O Πέτρος και ο Λύκος και ο Μπαμπάρ το Ελεφαντάκι στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών

Το Μέγαρο Μουσικής σε συνεργασία με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, με μαέστρο τον Ανδρέα Τσελίκα και αφηγητή τον Γεράσιμο Γενατά, παρουσιάζουν στο νεανικό κοινό του Μεγάρου, την Κυριακή 23 Φεβρουαρίου στις 11.30 το πρωί, τα δύο αυτά, κλασικά πια έργα.

Το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών παρουσιάζει δύο συναρπαστικά και συμβολικά  μουσικά παραμύθια, αγαπημένα των παιδιών σε όλο τον κόσμο, σε ένα πρωινό Κυριακής διασκεδαστικό για μικρούς και μεγάλους, υπόσχοντας μια απολαυστική μύηση των μικρών στον κόσμο της μουσικής, με οδηγούς ζώα και ανθρώπους σε μαθήματα ζωής.

Ο Πέτρος και ο Λύκος, του Σεργκέι Προκόφιεφ, συμφωνικό παραμύθι για αφηγητή και ορχήστρα και ο Μπαμπάρ το Ελεφαντάκι, του Φρανσίς Πουλένκ, αφήγηση για βιολί και πιάνο, είναι γραμμένα περίπου την ίδια εποχή, από δύο σπουδαίους συνθέτες του μοντερνισμού,  που με τα έργα αυτά έκαναν ένα διάλειμμα από τις πειραματικές τους εξερευνήσεις  για να συνομιλήσουν με τα παιδιά.

Σχεδόν συνομήλικοι, αλλά  με διαφορετικές αφετηρίες και διαδρομές, ο Προκόφιεφ (1891-1953) και ο Πουλένκ (1899-1963) αφηγήθηκαν μουσικά δύο ιστορίες που ο χρόνος δεν έχει μειώσει την απήχησή τους στα παιδιά και τους νέους και η αντοχή τους υπογραμμίζει την ιδιοφυία των συνθετών τους.

Η συναυλία – με Χορηγό την Eurobank – εντάσσεται στο πλαίσιο της Σειράς Το Μέγαρο των Παιδιών-Κυριακή Πρωί στο Μέγαρο.

Ο Προκόφιεφ έγραψε τη μουσική και το κείμενο για τον ‘Πέτρο και τον Λύκο’, το 1936, αμέσως μετά την αμφιλεγόμενη επιστροφή του στην Σοβιετική Ένωση, από την εξορία του στο Παρίσι, όπου ζούσε από το 1920. Λίγους μήνες μετά την επιστροφή του, το Κεντρικό Παιδικό Θέατρο της Μόσχας του ζήτησε να γράψει μια συμφωνία για παιδιά, «για να καλλιεργηθεί το μουσικό κριτήριο και η αισθητική των παιδιών από την πρώτη τάξη του Δημοτικού σχολείου». Ο Προκόφιεφ ενθουσιάστηκε, επιστράτευσε τις αναμνήσεις από τα  παιδικά του χρόνια στην ύπαιθρο της Ουκρανίας, και έγραψε αυτό το συμφωνικό παραμύθι, μια μύηση των παιδιών στην ορχήστρα και τα όργανά της, με ηθικό δίδαγμα: «Δεν γίνεσαι ήρωας χωρίς να εκτεθείς σε κινδύνους».

Η ιστορία

Ο Πέτρος, ένας νεαρός Πιονιέρος, ζει με τον παππού του, σε ένα αγροτόσπιτο, σε λιβάδι στην άκρη του δάσους. Μια μέρα, βγαίνει από το σπίτι, αφήνει την πόρτα του κήπου ανοιχτή, η πάπια το σκάει για την κοντινή λίμνη, ο παππούς θυμώνει με την απερισκεψία του Πέτρου, του λέει ότι θα μπορούσε να έχει εμφανιστεί ο λύκος, ο Πέτρος δεν τρομάζει και όταν ο λύκος εμφανίζεται τον παγιδεύει με τη βοήθεια των κυνηγών που τον καταδίωκαν και τον μεταφέρει στον ζωολογικό κήπο, σε μέρα γιορτής και παρελάσεων.

Ο Πέτρος και ο Λύκος έγινε μεγάλη επιτυχία, αγαπήθηκε από τα παιδιά σε όλο τον κόσμο και στις αμέτρητες παρουσιάσεις και ηχογραφήσεις του έχουν συμμετάσχει μεγάλες ορχήστρες και διάσημοι αφηγητές: Μπόρις Καρλόφ, σερ Ραλφ Ρίτσαρσον, σερ Τζον Γκίλγουντ, σερ Άλεκ Γκίνες, Πήτερ Ουστίνοφ, Κρίστοφερ Λη, Σον Κόνερι, Ντέιβιντ Μπάουι, Στινγκ, Μία Φάροου, Σάρον Στόουν κ.α.

Ο Φρανσίς Πουλένκ περνούσε το καλοκαίρι του 1940 με συγγενείς του στην εξοχή, έξω από το Παρίσι και σκυμμένος πάνω στο πιάνο του προσπαθούσε να αλλάξει την πορεία του από την τονική στην ατονική μουσική, που είχε ζήτηση από το γαλλικό κοινό. Η μουσική αυτή όμως δεν άρεσε στην τρίχρονη ανιψιά του, τη Σοφία που μια μέρα ακούμπησε πάνω στο πιάνο του το παραμύθι της, τον Μπαμπάρ το Ελεφαντάκι και του είπε: «να παίξεις αυτό».

Ο Πουλένκ της έκανε το χατίρι και αυτοσχεδίασε ένα ακομπανιαμέντο για κάθε σκηνή, η Σοφία ενθουσιάστηκε και έφερε στο σπίτι και του υπόλοιπους μικρούς της φίλους για το ακούσουν. Ο θείος της αφιέρωσε το έργο στη μικρή Σοφία και τους γείτονες φίλους της και το 1945 επέστρεψε σε αυτό το τρυφερό μουσικό μελόδραμα και του έδωσε την οριστική μορφή του.

Η Ιστορία του Μπαμπάρ είναι ένα από τα πολύ επιτυχημένα παιδικά βιβλία, του Ζαν ντε Μπρυνόφ, που μαζί με τη γυναίκα του Σεσίλ, εμπνεύστηκαν, έγραψαν και εικονογράφησαν τις περιπέτειες του αξιαγάπητου χαρακτήρα, του μικρού ελέφαντα Μπαμπάρ, το 1931.

Ο Μικρός Μπαμπάρ φεύγει από τη ζούγκλα όταν οι κυνηγοί σκοτώνουν τη μητέρα του και πάει σε μια μεγάλη πόλη. Σύντομα όμως νοσταλγεί τους δικούς του και επιστρέφει, αλλά πολιτισμένος και κοσμοπολίτης και διαδέχεται τον βασιλιά της κοινότητάς του, όταν αυτός πεθαίνει από δηλητηριώδη μανιτάρια. Παντρεύεται την εξαδέλφη του, κάνουν μαζί ελεφαντάκια και ο Μπαμπάρ τους μαθαίνει τα μυστικά της ζωής και του κόσμου.

Ο Πουλένκ επινοεί προκλητικούς τρόπους για να περιγράψει τις σκηνές της ζωής του Μπαμπάρ και χρησιμοποιεί κυρίως χρώματα και όχι μελωδίες καθώς και πρωτότυπα μουσικά ιντερλούδια, για να εικονογραφήσει την τρυφερή και συγκινητική του ιστορία. Σε αυτό διαφέρει από τον  Πέτρο και τον  Λύκο, όπου κάθε ζώο έχει ένα δικό του, θέμα. Ο Πουλένκ καταφεύγει στις στιλιστικές φόρμες που τον είχαν κάνει ξεχωριστό: ένα νυχτερινό, ένα θριαμβικό μαρς, ένα νανούρισμα, ένα βαλς, μια πόλκα.