμμετάσχει σε πολλές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό (Νέα Υόρκη, Λος Άντζελες και Μαδρίτη), ενώ έργα της ανήκουν σε μεγάλες συλλογές όπως Βυζαντινό Μουσείο, Συλλογή Εμφιετζόγλου κ.ά. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα.

ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ: * 2012 Το αγκάθι της ομορφιάς, beton7 Αθήνα, * 2005 «Μυστήρια και Θαύματα», Φωτοσυγκυρία, * 2005, Γκαλερί Tint, Θεσσαλονίκη, * 2004 ARCO Μαδρίτη, συμμετοχή με την Γκαλερί 7, * 2001 Γκαλερί 7, Αθήνα.

ΟΜΑΔΙΚΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ:  * 2015 Of Human Bondage, John Jay College City University of New York’s, Andrew & Anya Shiva Gallery, * 2014 RE-culture III Πάτρα, * 2014 Oneira: I Dream the Self , Los Angeles, CA, * 2014 The rule of law and the right to be human, Curators and Organizers: Thalia Vrachopoulos, Bill Pangburn, Andrew and Anya Shiva Gallery, N.Y. ΑΣΚΤ, * 2013 «Γραμμή-μορφή-σώμα» χΩρος 18, Θεσσαλονίκη, * 2013 BIA [?] Πολυχώρος Caid, * 2013 refuge project, Πολεμικό Καταφύγιο, Αδάμαντας Μήλου * 2013 -the symptom project4. η δια-φάνεια του σεξ, Δημοτική Πινακοθήκη Άμφισσας, * 2012 sanatorio project, Μουσείο Ιστορίας Πανεπιστημίου Αθηνών * 2012 dipart festival, Στρατόπεδο Κόδρα Θεσσαλονίκη, * 2011 sanatorio project , Χάνια Πηλίου * 2011 The symptom project 2, Παλιά Βυρσοδεψεία, Άμφισσα, * 2011 ΜεταΠλαστικά Πεδία Χώρος 18, Θεσσαλονίκη, * 2010 Διαδρομή Καλλιτεχνών, Αίγινα * 2008 Κολαζ, Μονή Λαζαριστών, Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, * 2007 Unfair ROOMS * 2007 Imperial Hotel, Γκαλερί Καππάτος, συμμετοχή με τη Γκαλερί Tint, * 2004 Αναφορά στον Γύζη, “Το Σπίτι των Εκθέσεων” Τήνος, * 2004 ART ATHINA , Γκαλερί 7, * 2002 Πορφυρή Γαία, Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ρεθύμνης, * 2001 Πορφυρή Γαία, Φυρόγια, Σίφνος, * 2001 2ος Διαγωνισμός Νέων Ελλήνων Καλλιτεχνών, Ίδρυμα ΔΕΣΤΕ, Αθήνα, 2000 Απόφοιτοι ΑΣΚΤ 1998-1999, Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, Εργοστάσιο, 2000 10 Rooms 2000, Δέκα Επιμελητές προτείνουν Δέκα Νέους Έλληνες Καλλιτέχνες, Ξενοδοχείο St. George Lycabettus, Γκαλερί Καππάτος, 2000 Προτάσεις, Γκαλερί 7, Αθήνα, 1999 Λάβαρα της Ψηφιακής Εικόνας, Γκαλερί  Λιάνα Σκουρλή, Ξενοδοχείο Porto Elounda Resort, 1998 International Competition for the Celebration of 2500 Years of Milan, Academia di Belle Arti di Brera, Μιλάνο, 1998- 5 Απόφοιτοι ΑΣΚΤ, Γκαλερί Τζάμια -Κρύσταλλα, Χανιά,  1998 Κοινός Παρανομαστής η Ψηφιακή Εικόνα, Γκαλερί 7, Αθήνα  1997 1ο Ελληνικό Φεστιβάλ Τέχνης και Τεχνολογίας, Φούρνος, Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ιλεάνα Τούντα, Αθήνα.