Το Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης παρουσιάζει την έκθεση «Unexposed» στην οποία για πρώτη φορά

40 νέες γυναίκες εικαστικοί που ζουν και δημιουργούν στο Ιράν εκθέτουν 70 έργα τους.

Επιμέλεια:
Fery Malek–Madani (ιστορικός τέχνης)

Συντονισμός:
Ε. & Φ. Κυπραίος

Οργάνωση:
Art Cantara

Παράλληλες Εκδηλώσεις

Παρασκευή 8 Μαρτίου 2013, στις 19:00
Συνομιλία:
“Γυναίκα, Εικαστικά και Κινηματογράφος”

Συμμετέχουν:
Δρ. Ασάλ Μπαγκερί Γκριφατόν Διδάκτωρ Γλωσσολογίας
και Σημειολογίας στο Πανεπιστήμιο Σορβόννης
Φέρυ Μάλεκ-Μαντανί – Επιμελήτρια Έκθεσης, Ιστορικός Τέχνης
Ελένη Κυπραίου Τεχνοκριτικός, Επιμελήτρια Εκθέσεων

Σάββατο 9 και Κυριακή 10 Μαρτίου 2013
Κινηματογραφικό διήμερο
9 αποκαλυπτικά ντοκιμαντέρ από Ιρανές Σκηνοθέτιδες

για τη θέση της γυναίκας στο Ιράν

Η έκθεση “Unexposed”, που επιμελείται η ιστορικός τέχνης Fery Malek–Madani, περιλαμβάνει 70 έργα νέων εικαστικών, οι οποίες επιλέχθηκαν ανάμεσα σε 400 καλλιτέχνιδες, με κριτήριο να ζουν μόνιμα στο Ιράν, να έχουν γεννηθεί μεταξύ 1971 και 1991 και να έχουν τουλάχιστον μια ατομική έκθεση στο βιογραφικό τους.

Η  επιλογή  έγινε με γνώμονα την ελευθερία έκφρασης και οι εικαστικοί που συμμετέχουν με ζωγραφική, video και κατασκευές, αποδεικνύουν ότι σε μια χώρα που η θρησκεία, ο διαχωρισμός των φύλων και ηαντί – δυτική κουλτούρα είναι καθημερινότητα, υπάρχει πάντα τρόπος για φαντασία και δημιουργία.

Οι καλλιτέχνιδες χρησιμοποιούν σύμβολα και παραβολές λόγω των περιορισμών που επιβάλλει η  λογοκρισία, πράγμα που τους δίνει τη δυνατότητα να  απεικονίσουν με διαφορετικά θέματα, τεχνικές και υλικά την αναζήτησή τους για ελεύθερη έκφραση και σχολιασμό.

Η επιμελήτρια της έκθεσης, ιστορικός τέχνης Fery Malek–Madani σημειώνει:
“Oι γυναίκες, που εδώ και χιλιάδες χρόνια δημιούργησαν την Ιρανική κουλτούρα, έχουν αρκετές ευκαιρίες να δείξουν την διαφωνία τους ως προς τις ιδέες που επέβαλε η Επανάσταση, η Ισλαμική ιδεολογία και η παραβίαση των δικαιωμάτων τους. Όλοι είναι σύμφωνοι ότι την αλλαγή στο Ιράν θα φέρουν οι γυναίκες και η νεολαία.

Τι είναι λοιπόν καλύτερο από το να δει κανείς από κοντά τις σκέψεις των νέων γυναικών. Η διεθνοποίηση της αμφισβήτησης μέσα από την τέχνη ξεπερνά τις όποιες απαγορεύσεις.

Οι 40 εικαστικοί, νέες γυναίκες που ζουν στο Ιράν επελέγησαν ανάμεσα σε 400 υποψήφιες που το έργο τους δεν έχει σχεδόν ποτέ εκτεθεί –γι αυτό και ο τίτλος unexposed. Οι μη  εκτεθειμένες.

Προσωπικά, έζησα  έντονες και σημαντικές στιγμές με κάθε μια από τις καλλιτέχνιδες στην Τεχεράνη και τα περίχωρα, είτε προέρχονταν από άνετο και εξασφαλισμένο περιβάλλον είτε από θρησκευόμενο, ταπεινό και παραδοσιακό. Από τότε φέρω μέσα μου την ελπίδα ότι το Ιράν σαν λαμπρός ήλιος θα λάμψει και πάλι μέσα από τα μαύρα σύννεφα.

Η έκθεση των νέων γυναικών  δίνει  στις Ιρανές εικαστικούς την ευκαιρία και τη δυνατότητα να παρουσιάσουν τα έργα τους στις Βρυξέλλες, την Αθήνα και τη Βαρσοβία, να μεταδώσουν τα  μηνύματα τους και να αποκαλύψουν τις δημιουργίες τους.. ”

Η έκθεση UNEXPOSED έχει ήδη παρουσιαστεί με μεγάλη επιτυχία στις Βρυξέλλες, τον Νοέμβριο 2012, όπου εγκαινιάστηκε από την  Υπουργό Γαλλόφωνης  Κοινότητας  του Βελγίου. Οργανώθηκε από την μη κερδοσκοπικό οργανισμό Art Cantara.

Μετά την Αθήνα η έκθεση θα μεταφερθεί στη Βαρσοβία (Απρίλιο-Μάιο 2013).

Ένα μικρό ιστορικό:
Η σύγχρονη τέχνη στο Ιράν μέσα από ημερομηνίες κλειδιά

Πρώτη Περίοδος
1911: δημιουργία της Σχολής Καλών Τεχνών από τον Kamal-ol-Molk, ζωγράφο της Αυλής -με σπουδές στην Ευρώπη- ο οποίος εισήγαγε δυτικότροπα θέματα  και τάσεις στη σχολή συμπεριλαμβανόμενου και του νατουραλισμού.

Οι καλλιτέχνες στράφηκαν και ενστερνίστηκαν τα νέα ρεύματα από τη Δύση και έστρεψαν την πλάτη τους στην παραδοσιακή Περσική  ζωγραφική και τις μινιατούρες.

Δεύτερη Περίοδος
Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο: η Σχολή Καλών Τεχνών  της Τεχεράνης  ακολούθησε κατά γράμμα τα καλλιτεχνικά ρεύματα και τις τάσεις της Σχολής Καλών Τεχνών των Παρισίων. Ο εξπρεσιονισμός, ο φοβισμός και η αφαιρετική τέχνη αναπτύχθηκαν  και οι  καλλιτέχνες που εντάχθηκαν σ’ αυτά  θεωρούνται η πρώτη γενιά  μοντέρνων  καλλιτεχνών στο Ιράν.

Την εποχή αυτή γίνεται και το πρώτο ρήγμα στην καλλιτεχνική κοινότητα με την εμφάνιση  ομάδας  καλλιτεχνών που θέλησε να διατηρήσει την πολιτιστική  ταυτότητα της Περσίας, και αντιστάθηκε στην απόλυτη δυτικοποίηση της Τέχνης στη χώρα.

Τρίτη Περίοδος
1949: Ανοίγει η Αίθουσα Τέχνης Apadana στην Τεχεράνη, η πρώτη γκαλερί μοντέρνας τέχνης στη χώρα.

1958: Πρώτη Biennale Τεχεράνης και ίδρυση Σχολής Διακοσμητικών Τεχνών με νέους τομείς όπως η γραφιστική, εικονογράφηση βιβλίων κ.α. Εφαρμόζονται νέες τάσεις και στυλ από τον Κυβισμό ως την Pop Art και το Σουρεαλισμό. Ανθούν οι αίθουσες τέχνης και τα μουσεία χάρη στη συνεργασία ιδιωτικής πρωτοβουλίας και δημόσιων αρχών. Ο ενθουσιασμός του “μοντερνισμού” περιθωριοποιεί τους μινιατουρίστες.

1978: Εγκαίνια του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και αγορά έργων τέχνης φημισμένων παγκοσμίως καλλιτεχνών από την Αυτοκράτειρα. Η συλλογή που διαμόρφωσε το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Τεχεράνης αποτελεί τη  μεγαλύτερη συλλογή  έργων μοντέρνας και σύγχρονης τέχνης στα νότια της Μεσογείου  και λόγω της Επανάστασης, δυστυχώς,  δεν είναι επισκέψιμη.

Τέταρτη Περίοδος
1979: Ισλαμική Επανάσταση. Η τέχνη απλώς απαγορεύεται. Αίθουσες Τέχνης, Σχολές Καλών Τεχνών και Ακαδημίες κλείνουν.

Μετά την Πολιτιστική Επανάσταση, που διήρκεσε αρκετά χρόνια, επιτράπηκε η καλλιτεχνική έκφραση αλλά με θέματα περιορισμένα όπως οι αναφορές σε πολέμους (πόλεμος Ιράν- Ιράκ 1980-88), τα θρησκευτικά κα μυστικιστικά θέματα. Μετά το 1988 γεννήθηκαν νέες γκαλερί, σχολές και ατελιέ.

Σήμερα στο Ιράν η Τέχνη διδάσκεται στα σχολεία και τα Πανεπιστήμια, επιτρέπεται η φοίτηση και στα δυο φύλα και η παρακολούθηση μαθημάτων γίνεται με εισαγωγικές εξετάσεις.

Στην Τεχεράνη λειτουργούν 100 περίπου γκαλερί και η πλειονότητά τους διευθύνεται από γυναίκες.