Carte blanche: Η Ντόρα Μπακοπούλου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών

Η Ντόρα Μπακοπούλου, φίλη και συνεργάτιδα της Μάρτα Άργκεριχ, του Νέλσον Φρέιρε αλλά και του Μάνου Χατζιδάκι, προσκαλεί το κοινό σε μια ξεχωριστή περιπλάνηση στον κόσμο της μουσικής, την Τρίτη 10 Φεβρουαρίου 2015 (ώρα έναρξης 8:30 μ.μ.) στην Αίθουσα Δημήτρης Μητρόπουλος. Σε αυτή την εμφάνισή της, η οποία εντάσσεται στο πλαίσιο του νέου Κύκλου εκδηλώσεων του Μεγάρου Πιανόραμα, η διάσημη ελληνίδα πιανίστα αντιπαραθέτει ζωντανές και ηχογραφημένες ερμηνείες συνθέσεων από την εποχή του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ μέχρι σήμερα και τον Φίλιπ Γκλας, επιχειρώντας να ανιχνεύσει την εξέλιξη της μουσικής ιστορίας. Ταυτόχρονα, θα προσπαθήσει να αναδείξει τις διαφορές στα ηχοχρώματα του πιάνου και της ορχήστρας. Συνοδοιπόρος της στη μουσική της περιπλάνηση η πιανίστα Έλενα Χούντα.

Ο Κύκλος «Πιανόραμα» που διοργανώνεται για πρώτη φορά στο Μέγαρο, φέρνει επί σκηνής δεξιοτέχνες του «βασιλιά» των οργάνων. Το φετινό «Πιανόραμα», πέρα από μια συνηθισμένη παράθεση πιανιστικών ρεσιτάλ, επιχειρεί να ανιχνεύσει διαφορετικές, συχνά αναπάντεχες, όψεις ενός ολόκληρου κόσμου του πιάνου: άλλοτε ιχνηλατώντας το λιγότερο γνωστό ρεπερτόριο του οργάνου για τέσσερα χέρια και δύο πιάνα, άλλοτε εξερευνώντας τη γοητευτική και γόνιμη αντιπαράθεση του «κλασικού» πιάνου με τα έργα του 20ού αιώνα, τον αυτοσχεδιασμό, την τζαζ, ακόμα και το ροκ, και πάντοτε δίνοντας βήμα στους εξαιρετικούς έλληνες συνθέτες και σολίστ. Μετά την Ντόρα Μπακοπούλου, ακολουθούν ο Χρίστος Παπαγεωργίου στον διπλό ρόλο του πιανίστα και συνθέτη (29/4) και η Έφη Αγραφιώτη με τον Γιώργο Κοντραφούρη (20/5).

Εξομολογήσεις με αφορμή τη μουσική

Η Ντόρα Μπακοπούλου γράφει στο σημείωμά της γι’ αυτό το νέο ταξίδι της στην εργογραφία της λόγιας μουσικής ανά τους αιώνες: «Με αυτή τη βραδιά, σκοπός μου είναι η έκθεση βασικών ρευμάτων, σε μια αντίστροφη αντιπαράθεση. Τα περισσότερα από τα έργα που επέλεξα γι’ απόψε, είναι αυτά που αγαπώ και μ’ έχουν συντροφέψει στη ζωή μου». Διατρέχοντας συνθέτες και εποχές, η Ντόρα Μπακοπούλου καταλήγει να συμπεράνει τα εξής σχετικά με τη σημερινή εξέλιξη της μουσικής: «Η κάθε Σχολή, το κάθε ρεύμα […] δεν έχουν πια καθοριστική δύναμη. Όλο και πιο πολύ, ο κάθε συνθέτης ατομικά τραβά τον δικό του δρόμο, αντλώντας την έμπνευσή του απ’ όπου του αρέσει. Άλλοι με γνώμονα τη μουσική της πατρίδας τους, άλλοι στην απόλυτη απομόνωση, άλλοι κλείνοντας το μάτι στην εμπορικότητα. Το κοινό δέχεται παθητικά όλ’ αυτά, μια και πλέον έχει εθιστεί στην διαφορετικότητα. Η απίστευτη και συνεχής καθημερινή ενημέρωση θολώνει τα νερά. Δεν υπάρχει μια καθαρή εικόνα για το πού βαδίζει συλλογικά, έστω και σπασμωδικά, η μουσική».

Κατά την εμφάνιση της Ντόρας Μπακοπούλου στο Μέγαρο, θα ερμηνευθούν ζωντανά οι ακόλουθες συνθέσεις: Σισιλιάνα του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ (1685-1750), Σονάτα σε σι ελάσσονα του Ντομένικο Σκαρλάττι (1685-1757), Σονάτα σε λα ελάσσονα (μέρος α΄) του Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ (1756-1791), Ιντερμέτζο από το Καρναβάλι της Βιέννης του Ρόμπερτ Σούμαν (1810-1853), το έργο La plus que lente του Κλωντ Ντεμπυσσύ (1862-1918), Κοντσερτίνο του Ντμίτρι Σοστακόβιτς (1906-1975) και η σύνθεση Vers la flamme, έργο 72 του Αλεξάντρ Σκριάμπιν (1872-1915). Το πρόγραμμα περιλαμβάνει, τέλος, το απόσπασμα «Chasse Neige» αρ. 12 (από τις 12 Σπουδές υπερβατικής δεξιοτεχνίας) του Φραντς Λιστ (1811-1886) και τη Μεταμόρφωση του Φίλιπ Γκλας (γενν. 1937).

Επίσης, θα ακουστούν ηχογραφημένα αποσπάσματα των εξής έργων: Πιθοπρακτά του Ιάνη Ξενάκη (1922-2001), Κουαρτέτο εγχόρδων αρ. 2, έργο 10  του Άρνολντ Σαίνμπεργκ (1874-1951), Δάφνις και Χλόη του Μωρίς Ραβέλ (1875-1937), Τριστάνος και Ιζόλδη (Πρελούδιο) του Ρίχαρντ Βάγκνερ (1813-1883), Συμφωνία αρ. 7 του Λούντβιχ βαν Μπετόβεν (1770-1827), Συμφωνία «Των παιχνιδιών» του Γιόζεφ Χάυντν (1732-1809), Συμφωνία σε λα μείζονα  του Καρλ Φίλιπ Εμάνουελ Μπαχ (1714-1788) και Κοράλ από τα Κατά Ματθαίον Πάθη του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ (1685-1750).

Ντόρα Μπακοπούλου

Γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε πιάνο, με την προτροπή και την ενθάρρυνση του μαέστρου Δημήτρη Μητρόπουλου, ο οποίος την είχε ακούσει να παίζει στη νέα Υόρκη, σε ηλικία 9 ετών. Αποφοίτησε από το Ωδείο Αθηνών σε ηλικία 17 ετών (α΄ βραβείο) με καθηγήτρια τη M. Παπαϊωάννου. Συνέχισε σπουδές στο Ωδείο της Γενεύης κοντά στον  Λουί Χιλτμπράν (α΄ βραβείο δεξιοτεχνίας με διάκριση). Μελέτησε με τον Φρ. Γκούλντα στο Ζάλτσμπουργκ, τους Π. Μπαντούρα-Σκόντα και Α. Μπρέντελ στη Βιέννη, όπου και βραβεύτηκε, και με τον N. Mαγκάλοφ στη Γενεύη. Έχει επίσης βραβευτεί στους διαγωνισμούς του Μονάχου (Γερμανία) και Βερτσέλλι (Ιταλία). Έχει δώσει ρεσιτάλ στην Ελλάδα και το εξωτερικό (Λονδίνο, Βαρσοβία, Βουκουρέστι, Βέλγιο, Σόφια, Γρανάδα, Λευκωσία, Λεμεσό, Παρίσι, Μόσχα, Αγία Πετρούπολη, Νέα Υόρκη, Λουγκάνο). Έχει περιοδεύσει στη Γερμανία και έχει παίξει για τα Ηνωμένα Έθνη. Εμφανίστηκε στο Ηρώδειο ως σολίστ, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων Αθήνα Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης και έχει εκπροσωπήσει την Ελλάδα σε πολιτιστικές εκδηλώσεις στο εξωτερικό. Έχει συνεργαστεί με τους Μενουχίν, Χατζιδάκι, Χωραφά, Κολάση, Θεοδωράκη, Μιρόσνικοφ, Άργκεριχ, Δεμερτζή, Κοντογεωργίου, Χριστογιαννόπουλο, Φαραντούρη, Πασπαλά, κ.ά. Υπήρξε επί τρία χρόνια συνεργάτης και παραγωγός του Τρίτου Προγράμματος της Ελληνικής Ραδιοφωνίας. Τον Φεβρουάριο του 2007, προσκεκλημένη του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Κ. Παπούλια, παρουσία του ιδίου και των προέδρων Βουλγαρίας και Ρουμανίας, έδωσε ρεσιτάλ σε Σόφια και Βουκουρέστι, στο πλαίσιο των εορτασμών για την ένταξη των χωρών αυτών στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Έχει ηχογραφήσει έργα του κλασικού ρεπερτορίου (Μπαχ, Μπετόβεν, Μπραμς, Σοπέν, Ραβέλ, Σκριάμπιν, Ραχμάνινοφ) και έργα ελλήνων συνθετών (κυρίως Χατζιδάκι και Θεοδωράκη). Η Ακαδημία Αθηνών την τίμησε για τη μουσική της προσφορά με το βραβείο Μοτσενίγου. Ζει στην Ελλάδα, όπου έχει δώσει μεγάλο αριθμό ρεσιτάλ και έχει συμμετάσχει ως σολίστ σε εκδηλώσεις με τις ελληνικές κρατικές ορχήστρες. Υπήρξε έφορος της Σχολής Πιάνου του Ωδείου Αθηνών. Σημαντικό κεφάλαιο στη ζωή της αποτελεί η μουσική διδασκαλία. Τρέφει μεγάλη αγάπη για τη μουσική δωματίου καθώς και για τη συνοδεία ελληνικών και ξένων τραγουδιών. Είναι εμπνεύστρια του Διεθνούς Μουσικού Φεστιβάλ Αίγινας και καλλιτεχνική του διευθύντρια επί δέκα συνεχή έτη.

Έλενα Χούντα 

Υπήρξε μαθήτρια της Ντόρας Μπακοπούλου στο Ωδείο Athenaeum. Λατρεύει τη μουσική και είναι ταγμένη στις νότες από πολύ μικρή ηλικία. Έχει στο ενεργητικό της τρεις δισκογραφικές δουλειές μουσικής δωματίου (Ellemis Piano Quartet, Eikones, Hellanion). Έχει δώσει πολλά ρεσιτάλ,  κοντσέρτα και συναυλίες με μικρά σύνολα στους πιο δημοφιλείς συναυλιακούς χώρους της Ελλάδας, ερμηνεύοντας έργα κλασικού και σύγχρονου ρεπερτορίου. Συμμετείχε σε καλλιτεχνικές εκδηλώσεις στην Ιταλία και την Ελβετία. Ασχολείται με τη σύνθεση, την ενορχήστρωση και τον αυτοσχεδιασμό.  Έργα της έχουν ερμηνευτεί από ελληνικές και ξένες ορχήστρες και χορωδίες, από μουσικά σύνολα και γνωστούς σολίστ. Τόσο στους τομείς σύνθεσης και ενορχήστρωσης αλλά και ως πιανίστα, έχει συνεργαστεί με μεγάλα ονόματα του χώρου της μουσικής. Επίσης, έχει γράψει μουσική για ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές, διαφημιστικά σποτ και ντοκιμαντέρ. Μεγάλη της αγάπη, τα παιδιά. Διδάσκει πιάνο, γράφει παιδικά τραγούδια και μουσική για μικρά παιδικά σύνολα. Εργάζεται στη Σχολή Μωραΐτη, ως υπεύθυνη του Ομίλου Μουσικής του Λυκείου και ως δασκάλα μουσικής του Νηπιαγωγείου.