Γιώργος Χρηστάκης: Ανακαλύπτοντας νέα μονοπάτια επικοινωνίας με το σώμα

Είναι γνωστό πως ο χορός αποτελεί ένα από τα βασικά στοιχεία της ανθρώπινης συμπεριφοράς….

… Ο πιο άμεσος τρόπος έκφρασης του συναισθήματος. Ιστορικά ο χορός εκφράσθηκε μέσα από διάφορα μοντέλα αρκετά διαφορετικά μεταξύ τους. Αρχικά ο άνδρας ήταν κυρίαρχος. Στην συνέχεια και με την εμφάνιση του ρομαντισμού κάπου στα 1830, η «μπαλαρίνα» γίνεται η κεντρική φιγούρα και ο άνδρας σχεδόν «αόρατος» περιορίζεται σε υποστηρικτικούς ρόλους για την χορεύτρια. Στις αρχές του 20ου αιώνα αποκαταστάθηκε κάπως η εικόνα του άνδρα χορευτή.

Πέρασαν όμως πολλά χρόνια για να γίνει σεβαστή η ιδέα του χορού σαν σταδιοδρομία για έναν συνηθισμένο άνθρωπο. Σ’ αυτό βοήθησε πολύ η προπαγάνδα του μοντέρνου αμερικάνικου χορού. Με την εμφάνιση του σύγχρονου χορού ως εκπαιδευτικής δύναμης έσπασαν στερεότυπα και προκαταλήψεις. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο, μπορούσε κάθε ιδέα να μετουσιωθεί σε κίνηση, κάθε εικόνα ν’ αποκτήσει μια νέα δυναμική. Ένα τεράστιο χωνευτήρι που μέσα από καινούργιες φόρμες και τεχνικές που συνεχώς εξελίσσονται, μπορεί να απορροφά ότι υπάρχει στο γνωσιακό μας background, όποιο «διαφορετικό ερέθισμα» συναντιέται στο περιβάλλον, και να το μετατρέπει σε υλικό προς επεξεργασία προσδίδοντας μάλιστα μέσα από του συμβολισμούς του που ξεχειλίζουν μια νέα διάσταση της ανθρώπινης πραγματικότητας, μέσα από συγκεκριμένες χορευτικές φόρμες. Υποστηρίζω σθεναρά πως στην εποχή μας (που δεν θα της αποδώσω κανέναν χαρακτηρισμό), κάθε πεδίο ανθρώπινης δραστηριότητας (τέχνες, επιστήμες κ.λ.π.) έχει απόλυτη ανάγκη από νέες προτάσεις και εικόνες, από νέο υλικό και λεξιλόγιο που θα βοηθήσουν στην εξέλιξή τους και θα καθιερώσουν ένα νέο επικοινωνιακό κώδικα που μέσα απ’ την διάδρασή του θα αναπτύξει καινούργιες σχέσεις ανάμεσα στους εμπλεκομένους και στο κοινό.

Δικός μου στόχος είναι να τιμήσω τον διαφορετικό τρόπο κίνησης του κάθε ατόμου, να εξερευνήσω τα όρια του καθενός, να προσπαθήσω να βρω τις διαφορετικές ικανότητες στο σώμα αυτών των χορευτών, και να διερευνήσω τις καλλιτεχνικές δυνατότητες που μπορεί να προκύψουν από αυτή την ποικιλομορφία, μέσα από συγκεκριμένες χορευτικές φόρμες. Οι «ασυμμετρίες» που εμφανίζονται μέσα από την ποικιλομορφία αυτή των σωμάτων, μ’ έναν τρόπο μου λύνει τα χέρια αντί να με περιορίζει. Είναι σαν ένας ζωγράφος ν’ ανακαλύπτει εντελώς ξαφνικά καινούργια χρώματα στην παλέτα του. Είναι καιρός ο θεατής να βγει από την βολική θέση του απλού παρατηρητή να συγκρουσθεί και να προβληματισθεί με τα ερεθίσματα που του δίνουμε, δοκιμάζοντας τα όρια και τις αντοχές του. Κι ενώ οι σύγχρονες αυτές τάσεις δείχνουν έτοιμες να προωθήσουν και να εξελίξουν αυτή την ιδέα, φαίνεται πως οι άνθρωποι που υποτίθεται πως τις υπηρετούν δεν είναι τόσο έτοιμοι ακόμη να ξεφύγουν από τις στερεοτυποποιημένες αγκυλώσεις τους. Ελπίζουμε κι ευχόμαστε όμως με το χρόνο αλλά και τη δράση αυτό το ταξίδι να είναι μακρύ και ν’ ανακαλύπτει συνεχώς νέα πεδία και μοντέλα, δίνοντας σε όλους ευκαιρίες οικειοποίησής τους.

Έμαθα να χορεύω πέφτοντας απ’ τις σκάλες, κι ισορροπώντας ξανά στις πατερίτσες μου.
 Έμαθα να χορεύω συγκρατώντας το αμαξίδιό μου στις απότομες κατηφόρες και σπρώχνοντάς το δυνατά στις γιγαντιαίες ανηφόρες.
 Έμαθα να χορεύω βάζοντας και βγάζοντας τα μηχανήματα από τα πόδια μου.
 Έμαθα να χορεύω μετακινούμενος στο πάτωμα για να πιάσω την μπάλα που μου πέταξε ο φίλος μου.
 Έμαθα να χορεύω σκορπίζοντας τους φόβους της έκθεσής μου στον κόσμο.
 Έμαθα να χορεύω ανοίγοντας καινούργια μονοπάτια επικοινωνίας με το σώμα μου.
 Έμαθα να χορεύω γιατί κάποιοι δεν μου επέτρεψαν την εκπαίδευση στις τεχνικές του χορού.

«Δεν θα πάψουμε να εξερευνούμε
 Κι όλης μας της εξερεύνησης το τέλος
 Θα είναι να φθάσουμε εκεί που ξεκινήσαμε
 Και να γνωρίσουμε για πρώτη φορά τον τόπο»
 T.S. Eliot

Photo: Νίκος Κατσαρός
 

Info:
Ο Γιώργος Χρηστάκης είναι εμπνευστής και ιδρυτής του χοροθεάτρου ΔΑ.ΓΙ.ΠΟ.ΛΗ. Έχει μια ενεργό και μαχητική παρουσία σε όλες τις πρωτοβουλίες που αγκαλιάζουν τη «διαφορά». Είναι ψυχολόγος με διδακτορική διατριβή με θέμα: «Η συμβολική επικοινωνιακή γλώσσα των διαφορετικών ομάδων». Ασχολείται με το σύγχρονο χορό από το 1993 κι έχει χορέψει σε πολλά σχήματα από τότε. Το 2004 δημιούργησε την ομάδα ΔΑΓΙΠΟΛΗ της οποίας έχει την συνολική ευθύνη ως σήμερα.