Η πιανίστα Μαρία Αλούπη παρουσιάζει στο About τo πρώτο μέρος μιας Derive, για τον κόσμο της γραφής και των ηχοχρωμάτων του πιάνου, σε ένα ρεσιτάλ πιάνου στις 21 και 22 Ιανουαρίου.

Το πρόγραμμα έχει ως εξής:

Franz Liszt – Nuages Gris
Salvatore Sciarrino – Perduto in una Citta d’acqoue
Γιώργος Κουμεντάκης – Μύγα
Γιώργος Κουμεντάκης – Ο Κορμοράνος του Ιάννη Ξενάκη
Franz Liszt – La Lugubre Gondola II
Tristan Murail – La Mandragore
Morton Feldman – Palais de Mari
Franz Liszt – Unstern

Dérive

Από την εποχή του Ρομαντισμού, το μοντέρνο πιάνο θα αποτελέσει για τους δημιουργούς το κατ’ εξοχήν όχημα προσωπικής έκφρασης, πειραματισμού, εφαρμογής και επίδειξης των νέων συνθετικών τους ιδεών και γλώσσας. Ο Liszt ιδίως θα το μετατρέψει σε μία ανεξάντλητη πηγή ιδιωματικών ηχοχρωμάτων και σχημάτων, πρωτόγνωρων και μοναδικών στην ποικιλία τους. Η Σύγχρονη μουσική θα ενισχύσει και θα πολλαπλασιάσει αυτές τις προσεγγίσεις.

Η Ιστορία της μουσικής τείνει να απλοποιήσει τις συνθετικές πρακτικές κατατάσσοντάς τις αυστηρά σε σχολές και αισθητικά ρεύματα. Αρκεί μία καλύτερη ματιά για να αποδείξει πως αυτή η εικόνα απέχει πολύ από την πραγματικότητα: η μουσική των 20ου και 21ου αιώνων ανθεί και θάλλει σε αναρίθμητες μορφές και μεταμορφώσεις, σχεδόν αντίστοιχες με των αριθμό των συνθετών ή των καλύτερων τους έργων.

Το πιάνο συνεχίζει να διατηρεί την θέση του στο κέντρο των μουσικών αναζητήσεων, κάποιες φορές κάτω από των μανδύα Πρωτεϊκών μεταμορφώσεων. Σχεδόν κάθε συνθέτης έχει συνεισφέρει στο ρεπερτόριο του οργάνου σημαντικά έργα.

Το τοπίο της σύγχρονη μουσικής είναι σαν μία Μητρόπολη της εποχής μας ή σαν το τροπικό δάσος. Η ποικιλία ιδεών, ήχων, μορφών και σχημάτων δημιουργούν πλούσιες ακουστικές οικολογίες που αναπτύσσονται παράλληλα αλληλοεπιδρώντας, σε έναν κόσμο που καμιά απλουστευτική, γραμμική προσέγγιση δεν μπορεί να περιγράψει. Έτσι, η προσέγγιση μας πρέπει να είναι διαφορετική, σαν του ανθρωπολόγου που έρχεται σε επαφή με έναν πολιτισμό τις περιπλοκότητες του οποίου δεν γνωρίζει, ή σαν του πρωτόγονου συλλέκτη (bricolage). Dérive είναι η περιπλάνηση σε ένα πολυσύνθετο τοπίο, με οδηγό το ένστικτο και κριτήριο την αισθητική, η διαρκής και εκ νέου διερεύνηση και χαρτογράφηση των αισθήσεων, η συνάντηση εν τέλει σε μία εντελώς νέα, απροσδόκητη αυθεντική εμπειρία.

Η Dérive αυτή είναι μία περιπλάνηση στον κόσμο της γραφής και των ηχοχρωμάτων του πιάνου: από την παραπλανητική στατικότητα και την φαινομενικά διαισθητική δομή του Feldman στην ηχοχρωματική ακρότητα του Sciarrino ή τα αυτοματοποιημένα συστήματα και την δεξιοτεχνική λαμπρότητα του Donatoni, από την αναζήτηση μίας νέας “αρμονίας” των αντιθέτων και την δραματουργία του Κουμεντάκη, στον μονισμό και την μετα-δομική, επιστημονική προσέγγιση του ήχου καθεαυτού του Murail, το πρόγραμμα αυτό φωτίζει μία από της πιο γοητευτικές όψεις της σύγχρονης μουσικής δημιουργίας.

Κείμενο: Ανάργυρος Δενιόζος

Μαρία Αλούπη – πιανίστα, συνθέτης

Γεννημένη στην Αθήνα, η Μαρία Αλούπη έδειξε από πολύ νωρίς ήδη τις ιδιαίτερες ικανότητες της στο πιάνο και την μουσική γενικότερα.

Από την ηλικία των 4 ετών που παίζει για πρώτη φορά δημόσια θα καθιερώσει μία συνεχή, τακτική επαφή με το κοινό, με τουλάχιστον μία-δύο εμφανίσεις ετησίως. Ωστόσο, δεν θα αναλωθεί σε μία πρώιμη σταδιοδρομία, επιτρέποντας έτσι την ωρίμανση των δεξιοτήτων της και της εμβάθυνση της μουσικής της ιδιοσυγκρασίας. Σε αυτό συνέβαλαν τόσο η αδιάκοπτη μελέτη της μουσικής πράξης, η διαρκής τριβή της με το ρεπερτόριο μέσω της συμμετοχής της σε πολυάριθμα σχήματα μουσικής δωματίου, όσο και η πλούσια διδακτική της εμπειρία.

Παράλληλα θα συνεχίσει τις σπουδές της που θα ολοκληρωθούν την περίοδο 2001-2002 με την Halina Siedzieniewska – Alberth στο Μόναχο, την ενεργή συμμετοχή της στο “Σεμινάριο εκτελεστικής πρακτικής σε έργα για πληκτροφόρα του J.S.Bach στην Λειψία με τον Robert Levin, αλλά και την συνεργασία και μαθητεία της με τον Gerard Pape, τα σεμινάρια του K. Stockhausen στο Kuerten και την θερινή Ακαδημία του Centre de Création Musicale Iannis Xenakis (CCMIX) στο Παρίσι.

Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της αισθητικής της, που συνδέεται και με την συνθετική της εργασία, είναι η έμφαση στην διερεύνηση των αμιγώς πιανιστικών ηχοχρωμάτων τόσο σε επίπεδο τεχνικής όσο και ερμηνευτικής προσέγγισης.
Τα προγράμματά της διακρίνονται για την τόλμη και πρωτοτυπία τους. Συχνά βασισμένα σε θεματικές συλλήψεις ή και την συνεργασία με άλλες μορφές τέχνης, προτείνουν έναν διάλογο των έργων του Κανόνα, με λιγότερα γνωστά (ή ακόμα και άδικα λησμονημένα) έργα της Κλασικής και Ρομαντικής περιόδου, καθώς και ένα εκτεταμένο ρεπερτόριο από τους 20ο και 21ο αιώνες. Βασικό μέλημα στον προγραμματισμό της είναι και η επίτευξη μιας συνολικής δομής κάθε συναυλίας και η ανάδειξη διάφορων συγγενειών και διαδρομών που συνδέουν τα εκάστοτε παρουσιαζόμενα έργα.