Σλάβικη Ψυχή ΙV: Χειμωνιάτικα Όνειρα από την ΚΟΑ στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών

Από τους μεγαλύτερους πιανίστες του καιρού μας, διάσημος διεθνώς για τις ερμηνείες του στο σύγχρονο ρεπερτόριο και όχι μόνον, ο περίφημος Γάλλος Πιερ Λοράν Αιμάρ συμπράττει με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών στο γλαφυρό Κοντσέρτο για πιάνο του Αντονίν Ντβόρζακ, την Τετάρτη 10 Δεκεμβρίου, στις 20.00, στην Αίθουσα Αλεξάνδρα Τριάντη του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών.

Το πρόγραμμα της συναυλίας, που εντάσσεται στον θεματικό κύκλο «Σλάβικη Ψυχή» και πραγματοποιείται υπό τη μουσική διεύθυνση του Στέφανου Τσιαλή, περιλαμβάνει όμως και τον αριστουργηματικό «Μολδάβα» του Μπέντριχ  Σμέτανα, καθώς και την Πρώτη Συμφωνία («Χειμωνιάτικα όνειρα») του Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκυ.

Το Κοντσέρτο για πιάνο είναι χρονικά το πρώτο από τα τρία ολοκληρωμένα κοντσέρτα του Ντβόρζακ (τα άλλα δύο είναι για βιολί και βιολοντσέλο, αντίστοιχα). Γράφτηκε το 1876 για τον διακεκριμένο Τσέχο πιανίστα Κάρελ Σλαβκόφσκυ. Κάποια χρόνια αργότερα ο επίσης Τσέχος πιανίστας και παιδαγωγός Βίλεμ Κουρτς επεξεργάστηκε στη σύνθεση το σολιστικό μέρος-διότι σύμφωνα με την σκωπτική παρατήρηση που είχαν κάνει κάποιοι μέχρι τότε, το μέρος του πιάνου «είναι γραμμένο για δύο δεξιά χέρια». Οι δύο εκδοχές συνυπάρχουν έκτοτε και έγκειται στον εκάστοτε σολίστα η επιλογή ανάμεσα στις δύο. Στη συναυλία της 10ης Δεκεμβρίου ο Αιμάρ μένει πιστός στην, πρωτότυπη και πιο δύστροπη για τον σολίστ, εκδοχή του συνθέτη.

Ο Σμέτανα ξεκίνησε τη σύνθεση του, εμβληματικού για την τσέχικη μουσική, κύκλου έξι συμφωνικών ποιημάτων με τον γενικό τίτλο «Η πατρίδα μου» το 1866, έχοντας ήδη χάσει εντελώς την ακοή του. Ο «Μολδάβας», μακράν το διασημότερο από τα συμφωνικά αυτά ποιήματα, γράφτηκε σε διάστημα τριών εβδομάδων στα τέλη του 1874. Ο ίδιος ο συνθέτης περιέγραψε τι εκφράζει η μουσική του: «Η σύνθεση αναπαριστά την πορεία του ποταμού, που ξεκινά από δύο μικρές πηγές. Από τη μία κυλάει ένα ζεστό ρυάκι, από την άλλη ένα κρύο· τα δύο αυτά ενώνονται και σχηματίζουν τον Μολδάβα, που κυλά μέσα από δάση και λιβάδια…»

Η περιπετειώδης σύνθεση της Πρώτης Συμφωνίας ξεκίνησε στις αρχές του 1866, όταν ο Τσαϊκόφσκυ ήταν 26 ετών, διεκόπη το ίδιο καλοκαίρι όταν ο νεαρός συνθέτης υπέστη νευρικό κλονισμό, παρουσιάστηκε ολόκληρη για πρώτη φορά το Φεβρουάριο του 1868, επιδέχτηκε ευρείας αναθεώρησης το πρώτο εξάμηνο του 1874 και με την οριστική της μορφή ακούστηκε για πρώτη φορά το Δεκέμβριο του 1883. Πολλά χρόνια αργότερα  ο συνθέτης εξομολογήθηκε: «Παρά τα πολλά της ψεγάδια, ακόμα της έχω μία αδυναμία, γιατί ήταν μία γλυκιά αμαρτία της νιότης μου». Και πράγματι παρά την οδύσσεια που προϋπέθεσαν τα στάδια της σύνθεσης- μια που επρόκειτο ουσιαστικά για το πρώτο  μεγάλο σε έκταση συμφωνικό έργο του Τσαϊκόφσκυ-, η Πρώτη Συμφωνία αποτέλεσε έργο-σταθμό για το δημιουργό της που πέτυχε να θέσει την ανεξίτηλη προσωπική σφραγίδα της μουσικής του ιδιοφυίας –και δη της αστείρευτης φαντασίας του στη μελωδία.

Το προσωνύμιο της Συμφωνίας («Χειμωνιάτικα όνειρα»), δοσμένο από τον ίδιο τον Τσαϊκόφσκυ, δεν στοχεύει κατά τους μελετητές  τόσο στο να περιγράψει μουσικά συγκεκριμένες εικόνες, όσο στο να εκφράσει τον αντίκτυπο του σφοδρού ρωσικού χειμώνα στον ευαίσθητο και πλούσιο συναισθηματικό κόσμο του συνθέτη.

Το πρόγραμμα της βραδιάς

ΜΠΕΝΤΡΙΧ ΣΜΕΤΑΝΑ (1824–1884)
Ο Μολδάβας, συμφωνικό ποίημα από τον κύκλο «Η πατρίδα μου»

ANTONIN NTBORZAK  (1841–1904)
Κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα σε σολ ελάσσονα, έργο 33

ΠΙΟΤΡ ΙΛΙΤΣ ΤΣΑΪΚΟΦΣΚΥ (1840-1893)
Συμφωνία αρ. 1 σε σολ ελάσσονα, έργο 13, «Χειμωνιάτικα όνειρα»

Σολίστ: Πιερ Λοράν Αιμάρ, πιάνο

Μουσική διεύθυνση: Στέφανος Τσιαλής

Σε συνεργασία με τη Γαλλική Πρεσβεία στην Αθήνα και το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος.

Tης συναυλίας θα προηγηθεί (στις 19:45) δωρεάν εισαγωγική ομιλία, για τους κατόχους εισιτηρίων.