Ηλίας Χατζηχριστοδούλου: 10 χρόνια Athens Video Art Festival

Το Athens Video Art Festival 2014, επιστρέφει στην «Τεχνόπολις» του Δήμου Αθηναίων από τις 2 έως τις 5 Οκτωβρίου 2014 πιστό στο ραντεβού του με το φιλότεχνο κοινό που παρακολουθεί ανελλιπώς τη σύγχρονη τέχνη σε όλες τις εκφάνσεις.

Φέτος το φεστιβάλ κλείνει 10 χρόνια παρουσίας και ο Ηλίας Χατζηχριστοδούλου, εμπνευστής του Athens Video Art Festival, μιλάει στο Culturenow.gr για την δεκαετία που πέρασε, με βλέψεις να συνεχιστεί με ακόμη περισσότερες και πιο εμπνευσμένες δημιουργίες.

CultureNow: To Athens Video Art Festival επιστρέφει φέτος και γιορτάζει 10 χρόνια παρουσίας. Τι είναι αυτό που έκανε το Athens Video Art Festival να αντέξει στο χρόνο, αλλά και να επιβιώσει σε μία τόσο δύσκολη εποχή.

Ηλίας Χατζηχριστοδούλου: To Athens Video Art Festival κλείνει 10 χρόνια! Αν με ρωτούσες το 2005, στην 1η διεξαγωγή του Φεστιβάλ «Πως θα είναι το Φεστιβάλ σε μια δεκαετία από τώρα;», νομίζω πως δεν θα ήξερα καν τι να σου απαντήσω, δεν θα μπορούσα μάλλον καν να φανταστώ πως θα έχει τόση μεγάλη και παράλληλα σημαντική αντοχή στο χρόνο.

Πιστεύω πως η επιβίωση αλλά ακόμα περισσότερο η ανάπτυξη και η εξέλιξη του θεσμού όλα αυτά τα χρόνια, οφείλεται στην αγάπη και την υποστήριξη του από τον κόσμο. Όταν βλέπεις, κάθε χρόνο να γεμίζουν όλο και περισσότερο οι αίθουσες/οι χώροι από τον κόσμο και ιδίως όταν σε αυτό  το κοινό περιλαμβάνονται άτομα που δεν έχουν άμεση σχέση με το χώρο όχι μόνο των ψηφιακών και νέων τεχνολογιών, αλλά και των τεχνών γενικότερα τότε ναι μπορείς να δεις ξεκάθαρα τη συνέχιση του φεστιβάλ πέρα από τη φθορά του χρόνου.

Ακόμη σημαντική συμβολή στην πορεία του Φεστιβάλ, έπαιξε και η συνεπής συμμετοχή των καλλιτεχνών, μέσα από το κάλεσμα συμμετοχής “call for entries”, του οποίου ο αριθμός ανταπόκρισης με εκπλήσσει κάθε χρόνο αφού ξεπερνά τον προηγούμενο και αγγίζει σήμερα στον τις 3.000 συμμετοχές από Ελλάδα και εξωτερικό.

Στην εποχή λοιπόν του 2014, που η κρίση έχει «χτυπήσει» και την πόρτα του πολιτισμού η ανάγκη τόσο του κόσμου όσο και των καλλιτεχνών για περαιτέρω ανάπτυξη του πνεύματος ενεργοποιεί και τη δική μας επιθυμία να ανταποδώσουμε τα μέγιστα.

C. N.: Πρόκειται για ένα φεστιβάλ το οποίο στηρίζεται πολύ στους εθελοντές του. Πείτε μας λίγα λόγια για αυτό το κομμάτι. Οι εθελοντές κατά πόσο έχουν συμβάλει στη δεκάχρονη πορεία του φεστιβάλ;

Η. Χ.: Η επιτυχία σε κάθε διοργάνωση του Διεθνούς Φεστιβάλ Ψηφιακών Τεχνών και Νέων Μέσων “Athens Video Art Festival” οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις εθελοντικές ενέργειες των ανθρώπων που αγαπούν αυτό το θεσμό. Δεκάδες νέοι συμμετέχουν κάθε χρόνο, είτε ανεξάρτητα ερχόμενοι σε επαφή μας είτε με την συνεργασία τοπικών φορέων, συλλόγων και μη κυβερνητικών οργανώσεων, ώστε να επιτευχθεί το καλύτερο αποτέλεσμα.

Η αλήθεια είναι πως μέσα από το Φεστιβάλ αναδεικνύεται σε μεγάλο βαθμό η αξία του εθελοντισμού καθώς επιδιώκουμε να συνεργαζόμαστε κάθε χρόνο με νέα άτομα γεμάτα από διάθεση για δημιουργία. Στόχος του θεσμού είναι να αλληλεπιδράσει και να επενδύσει στις φρέσκιες ιδέες των ανθρώπων που συμμετέχουν εθελοντικά , προσπαθώντας αντίστοιχα να τους εφοδιάσει με την εμπειρία και τη γνώση και  να τους προσφέρει παράλληλα νέες δυνατότητες και ευκαιρίες για την μελλοντική τους εξέλιξη.

Η διοργάνωση προσφέρει την δυνατότητα στο κοινό να ζήσει από κοντά την εμπειρία του θεσμού μέσω εθελοντικών δραστηριοτήτων, δηλώνοντας ευπρόσδεκτα ενεργά το παρόν του, μιλώντας για δυνατότητα ευκαιρίας συμμετοχής σε εθελοντικές δραστηριότητες, ανάπτυξη περιβάλλοντος κατάλληλου για τον εθελοντισμό, αναγνώριση των εθελοντικών δραστηριοτήτων, ευαισθητοποίηση για την αξία και την σημασία του εθελοντισμού, βελτίωση της ποιότητας των εθελοντικών δραστηριοτήτων. Πρόκειται λοιπόν για τη δημιουργία μιας σχέσης που βασίζεται στην από κοινού προσπάθεια  για την πραγματοποίηση μιας διοργάνωσης με περιεχόμενο που θα αποφέρει θετικά και καίρια  στοιχεία σε κοινό, καλλιτέχνες, εθελοντές και στον ίδιο το θεσμό συλλήβδην.

C. N.: Φέτος τι αλλάζει στο Athens Video Art Festival και τι περιλαμβάνει το πρόγραμμα του συνοπτικά;

Η. Χ.: Κάθε χρονιά έχει να δώσει κάτι διαφορετικό και αυτό φαίνεται και από το περιεχόμενο των προηγούμενων διοργανώσεων. Ξεκινώντας πάντα από τις βάσεις μας, καθώς δεν ξεχνάμε όσα μας έχουν προσφέρει οι παλαιότερες διοργανώσεις προχωράμε με κοινά σημεία αναφοράς και προσπαθούμε να εξελιχθούμε στο επίπεδο που θέτουν οι επικρατούσες συνθήκες.

Με αυτό τον τρόπο και στη φετινή διοργάνωση, πόσο μάλλον λόγω του ότι πρόκειται για την 10η επετειακή διεξαγωγή του Φεστιβάλ ανεβάζουμε τον πήχη και για εμάς τους ίδιους, γιατί πλέον η αναγνώρισή μας από το κοινό μας καθιστά υπεύθυνους για την ανάλογη ανταπόκρισή μας.

Μέσα από μια σειρά προβολών, εκθέσεων, παραστατικών δράσεων, εργαστηρίων,   ομιλιών και ακαδημαϊκών παρουσιάσεων το Athens Video Art Festival 2014, επιστρέφει στην «Τεχνόπολις» του Δήμου Αθηναίων από τις 2 έως τις 5 Οκτωβρίου αλληλεπιδρώντας σε νέα βάση με όλες τις πτυχές και τις δυνατότητες των ζωντανών της  χώρων για την ανάδειξη και των οκτώ κατηγοριών: video  art, animation, applications, installations, performances, digital image, web art, music που συνθέτουν αρμονικά το περιεχόμενό του.

Η φετινή διοργάνωση του Διεθνούς Φεστιβάλ Ψηφιακών Τεχνών και Νέων Μέσων  φιλοδοξεί να παρουσιάσει ένα πολύπλευρο εγχείρημα ενός πολυσυλλεκτικού καλλιτεχνικού χαρακτήρα. Μία γεύση από αυτό θα μας δώσει η εγκατάσταση “80 prepared dc-motors, cotton balls, cardboard boxes” του Ελβετού καλλιτέχνη Zimoun που προσφέρει μια οπτικοακουστική εμπειρία η οποία θα μπορούσε να παρομοιαστεί με την είσοδο σε μια ζωντανή Κυψέλη Μελισσών. Ενώ το ηχητικό προφίλ του Φεστιβάλ πρόκειται να διαμορφώσουν μεγάλες προσωπικότητες της μουσικής σκηνής, εκ των οποίων και ο πολυτάλαντος πιανίστας και συνθέτης Hauschka.

Συνδυάζοντας λοιπόν τη βιομηχανική κληρονομιά του παλαιού εργοστασίου φωταερίου με αυτή της ψηφιακής τέχνης και τεχνολογίας του θεσμού, το AVAF 2014 στοχεύει στην παροχή πολιτισμικής ενέργειας που θα φωτίσει την πόλη και θα επεκτείνει τη δημιουργικότητα στα άκρα, προσκαλώντας το κοινό κάθε ηλικίας σε ένα ταξίδι στον χώρο του σύγχρονου πολιτισμού.

C. N.: Η τέχνη του video art, του animation και γενικά η ψηφιακή τέχνη κατά πόσο είναι διαδομένη στην Ελλάδα; Οι καλλιτέχνες που ασχολούνται με αυτές τις μορφές τέχνης είναι κυρίως νέοι, ή υπάρχουν και πιο παραδοσιακοί καλλιτέχνες που σιγά σιγά χρησιμοποιούν τα νέα μέσα;

Η. Χ.: Είναι δύσκολο να ορίσουμε κατά πόσο είναι γνωστές οι τέχνες της video art και του animation για την Ελλάδα, σίγουρα όμως μπορούμε να κατανοήσουμε πως η ταχεία ανάπτυξη της τεχνολογίας και των νέων Μέσων  καθιστά την επαφή του κόσμου πλέον με τις δύο παραπάνω τέχνες απαραίτητη.

Για το λόγο αυτό οι καλλιτέχνες  που χρησιμοποιούν περισσότερο τις συγκεκριμένες τεχνικές θα μπορούσαμε να πούμε πως καλύπτουν τις πιο νεαρές ηλικίες, όμως δεν είναι λίγες οι φορές που έχει χτυπήσει το τηλέφωνο από κάποιον καλλιτέχνη μεγαλύτερης ηλικίας που ζητά ακριβείς οδηγίες για να υποβάλει τη φόρμα συμμετοχής διαδικτυακά σε περίπτωση που την προτιμά από τον παραδοσιακό τρόπο του ταχυδρομείου.

Μέλημα μας, ήταν και είναι μέσα από τον θεσμό του Athens Video Art Festival να φέρουμε σε άμεση επαφή τον κόσμο και με τις δύο παραπάνω τέχνες.

Έτσι, στις προηγούμενες επίσης διοργανώσεις είχαμε την χαρά και την τιμή να κάνουμε μεγάλα αφιερώματα σε ανθρώπους και κινήματα σταθμούς στην Ιστορία της Video Art όπως στον Bill Viola (2008 / «Τεχνόπολις» Δήμου Αθηναίων), στον Nam June Paik (2009 «Τεχνόπολις» Δήμου Αθηναίων), στον Andy Warhol (2010 «Τεχνόπολις» Δήμου Αθηναίων) καθώς και στο κίνημα Fluxus (2011 «Τεχνόπολις» Δήμου Αθηναίων). Επίσης έχουμε καταφέρει να φιλοξενήσουμε στην χώρα μας περισσότερα από 45 διεθνή φεστιβάλ με αποκλειστικό υλικό και επίσημους προσκεκλημένους, πολλά από τα οποία έχουν σαν βασικά αντικείμενα έκθεσής τους την τέχνη της Video Art.

Παράλληλα, από το 2010 στο πρόγραμμα του Φεστιβάλ έχει ενσωματωθεί το εργαστήριο δημιουργίας κινούμενης εικόνας για παιδιά με τίτλο «Ζωντανεύοντας την εικόνα»., Το πρόγραμμα εργαστηρίου «Ζωντανεύοντας Την Εικόνα» είναι ένα ειδικά διαμορφωμένο, για τις μαθησιακές ανάγκες των ηλικιών 5 – 8 ετών, animation workshop (διάρκειας 45 – 60 λεπτών), το οποίο δίνει την ευκαιρία στα παιδιά να «ταξιδέψουν» μαζί με έμπειρους animators από την βασική αρχή της δημιουργίας του σχεδίου έως τη σύνθεση της κίνησης, συνθέτοντας και παίρνοντας μαζί τους φεύγοντας τις πρώτες τους animation δημιουργίες.

C. N.: Κατά πόσο αυξάνονται οι συμμετοχές στο φεστιβάλ κάθε χρόνο και πώς αυτό επηρεάζει τη δομή του φεστιβάλ; Από την πρώτη διοργάνωση μέχρι τη δέκατη τι έχει αλλάξει;

Η. Χ.: Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, η συνεχής και συνεπής αύξηση των  συμμετοχών των καλλιτεχνών για το Athens Video Art Festival έχει αποδείξει στην διάρκεια του χρόνου πως είναι ένας βασικός παράγοντας για τη δομή του περιεχομένου του Φεστιβάλ , αν σκεφτεί κανείς πως από την 3η χρονιά διεξαγωγής του και έπειτα άρχιζαν να προστίθενται σταδιακά κατηγορίες στο πρόγραμμά του.

Κάνοντας λοιπόν μια μικρή αναδρομή και απαριθμώντας τους καλλιτέχνες που έχουν υποβάλλει συμμετοχή  στην πορεία του θεσμού, να ξεπερνούν τους  16.000 από 68 διαφορετικές χώρες, το συναίσθημα της απόλυτης χαράς είναι τουλάχιστον λίγο για να περιγράψει  την ικανοποίηση που νιώθεις για την αναγνώριση του κόπου και της δουλειάς που επάξια έχεις καταναλώσει.

C. N.: Πιστεύετε ότι το Athens Video Art Festival θα συνεχίσει να δίνει βήμα στους νέους καλλιτέχνες για πολύ ακόμα ή φοβάστε ότι θα βρεθείτε στη δύσκολη θέση να το εγκαταλείψετε;

Η. Χ: Βλέποντας το Διεθνές Φεστιβάλ Ψηφιακών Τεχνών και Νέων Μέσων να κλείνει μια δεκαετία και μέσα σε αυτή την πολύχρονη πορεία του να έχει  κατάφερει να γίνει θεσμός, να βγει από τα πρώτα χρόνια του εκτός των συνόρων, να συνάψει μεγάλες συνεργασίες και να εκπονήσει Διεθνή προγράμματα θεωρώ και θέλω να πιστεύω πως θα συνεχίσει να δίνει νέο βήμα για τους καλλιτέχνες και τον σύγχρονο πολιτισμό γενικότερα εμπλουτίζοντας με επιτυχία τη βάση δεδομένων των 16.500 έργων που έχει δημιουργήσει με ακόμη περισσότερες και πιο εμπνευσμένες δημιουργίες.

Το φεστιβάλ δεν αποτελεί πλέον μόνο μια προσωπική υπόθεση, αλλά ένα έργο που χτίζεται αργά-αργά με τη βοήθεια του κοινού, των εθελοντών και των συντελεστών του , εναλλάσσεται, διαφοροποιείται και κορυφώνεται σε μια διαρκής αναζήτηση του επόμενου στοιχείου ακμής του.

Ζω την κάθε διοργάνωση μέσα από την πιο απλή έως την πιο έντονη στιγμή της καθημερινότητας και όπως στη ζωή καλείσαι να αντιμετωπίσεις δυσκολίες που σε δελεάζουν να «εγκαταλείψεις», αλλά βρίσκεις πάντα τη δύναμη να προχωρήσεις, έτσι είναι και το Athens Video Art Festival για εμένα, αν «εγκαταλείψω» είναι σαν έχω πάψει να ζω.

Το Athens Video Art Festival 2014 θα πραγματοποιηθεί στην «Τεχνόπολις» του Δήμου Αθηναίων από τις 2 έως τις 5 Οκτωβρίου. Περισσότερες πληροφορίες.