Μπετόβεν για δύο στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών

Ο Κύκλος Μουσικής Δωματίου του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών έχει φιλοξενήσει κατά καιρούς τους μεγαλύτερους έλληνες και ξένους ερμηνευτές του είδους. Φέτος, τρεις από τις συναυλίες του Κύκλου είναι αφιερωμένες στον Μπετόβεν. Τη νέα σειρά συναυλιών εγκαινιάζουν την Τρίτη 21 Οκτωβρίου, στις 8:30 το βράδυ, στην Αίθουσα Δημήτρης Μητρόπουλος, δύο αγαπημένοι γνώριμοι του κοινού: η νεαρή βιολονίστα Δανάη Παπαματθαίου-Μάτσκε και ο πιανίστας Ούβε Μάτσκε, που θα παρουσιάσουν τις Σονάτες για βιολί και πιάνο αρ. 1, 5 και 7 του Λούντβιχ βαν Μπετόβεν.

Η μουσική δωματίου γεννήθηκε κατά τον 19ο αιώνα στη Γερμανία  και,  χάρη σε μεγάλους συνθέτες της εποχής, καθιερώθηκε και επεκτάθηκε στις άλλες χώρες ως το απόσταγμα της μουσικής σκέψης και ευαισθησίας. Παραδόξως, είναι ένα είδος που συνυφαίνεται με έναν ιδιότυπο «ερασιτεχνισμό», γεγονός που οφείλεται στο ότι το κοινό, τότε, δεν ήταν απλώς ένα φιλόμουσο ακροατήριο, αλλά άνθρωποι που καταγίνονταν οι ίδιοι με τη μουσική πράξη στον ελεύθερο χρόνο τους.

Ο Λούντβιχ βαν Μπετόβεν (1770-1827) εκτός από τη σπουδαιότατη συμφωνική παρακαταθήκη του, μας κληροδότησε πλήθος έργων μουσικής δωματίου για ποικίλους συνδυασμούς οργάνων. Οι 10 Σονάτες για βιολί και πιάνο αποτελούν έναν από τους βασικότερους πυλώνες της δημιουργίας του και ένα από τα σημαντικότερα σημεία αναφοράς ως προς τη μορφή και τη δομή τους για τους μετέπειτα συνθέτες. Φέρουν τη σφραγίδα της πληθωρικής ιδιοσυγκρασίας του μεγάλου γερμανού μουσουργού, τόσο ως συνθέτη όσο και ως πιανίστα, ενός δημιουργού που, ειδικά στη νεανική του ηλικία, διψούσε για αλλαγές και καινοτομίες. Το κυριότερο χαρακτηριστικό των δημιουργιών του για βιολί και πιάνο, είναι ο ισότιμος τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζει και τα δύο όργανα.

Η Σονάτα αρ. 1 σε ρε μείζονα, έργο 12 αρ.1, που θα ερμηνεύσουν στη συναυλία με τίτλο «Μπετόβεν Ι» της Τρίτης 21 Οκτωβρίου η Δανάη Παπαματθαίου-Μάτσκε και ο Ούβε Μάτσκε, προέρχονται από την πρώιμη «επαναστατική» περίοδο του συνθέτη (τέλη δεκαετίας 1790) και έχει κάτι από τον απόηχο του Μότσαρτ αλλά και του Χάυντν. Η μεταγενέστερη –και επιλεγόμενη– «Σονάτα της Άνοιξης» (Σονάτα αρ. 5 σε φα μείζονα, έργο 24) γράφτηκε στα 1801 και είναι ένα σπάνιο έργο εκρηκτικού λυρισμού. Η συλλογή των συνθέσεων του έργου 30, στο δεύτερο μέρος της οποίας περιέχεται η τετραμερής Σονάτα αρ. 7 σε ντο ελάσσονα (1801-1802) που θα ερμηνευθεί στις 21/10, σηματοδοτεί την είσοδο του Μπετόβεν σε ένα νέο πεδίο συνθετικών εξερευνήσεων. Εκδόθηκε τον Μάιο του 1803 και είναι αφιερωμένη στον Τσάρο Αλέξανδρο Α΄ της Ρωσίας.

Η πολυβραβευμένη Δανάη Μάτσκε πήρε τα πρώτα μαθήματα βιολιού σε ηλικία μόλις 5 ετών. Εννιά χρόνια αργότερα έγινε δεκτή, ως εξαίρετο ταλέντο, στο Μουσικό Γυμνάσιο Μπελβεντέρε της Βαϊμάρης στη Γερμανία, όπου δάσκαλός της ήταν ο Γιοστ Βίττερ. Στη συνέχεια, μελέτησε στο περίφημο Μοτσαρτέουμ του Σάλτσμπουργκ με τον σλοβένο παιδαγωγό και βιολονίστα Igor Ozim, από το οποίο αποφοίτησε με μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών και ειδική διάκριση (Master of Arts, 2013). Η Δανάη Μάτσκε είναι σήμερα μεταπτυχιακή φοιτήτρια της Ανωτάτης Σχολής Μουσικής και Θεάτρου του Αμβούργου. Έχει λάβει μέρος σε διεθνή σεμινάρια βιολιού των Τσουματσένκο, Μπρον, Μιλάνοβα και άλλων διακεκριμένων σολίστ, καθώς και σε σεμινάρια μουσικής δωματίου με το Κουαρτέτο Συμανόφσκι. Οι άριστες επιδόσεις της στο βιολί τής εξασφάλισαν υποτροφίες από τους Συλλόγους των Φίλων της Μουσικής Αθηνών και Θεσσαλονίκης, τα Κοινωφελή Ιδρύματα «Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης» και «Προποντίς», καθώς και από τον οργανισμό Deutsche Stiftung Musikleben. Έκανε το ντεμπούτο της στα 11 μόλις χρόνια της. Έκτοτε, έχει εμφανιστεί σε συναυλίες και φεστιβάλ στην Ελλάδα, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Ελβετία, την Αυστρία, τη Σλοβενία, την Κίνα και την Κύπρο. Στη Γερμανία, έχει συμπράξει ως σολίστ με γνωστά συμφωνικά σύνολα, φιλαρμονικές ορχήστρες και σχήματα μουσικής δωματίου, ενώ στην Ελλάδα έχει εμφανιστεί πλαισιωμένη από την ΚΟΑ, την ΚΟΘ, την Καμεράτα κ.ά. Η Δανάη Μάτσκε έχει δώσει επίσης ρεσιτάλ εντός και εκτός ελληνικών συνόρων σε φημισμένες συμφωνικές αίθουσες, όπως η Γκεβάντχαους της Λειψίας, και έχει εμφανιστεί σε αξιόλογες καλλιτεχνικές διοργανώσεις και φεστιβάλ της ελληνικής Περιφέρειας. Ακόμη, έχει αποσπάσει πολυάριθμες διακρίσεις και βραβεία σε διεθνείς και εθνικούς διαγωνισμούς βιολιού («Αντρέα Ποστακίνι»-Ιταλία, «Jugend musiziert»-Γερμανία, «Ανρί Μαρτώ» και «Szymon Goldberg»-Γερμανία, «Έρση Σαράτση»-Ελλάδα), ενώ η Ένωσις Ελλήνων Κριτικών Θεάτρου και Μουσικής τής απένειμε το 2008 έπαινο για τις εμφανίσεις της με την Κ.Ο.Α. και την Καμεράτα. Η δισκογραφική της δραστηριότητα περιλαμβάνει έργα Γ.Σ. Μπαχ, Μπετόβεν, Μπλοχ, Φρανκ, Ντεμπυσσύ, Ραβέλ και Δ. Τερζάκη. Η ανερχόμενη δεξιοτέχνις, μετά τη βράβευσή της στον 18ο Διαγωνισμό του Γερμανικού Συλλόγου Μουσικών Οργάνων, παίζει με αυθεντικό βιολί του Κάρλο Τζουζέππε Τεστόρε (Μιλάνο, 1710), προσφορά ιδιωτικής συλλογής από την Χαϊδελβέργη. Από το 2014, συγκαταλέγεται μεταξύ των μουσικών που υποστηρίζονται από το διεθνές Ίδρυμα Γιεχούντι Μενουχίν.

Ο πιανίστας Ούβε Μάτσκε γεννήθηκε το 1956 στη Γερμανία και από το 1987 ζει στην Ελλάδα. Εκπροσωπεί τη νεότερη γενιά των μαθητών του διάσημου βιρτουόζου Έντβιν Φίσερ. Σπούδασε πιάνο στην Ανωτάτη Σχολή «Φραντς Λιστ» της Βαϊμάρης και στη συνέχεια –με κρατική υποτροφία– στην Ακαδημία Φέρεντς Λιστ της Βουδαπέστης, όπου δίδαξε πιάνο (1980-1987). Έχει διακριθεί σε διεθνείς διαγωνισμούς, έχει δώσει ατομικά ρεσιτάλ σε μεγάλα μουσικά κέντρα (Μόσχα, Μόναχο, Βερολίνο, Λειψία, Δρέσδη κ.ά.) και έχει συμπράξει ως σολίστ με ελληνικές και ξένες ορχήστρες. Το ρεπερτόριό του περιλαμβάνει ευρύ φάσμα έργων της πιανιστικής φιλολογίας από το Μπαρόκ ως τη σύγχρονη εποχή (Μπαχ, Μπετόβεν, Σούμπερτ, Σοπέν, Σούμαν, Λιστ, Μπραμς, Μούσοργκσκι, Μπάρτοκ, Προκόφιεφ, Σοστακόβιτς, κ.ά.). Μάλιστα, οι ερμηνείες του έχουν αποσπάσει επανειλημμένα τις επαινετικές κριτικές του Τύπου, ενώ αρκετές από αυτές έχουν καταγραφεί και σε ψηφιακό δίσκο (έχει πραγματοποιήσει ηχογραφήσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό). Ο γερμανός πιανίστας δραστηριοποιείται επίσης στον χώρο της μουσικής δωματίου, έχοντας εμφανιστεί με σημαντικά σύνολα και κορυφαίους σολίστ σε φημισμένες αίθουσες και μουσικές διοργανώσεις, όπου έχει παρουσιάσει δημοφιλή έργα της εργογραφίας για βιολί και πιάνο, βιολοντσέλο και πιάνο, βιολί, βιολοντσέλο και πιάνο, καθώς και για κουαρτέτο εγχόρδων και πιάνο. Ο Ούβε Μάτσκε έχει διατελέσει Πρόεδρος του Τμήματος Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, όπου κατέχει σήμερα τη θέση του Καθηγητή Οργανικής Μουσικής Εκτέλεσης (πιάνο). Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στη μεθοδολογία διδασκαλίας του πιάνου και στη συστηματική έρευνα για την προαγωγή και καλλιέργεια νέων με εξαίρετο μουσικό ταλέντο.