To Ελληνικό Συγκρότημα Σύγχρονης Μουσικής Θόδωρος Αντωνίου στο Μέγαρο Μουσικής

To Ελληνικό Συγκρότημα Σύγχρονης Μουσικής Θόδωρος Αντωνίου θα δώσει μία συναυλία στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών την Τετάρτη 12 Μαρτίου 2014, με επτά έργα για ενόργανο σόλο.

Το Ελληνικό Συγκρότημα Σύγχρονης Μουσικής, σε διεύθυνση Θόδωρου Αντωνίου παρουσιάζει για πρώτη φορά στο κοινό του Μεγάρου επτά, εξαιρετικά πρόσφατα και πρωτοποριακά έργα για ενόργανο σύνολο με την υπογραφή νεότατων, στην συντριπτική τους πλειοψηφία, ελλήνων συνθετών (Γιώργου Καραμήτρου, Μάνου Μαρκαντώνη, Λάμπρου Πετσούλα, Αντη Σκορδή, Βιτάλη Καραγκεζίδη, Φαίδρας Χάφτα-Δούκα και Ιωσήφ Παπαδάτου).

Η ιδιαίτερη έμφαση που χρόνια τώρα δίνει στην ελληνική δημιουργία της νεότερης γενιάς των συνθετών αλλά και η γνωστή θέση του να παρουσιάζει πολλές πρώτες εκτελέσεις και παραγγελίες τους, συνθέτουν το concept της μοναδικής συναυλίας.

Μιας βραδιάς με τη μορφή Workshop, ενός Εργαστηρίου στη διάρκεια του οποίου τα μέλη του συγκροτήματος θα ερμηνεύσουν επτά εξαιρετικά πρόσφατα και πρωτοποριακά έργα για ενόργανο σύνολο, τα οποία φέρουν την προσωπική σφραγίδα νεότατων – στη συντριπτική τους πλειοψηφία – και ταλαντούχων ελλήνων δημιουργών.

Έργα γραμμένα μόλις το 2013 τα οποία εμπνέονται ή προσεγγίζουν μουσικά γνωστά λογοτεχνικά έργα, θεμελιακές έννοιες της φιλοσοφίας  (όπως αυτή του «νοείν» από το φιλοσοφικό ποίημα Περί Φύσεως του Παρμενίδη), θεωρίες της σύγχρονης επιστημονικής κοσμολογίας (όπως το φαινόμενο του Βig Bang), ακόμη και την ίδια τη «σιωπή» που στην κυριολεξία της σημαίνει την απουσία του ήχου… Πιο συγκεκριμένα, πρόκειται για τα: «Stille aus dem jenseits» του Γιώργου Καραμήτρου, «Γένεσις» του Μάνου Μαρκαντώνη, «A clean well-lighted place» του Λάμπρου Πετσούλα, «ΤIR…MBO!» του Αντη Σκορδή, «Νοείν» του Βιτάλη Καραγκεζίδη, «moving when clocks» της Φαίδρας Χάφτα-Δούκα και «Κασταλία, έργο 102» του Ιωσήφ Παπαδάτου. Τη συναυλία – που πραγματοποιείται στο πλαίσιο της Σειράς Σύγχρονη Μουσική Δημιουργία – διευθύνει ο καλλιτεχνικός διευθυντής του ΕΣΣΜ, συνθέτης, μαέστρος και πανεπιστημιακός Θόδωρος Αντωνίου. Υπεύθυνος Συγκροτήματος: Ιάκωβος Κονιτόπουλος.

Το «Stille aus dem jenseits» για ενόργανο σύνολο (φλάουτο, κλαρινέτο, πιάνο, βιολί, βιόλα και βιολοντσέλο) του 30χρονου συνθέτη έργων μουσικής δωματίου Γιώργου Καραμήτρου που ανοίγει τη συναυλία, είναι έργο το οποίο καταπιάνεται με τη «φιλοσοφική πλευρά» της έννοιας της «σιωπής». Η σύνθεση που αποτελείται από πέντε ενότητες (καθεμιά από τις οποίες έχει τη δική της υφή και αρμονία, τις δικές της ρυθμομελωδικές εκφάνσεις, τους δικούς της εσωτερικούς διαλόγους καθώς και το δικό της υλικό), αναδεικνύει τον τρόπο με τον οποίο ο δημιουργός της προσεγγίζει τη σιωπή όπως επίσης το πώς ο ίδιος αντιλαμβάνεται τα αποτελέσματά της στον δικό του εσωτερικό κόσμο.

Το «Γένεσις» για ενόργανο σύνολο (φλάουτο, κόρνο, κρουστά, πιάνο, βιολί, βιολοντσέλο) που ακολουθεί, έργο του συνομήλικου του, Μάνου Μαρκαντώνη (τεταρτοετή, σήμερα, φοιτητή στο τμήμα σύνθεσης του Ελληνικού Ωδείου, με καθηγητή τον Θ. Αντωνίου) εμπνέεται από το φαινόμενο της μεγάλης έκρηξης, του Big Bang που αποτελεί την πιο διαδεδομένη θεωρία της σύγχρονης επιστημονικής κοσμολογίας. Το έργο περιγράφει τα πρώτα στάδια του γεγονότος με τη βοήθεια μιας διευρυμένης ηχητικής παλέτας. «Ξεκινά από την απόλυτη σιωπή» όπως ο ίδιος σημειώνει «και οδηγείται προς τη στιγμή της μεγάλης έκρηξης, της εκκίνησης δηλαδή από την οποία προέρχονται τα πάντα. Στη συνέχεια τα μουσικά συμβάντα που έρχονται σαν ακολουθία του μεγάλου δραματικού φαινομένου, αποκτούν πλοκή, αρμονική και ρυθμική οργάνωση, περιγράφοντας τη γέννηση και εξέλιξη των πρώτων δομικών λίθων της ύλης».

Αφορμή για το «A clean well-lighted place» για φλάουτο, κλαρινέτο, βιολί και τσέλο του 29χρονου Λάμπρου Πετσούλα – δημιουργού προσανατολισμένου στη σύγχρονη μουσική σύνθεση, την καθαυτή οργανική όσο και την ηλεκτροακουστική – που θα παρουσιαστεί στη συνέχεια, είναι το ομώνυμο διήγημα του Ερνεστ Χέμινγουεϊ. Βασικός άξονας του έργου είναι η μοναξιά, η έλλειψη ελπίδας και η αέναη όσο και μάταιη αναζήτηση για ένα «καθαρό καλοφωτισμένο μέρος» που να εμπνέει την ανθρώπινη ύπαρξη και συνύπαρξη.

Το πρώτο μέρος της συναυλίας ολοκληρώνεται με την Κασταλία έργο 102 για σύνολο δωματίου (φλάουτο, κλαρινέτο, κόρνο, κρουστά, πιάνο, βιολί, βιόλα, βιολοντσέλο) του πολυβραβευμένου συνθέτη και καθηγητή σύνθεσης Ιωσήφ Παπαδάτου. Αφετηρία του έργου – που παίρνει το όνομά του από το χώρο όπου η «ηλιολατρική και ουράνια απολλώνια παρουσία συναντά τις χθόνιες μητρικές θεότητες» – αποτέλεσε μια «φανταστική εικόνα ονειρικής διαύγειας στην οποία ο συμπαντικός ποιητής Ορφέας μέσω της υπέρβασης των αντιθέτων εκτινάσσει την ύπαρξη προς την ευδαιμονία και την αθανασία».

Ακολουθούν το «ΤIR…MBO!» για ενόργανο σύνολο (μπάσο κλαρινέτο, κόρνο, πιάνο, κρουστά, βιόλα και βιολοντσέλλο) του πολυβραβευμένου και ανήσυχου νεαρού Κύπριου συνθέτη Αντη Σκορδή όπως και το «Νοείν» (πρώτο μέρος του τρίπτυχου «Νοείν/Είναι/Λέγειν») για ενόργανο σύνολο (κλαρινέτο, κρουστά, βιολί, βιόλα, βιολοντσέλο) του ταλαντούχου 23χρονου Βιτάλη Καραγκεζίδη (νυν μαθητή του Ιωσήφ Παπαδάτου) που εμπνέεται από το φιλοσοφικό ποίημα Περί Φύσεως του Παρμενίδη, όπως επίσης το έργο «Quattro Pezzi su una nota sola» του Giacinto Scelsi (όσον αφορά το φθογγικό υλικό καθώς ο,τιδήποτε «ακούγεται» στο κομμάτι, προέρχεται, βασίζεται ή αναφέρεται στους τέσσερις αυτούς φθόγγους). Η συναυλία ολοκληρώνεται με το έργο της Φαίδρας Χάφτα-Δούκα (περσινής φιναλίστ στο διαγωνισμό «DissonArt Ensemble Competition» – σε συνεργασία με την Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης – με το έργο «Birds Vl.II») «moving when clocks» για ενόργανο σύνολο (κλαρινέτο, κόρνο, κρουστά, βιολί, βιόλα και τσέλο).

Ο Γιώργος Καραμήτρος γεννήθηκε το 1984 στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε ανώτερα θεωρητικά, αρμονία, αντίστιξη, φούγκα κι ενοργάνωση στο Πολυάνειο Ωδείο Κιλκίς με τον Άγγελο Καρτάλη. Το καλοκαίρι του 2008 ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης στην κατεύθυνση «Μουσικολογία-Μουσικοπαιδαγωγική». Τον Δεκέμβριο του 2009 εισήχθη στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Α.Π.Θ. στην κατεύθυνση σύνθεσης, στην τάξη του Χρήστου Σαμαρά. Συμμετείχε  σε πολλά σεμινάρια («Σύνθεση-Ανάλυση: Olivier Messiaen και Claude Debussy» το 2008 με τον Δημήτρη Αθανασιάδη, Συνέδριο Μουσικολογίας «Τρεις Εποχές, Τέσσερις Επέτειοι: Pergolesi, Σοπέν, Σούμαν, Barber» το 2010, Μουσική Κινηματογράφου  με τον Νίκο Κυπουργό το 2010, Προσέγγιση υφολογικής γραφής στην Αρμονία, με τον Χρήστο Σαμαρά το 2011 κ.ά.). Έργα του (μουσικής δωματίου) έχουν παρουσιαστεί  σε διάφορες πόλεις της Ελλάδος. Πρόσφατα συμμετείχε στη συναυλία κρουστών του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Α.Π.Θ σε συνεργασία με την Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης. Έχει εργαστεί ως δάσκαλος μουσικής στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

O Mάνος Μαρκαντώνης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1984. Σπούδασε δίσκαλο όργανο (Certificate of Yamaha Music Foundation) με τους Λ. Φασσάρο και Μ. Πετεβή στο Ωδείο Φίλιππος Νάκας, όπως επίσης πιάνο και ανώτερα θεωρητικά (πτυχίο αρμονίας, αντίστιξης, φυγής) με τη Β. Τζεράχη στο κεντρικό ίδρυμα του Ελληνικού Ωδείου – όπου είναι και τεταρτοετής στο τμήμα σύνθεσης, με καθηγητή τον Θ. Αντωνίου. Παράλληλα, σπουδάζει στον τομέα θεωρητικών και σύνθεσης του Hellenic American College. Έχει παρακολουθήσει μαθήματα ενορχήστρωσης με τους Ν. Ταίηλορ και Λ. Κανάρη. Ασχολείται με τη σύνθεση και τη μουσική παραγωγή. Έχει εργαστεί ως ενορχηστρωτής σε τηλεοπτικές παραγωγές των Mabrida Studios και ως καθηγητής στο Δημοτικό Ωδείο Περιστερίου και στο Ελληνικό Ωδείο.

Ο Λάμπρος Πετσούλας γεννήθηκε στη Βέροια το 1985. Ξεκίνησε να σπουδάζει μουσική σε μικρή ηλικία ενώ πήρε το πτυχίο του στο πιάνο και στην αρμονία από το Δημοτικό Ωδείο Βέροιας. Είναι πτυχιούχος Ανώτερων Θεωρητικών (αντίστιξης, φούγκας και ενορχήστρωσης) από το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης και απόφοιτος του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του ΑΠΘ (στην κατεύθυνση της Μουσικολογίας). Σπουδάζει σύνθεση στο ΚΩΘ με τον Λεόντιο Χατζηλεοντιάδη. Έχει παρακολουθήσει σεμινάρια με τον Γιώργο Απέργη και τον Παναγιώτη Αδάμ, καθώς και ένα διετές σεμινάριο με τον Παναγιώτη Κόκορα πάνω στη Σύνθεση της Ηλεκτροακουστικής Μουσικής. Το ενδιαφέρον του στη σύνθεση επικεντρώνεται στη σύγχρονη μουσική τόσο στον τομέα της καθαυτής οργανικής μουσικής όσο και της ηλεκτροακουστικής. Tο πρώτο του έργο «Unverified» για σόλο tape παρουσιάστηκε στη Θεσσαλονίκη το 2011.

Ο Ιωσήφ Παπαδάτος γεννήθηκε το 1960. Σπούδασε στην Ελλάδα με τους Α. Καρμπόνε, Α. Καποδίστρια και Γ. Ιωαννίδη. Συνέχισε και ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Ντύσελντορφ της Γερμανίας με τον Γκ. Μπέκερ και παράλληλα παρακολούθησε τα μαθήματα αλγοριθμικής σύνθεσης με τον Κλ. Μπάρλοου  και βυζαντινής μουσικής με τον Δ. Τερζάκη. Αργότερα ολοκλήρωσε τον δεύτερο κύκλο σπουδών του κοντά στον συνθέτη Χανς-Ούλριχ Χούμπερτ στην Κολωνία. Έχει γράψει περισσότερες από 100 συνθέσεις: τέσσερις συμφωνίες και άλλα έργα συμφωνικής μουσικής, μουσικής δωματίου, φωνητικά έργα, συνθέσεις για σόλο όργανα, ηλεκτρονικής μουσικής, μία μονόπρακτη όπερα, ένα πολύτεχνο έργο αφιερωμένο στη μνήμη του Γιάννη Χρήστου, καθώς και μουσική για το θέατρο και το αρχαίο δράμα. Τα έργα του έχουν εκτελεστεί και παρουσιαστεί ραδιοφωνικά στην Ευρώπη και την B. Aμερική. Ο Ιωσήφ Παπαδάτος έχει δεχθεί πολυάριθμες παραγγελίες και αναθέσεις. Έχει διδάξει στην ωδειακή εκπαίδευση κι έχει δώσει διαλέξεις και σεμινάρια με θέματα που αφορούν τη σύγχρονη μουσική δημιουργία. Aπό το 2000 δίδαξε ανώτερα θεωρητικά, ενορχήστρωση και σύνθεση στο Tμήμα Mουσικών Σπουδών του Iονίου Πανεπιστημίου και αργότερα εξελέγη τακτικός καθηγητής σύνθεσης. Tου έχουν απονεμηθεί πολλές υποτροφίες κι έχει βραβευθεί κατ’ επανάληψη σε σημαντικούς διεθνείς διαγωνισμούς σύνθεσης. Έχει συνεργαστεί με το Γ΄ Πρόγραμμα της Eλληνικής Pαδιοφωνίας, ως παραγωγός μουσικών εκπομπών. Eίναι μέλος της Ένωσης Eλλήνων Mουσουργών και από το 2013 κατέχει την θέση του αντιπροέδρου.

Ο Αντης Σκορδής γεννήθηκε στη Λευκωσία το 1983. Σε νεαρή ηλικία ξεκίνησε να παίζει ηλεκτρική κιθάρα και να γράφει τραγούδια για τα εφηβικά συγκροτήματα «Offtone Thieves» και «Spirits». Το 2003 πήγε στις ΗΠΑ να σπουδάσει jazz κιθάρα αλλά σύντομα προσανατολίστηκε σε σπουδές σύνθεσης και σύνθεσης για κινηματογράφο (με τους Vuk Kulenovic και Tibor Pusztai στο Berklee College of Music απ’όπου αποφοίτησε το 2007). Ακολούθησαν μεταπτυχιακές σπουδές στη σύνθεση, με τους Richard Ayres και Wim Hendrickx στο Αμστερνταμ, όπως επίσης σπουδές Καρνατικής μουσικής με τον Rafael Reina. Ο Αντης Σκορδής έχει βραβευτεί με διάφορες υποτροφίες, μεταξύ των οποίων από τα: WWIK artist’s subsidy Kunstenaars & Co (NL), FondsPodiumKunsten (NL), A.G. Leventis Foundation Music Scolarship (FR/CY), Darmasiswa (IN) και Nikolas Economou Foundation Music Scolarship (CY). Η μουσική του έχει βραβευτεί με το BUMA Toonzetters Prize 2012, το πρώτο και δεύτερο βραβείο σε διαγωνισμούς σύνθεσης από την Συμφωνική ορχήστρα Κύπρου. Επίσης ήταν φιναλίστ των διοργανώσεων Gaudeamus Muziekweek 2012 και De Ereprijs 2011. Συνθέτει μουσική για ακουστικά όργανα κυρίως. Είναι μέλος και ιδρυτής του σχήματος ελεύθερου αυτοσχεδιασμού «Brain Masturbation». Σήμερα βρίσκεται στο Μπαλί της Ινδονησίας όπου μελετά μουσική balinese gamelan στο ISI Denpasar.

Ο Βιτάλης Καραγκεζίδης (1991) από την Ξάνθη, σπουδάζει σύνθεση με τον Ιωσήφ Παπαδάτο στην Κέρκυρα. Έχει επίσης παρακολουθήσει μαθήματα σύνθεσης με τον Thomas Simaku και διεύθυνσης με τον John Stringer στο Πανεπιστήμιο του York.

Η Φαίδρα Χάφτα-Δούκα σπούδασε σύνθεση στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο  Θεσσαλονίκης με τον Μ. Λαπιδάκη και τον Δ. Παπαγεωργίου. Από το 2013 σπουδάζει σύνθεση στη Δρέσδη (Hochschule fuer Musik Carl Maria von Weber) με τον Mark Andre και μουσικό θέατρο με τον Manos Tsangaris. Έχει παρακολουθήσει σεμινάρια σύνθεσης με τους G. Aperghis, B.Furrer, M. Tsangaris. Το 2013 ήταν φιναλίστ στο διαγωνισμό «DissonArt Ensemble Competition» σε συνεργασία με την Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης με το έργο «Birds Vl.II».