Αφιερωμένη στον Τσαρλς Άιβς, έναν από τους μεγάλους «αιρετικούς» της αμερικανικής μουσικής του 20ού αιώνα, είναι η βραδιά της Πέμπτης

12 Ιανουαρίου 2012  (ώρα: 20.30) στην Αίθουσα Δημήτρης Μητρόπουλος του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών.
 

Το Ελληνικό Συγκρότημα Σύγχρονης Μουσικής (υπεύθυνος συγκροτήματος: Ιάκωβος Κονιτόπουλος), σε αυτή του τη συναυλία θα παρουσιάσει στο κοινό –πάντοτε υπό τη μουσική καθοδήγηση του διακεκριμένου συνθέτη, μαέστρου και παιδαγωγού Θόδωρου Αντωνίου– έξι έργα από διαφορετικές περιόδους του πρωτοπόρου δημιουργού: «The Unanswered Question», Three Quartertone Piano Pieces, Six Pieces, Six Songs for Voice and Piano, Σονάτα αρ. 4 για βιολί και πιάνο και Τέσσερα κομμάτια για ορχήστρα δωματίου. Με το Συγκρότημα συμπράττουν η βιολονίστα Στέλλα Τσάνη, οι πιανίστες Ανδρέας Ζαφειρόπουλος και Βίκυ Στυλιανού και η μέτζο σοπράνο Μαργαρίτα Συγγενιώτου.

Τσαρλς Άιβς (1874-1954), ένας ανατρεπτικός μοντερνιστής

Οι παρτιτούρες του Τσαρλς Άιβς παρέμειναν για αρκετές δεκαετίες στα ράφια των μουσικών βιβλιοθηκών και βιβλιοπωλείων, καθώς η πολυρρυθμία και η πολυτονικότητα των έργων του καθώς και η διάθεσή του για πειραματισμό καθιστούσαν ιδιαίτερα δύσκολη την ερμηνεία τους, ακόμα και μετά τα μέσα του 20ού αιώνα. Επίσης, η ανοικτή ρήξη του με το μουσικό κατεστημένο της εποχής του υπήρξε ένας από τους βασικούς παράγοντες που συνέτειναν στην παραγνώριση του ταλέντου και του έργου του, το οποίο, όμως, προβλήθηκε κυρίως μετά το 1950 και ενέπνευσε τις μεταπολεμικές γενιές των Αμερικανών συνθετών. Ο Τσαρλς Άιβς γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Ντάνμπερυ του Κοννέκτικατ. Στα 14 μόλις χρόνια του έγινε οργανίστας.

Παράλληλα, συνέθετε εκκλησιαστικούς ύμνους και άσματα για τις ακολουθίες. Το 1894, έγινε δεκτός στο Πανεπιστήμιο Γέηλ, όπου εκπόνησε τη διδακτορική του διατριβή στη σύνθεση υπό την επίβλεψη τού Οράτιου Πάρκερ, μετέπειτα μέντορά του, το ύφος του οποίου τον επηρέασε βαθιά, τουλάχιστον στην πρώιμη περίοδό του. Επίσης, εκείνη την εποχή, οι συνθετικοί του πειραματισμοί φέρουν επιρροές από τη ζωή του στο κολέγιο και από την αγάπη του για τον αθλητισμό. Το 1907, ίδρυσε τη δική του ασφαλιστική εταιρεία (Ives & Co.) όπου και εργάστηκε μέχρι τη συνταξιοδότησή του, ενώ στον ελεύθερο χρόνο του δούλευε ως οργανίστας στο Ντάνμπερυ, το Νιού Χέιβεν, το Μπλούμφηλντ, το Νιού Τζέρσεϊ και την Νέα Υόρκη.

Παρότι αντιμετώπιζε προβλήματα υγείας λόγω της ασθενικής καρδιάς του, υπήρξε ιδιαίτερα δημιουργικός, κυρίως κατά τη δεκαετία 1908-1918. Το 1918, υπέστη νέα καρδιακή προσβολή, γεγονός που τον υποχρέωσε να περιορίσει τη συνθετική του παραγωγή. Το 1922, ο Άιβς εξέδωσε τα 114 Τραγούδια του, τα οποία είχε γράψει σε νεανική ηλικία. Πέντε χρόνια αργότερα, έπαψε να συνθέτει, καθώς «τίποτα δεν ηχούσε σωστά» στα αφτιά του πια, όπως είχε εκμυστηρευτεί ο ίδιος σε οικεία του πρόσωπα. Απεβίωσε το 1954, στην Νέα Υόρκη. Στη μνήμη του θεσμοθετήθηκε το Βραβείο Τσαρλς Άιβς που απονέμεται από την Αμερικανική Ακαδημία Τεχνών και Γραμμάτων.