Η ανοιξιάτικη θύελλα του Τένεσι Ουίλλιαμς στην Τεχνόπολη

Η «Ανοιξιάτικη Θύελλα», του Τενεσσή Ουίλιαμς ένα έργο σπουδή πάνω στην τραγική φύση της ανθρώπινης ύπαρξης, γραμμένο με συναίσθημα, αγάπη και τρέλα …

θα παρουσιαστεί στην «Τεχνόπολις» του Δήμου Αθηναίων από τις 18 Νοεμβρίου μέχρι τις 28 Ιανουαρίου 2011 από το «Θέατρο της Αλήθειας» σε σκηνοθεσία Βασίλη Χριστοφιλάκη.

Το 1937, σε ηλικία 26 ετών και αρκετά χρόνια πριν εμπνευστεί τα μεγάλα αριστουργήματά του, ο νεαρός φοιτητής Τόμας Λανιέ Ουίλλιαμς (μετέπειτα Τεννεσή) γράφει την «Ανοιξιάτικη Θύελλα» (Spring Storm) – ένα έργο που ενώ παρέμενε θαμμένο στις σημειώσεις του συγγραφέα στο Πανεπιστήμιο του Τέξας, έμελλε να ανακαλυφθεί τυχαία μόλις πριν από μια δεκαετία.

Όλα τα μεγάλα έργα του Τενεσσή Ουίλιαμς και οι απαρχές των μεγάλων του χαρακτήρων βρίσκονται εδώ. Σαν σχεδιαγράμματα, σαν έμβρυα, σαν προφητείες. Για αυτό και ο θεατής παρακολουθώντας την «Ανοιξιάτικη Θύελλα» αισθάνεται κυριολεκτικά ότι ανοίγει ένα μεγάλο τετράδιο με σημειώσεις, από όπου ξεπηδά πότε το «Λεωφορείον ο Πόθος», πότε «Το Καλοκαίρι» και πότε η «Καταχνιά» ή η «Λυσσασμένη Γάτα» κι ο «Γυάλινος Κόσμος».

Η Χέβενλι, νεαρή καλλονή του Νότου και θυγατέρα της ευυπόληπτης οικογένειας Κρίτσφιλντ, ο Ντίκ, ταπεινότερης καταγωγής εραστής της, ο Άρθουρ, διανοούμενος γαλαζοαίματος διεκδικητής της καρδιάς της και η σεμνή βιβλιοθηκάριος Χέρθα που αγαπά κρυφά τον Άρθουρ, αποτελούν το ερωτικό κουαρτέτο που ξετυλίγεται στις όχθες του Μισσισίπι. Μέσα στη θλιβερή τους ιστορία οι ήρωες, βουτηγμένοι στις αντιφάσεις και τις ματαιώσεις των κοινωνικών συμβάσεων, θα προσπαθήσουν να ξεπεράσουν τα όρια της τάξης τους για να αγγίξουν αυτό που ποθούν, μα δεν θα καταφέρουν ποτέ να δουν εκπληρωμένα τα όνειρά τους.

Περισσότερα για το έργο

Η ανακάλυψη της Ανοιξιάτικης Θύελλας…

Η Ανοιξιάτικη Θύελλα (Spring Storm), γραμμένη το 1937 όταν ο Ουίλιαμς ήταν 26 ετών, ήταν από καιρό θαμμένη στις σημειώσεις του συγγραφέα στο Πανεπιστήμιο του Τέξας. Ανακαλύφθηκε τυχαία πριν από 10 χρόνια, από τον θεατρολόγο και δημοσιογράφο Ντον Ίσαακς ο οποίος αμέσως οργάνωσε αναλόγιο στη Νέα Υόρκη ενώ ταυτόχρονα φρόντισε να εκδοθεί το έργο. Λόγω της μεγάλης διάρκειάς του όμως, απέτυχε να προκαλέσει αμέσως ‘θύελλα’ στις καρδιές των παραγωγών της Νέας Υόρκης και έτσι το έργο κατέληξε σε ανεβάσματα στο Τέξας και στην Καλιφόρνια. Η εισπρακτική επιτυχία οδήγησε την Θεατρική Εταιρία LOBO να ανεβάσει τελικά την Ανοιξιάτικη Θύελλα στη Νέα Υόρκη και έτσι το πρώτο αυτό έργο του Τεννεσσή βγήκε ουσιαστικά και επάξια στο θεατρικό στερέωμα παρόλη τη χλιαρή αντιμετώπιση των κριτικών που το θεώρησαν μια ‘συμπαθητική νεανική ιστορία’, ένα δείγμα πρώιμης γραφής του Ουίλιαμς που σε καμία περίπτωση δεν έφτανε τα μεγάλα του αριστουργήματα Λεωφορείον ο Πόθος και Γυάλινος Κόσμος. 

Η Ευρώπη αγαπά τον Τεννεσσή Ουιλιαμς…

Το Βρετανικό Θέατρο, μόλις πέρυσι, ήταν αυτό που ανέδειξε την σπουδαιότητα της Ανοιξιάτικης Θύελλας. Η Ευρωπαϊκή πρεμιέρα αποδείχτηκε μια εξαιρετική παραγωγή σαρώνοντας την Αγγλική επαρχία πριν καταλήξει στο Εθνικό Θέατρο του Λονδίνου, όπου προκάλεσε ιδιαίτερη αίσθηση και θεωρήθηκε από τις παραστάσεις της χρονιάς. Αποδείχτηκε τελικά πως η Ανοιξιάτικη Θύελλα και ο Ουίλιαμς άξιζαν πολλά περισσότερα.  

Αυτό που ξεκίνησε πρώτο έφτασε τελευταίο…

Αναλυτές και θαυμαστές του Ουίλιαμς (και είναι κάμποσοι) δεν θα ήθελαν με τίποτα να χάσουν την ευκαιρία να δουν τον νεαρό Τομ να δημιουργεί και να πλάθει για πρώτη φορά χαρακτήρες και καταστάσεις που έμελλε να κάνουν το όνομα Τεννεσσή Ουίλιαμς συνώνυμο της ποίησης και του υψηλού συναισθήματος στη θεατρική γραφή. Όλα τα μεγάλα του έργα βρίσκονται εδώ, στην Ανοιξιάτικη Θύελλα, σαν σχεδιαγράμματα, σαν έμβρυα, σαν προφητείες. Ο θεατής αισθάνεται κυριολεκτικά σαν να ανοίγει ένα μεγάλο τετράδιο με σημειώσεις και να ξεπηδά από μέσα το Λεωφορείον ο Πόθος, το Καλοκαίρι και Καταχνιά, η Λυσσασμένη Γάτα, ο Γυάλινος Κόσμος.

Η ιστορία ξεκινά στις όχθες του Μισισίπι, στη μικρή πόλη του Πορτ Τάιλερ, την άνοιξη του 1937. Η καλλονή του Νότου που βρίσκεται στο επίκεντρο της θυελλώδους ατμόσφαιρας που κυριαρχεί στις τέσσερις μέρες και έξι σκηνές του έργου είναι η εικοσιδιάχρονη θυγατέρα παλαιάς και ευυπόληπτης οικογένειας σε οικονομική κρίση. Το όνομα της Χέβενλι (Παραδεισένια) Κάρτραιτ. Η Χέβενλι μπροστά στις κοινωνικές συμβάσεις της επαρχιακής πόλης, θεωρείται επαναστάτρια. Η προχωρημένη της ερωτική σχέση με τον Ντικ Μάιλς, το γήινο ερωτεύσιμο νέο της χαμηλής τάξης, είναι δακτυλοδεικτούμενη.

Όπως η Χέβενλι συνδυάζει στοιχεία της Μπλανς Ντιπουά και της αδελφής της Στέλλα, έτσι και ο Ντικ διαθέτει την ερωτική ορμή του Στάνλει Κοβάλσκι (Λεωφορείον ο Πόθος) και την ακαταμάχητη επιθυμία να ταξιδέψει και να γνωρίσει τον κόσμο του Τομ Γουίνγκφιλντ (Γυάλινος Κόσμος). Άλλο ένα αρχέτυπο του Ουίλιαμς σε εμβρυακή μορφή είναι ο Άρθουρ Σάνον, ασθενικός διανοούμενος γιος της πιο πλούσιας οικογένειας της περιοχής, ο οποίος επιστρέφει από τις σπουδές του στο Λονδίνο με μοναδικό στόχο να παντρευτεί τον παιδικό του έρωτα, την Χέβενλι. Το ερωτικό κουαρτέτο συμπληρώνει η νεαρή βιβλιοθηκάριος Χέρθα Ουίλσον. Κρυφά ερωτευμένη με τον Άρθουρ η Χέρθα ζει με τον φόβο ότι η ζωή της είναι προκαθορισμένη και ότι δεν θα καταφέρει ποτέ να κάνει τα δικά της παιδιά για να τους διαβάζει παραμύθια όπως κάνει στα παιδιά της κωμόπολης.

Μέσα στον ασφυκτικό κλοιό της αμερικάνικης επαρχίας, η Χέβενλι βλέπει τον ένα μνηστήρα να θέλει να ακολουθήσει το ποτάμι και να φύγει μακριά της και τον άλλον να επιστρέφει για να την διεκδικήσει. Ο Άρθουρ φτάνει στο Πορτ Τάιλερ για να αναλάβει την τράπεζα του πατέρα του ενώ στον Ντικ δίνεται η ευκαιρία να δουλέψει σαν εργάτης σε φράγμα πολύ μακριά από την περιοχή. Όταν τα πράγματα φτάσουν στην αναμενόμενη κορύφωση , η Χέβενλι καλείται να επιλέξει είτε τη ζωή του εκπληρωμένου έρωτα στο πλευρό ενός ‘φτωχού ποντικού του ποταμιού’ είτε την ασφάλεια ενός ‘γαλαζοαίματου’ γάμου που θα σώσει την οικογένειά της όπως της τονίζει συνεχειά η αυταρχική μητέρα της (έμβρυο της Αμάντα από τον Γυάλινο Κόσμο).

Ένα σημαντικό έργο που πρέπει να έρθει στην επιφάνεια…

Η πλοκή του έργου είναι εξαιρετικά συμπαγής και εστιασμένη στην τραγική φύση της ανθρώπινης ύπαρξης. Είναι επίσης συμμετρική, ακλουθώντας μια Τσεχωφική στρατηγική όπου κάνεις από τους τέσσερις κεντρικούς χαρακτήρες δεν βλέπει τα όνειρά του να εκπληρώνονται. Ιδεολογικά διακατέχεται από έντονο Μαρξισμό αφού οι χαρακτήρες πρέπει να ξεπεράσουν τα σύνορα των τάξεων για να φτάσουν στο αντικείμενο του πόθου τους. Η Ανοιξιάτικη Θύελλα δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από τα υπόλοιπα αριστουργήματα του Ουίλιαμς, είναι έργο αυτόνομο, με βάρος ξεχωριστό που την έκανε να επιβιώσει στο χρόνο, γραμμένη από τον νεαρό Τομ (πριν γίνει Τεννεσσή) Ουίλιαμς, με συναίσθημα, αγάπη και τρέλα και αυτός είναι λόγος γιορτής.
Με πρωτοβουλία του Θεάτρου της Αλήθεια συγκροτήθηκε μια ομάδα ηθοποιών με σκοπό η Ανοιξιάτικη Θύελλα να ανέβει για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Το Θέατρο της Αλήθειας είναι με μια εταιρία με άλλες δύο παραγωγές στο ενεργητικό της (Ο Κυνηγός, σκην. Βασίλης Χριστοφιλάκης, Θέατρο Πορεία και Φάντο και Λις, σκην. Βασίλης Χριστοφιλάκης, Θέατρο Ροές) και τώρα κάνει τα πρώτα της βήματα να δημιουργήσει μια σταθερή καλλιτεχνική βάση νέων ανθρώπων με στόχο το νέο εναλλακτικό ρεπερτόριο. Για εμάς εναλλακτικό σημαινει η απροσδόκητη επιλογή  μέσα από την τεχνική χωρίς η ‘εναλλακτική’ προσέγγιση να γίνεται αυτοσκοπός. Την ερχόμενη περίοδο εκτός από την Ανοιξιάτικη Θύελλα του Τεννεσσή Ουίλιαμς το Θέατρο της Αλήθειας θα παρουσιάσει και την Παρέλαση της Λούλας Αναγνωστάκη σε σκηνοθεσία Ένκε Φεζολλάρι στο Θέατρο του Νέου Κόσμου.

Βασίλης Χριστοφιλάκης

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1981. Σπούδασε στην Αγγλία. Έχει σκηνοθετήσει τις μικρού μήκους ταινίες  The Loneliness of the Long Distant Refugee, Missy και Νύφη. Σχεδιάζει ανεξάρτητα κόμικς από το 1998 του Brick και βραβεύτηκε στον 7ο Πανελλήνιο διαγωνισμό κόμικς του περιοδικού 9 τον Οκτώβριο του 2007. Έχει σκηνοθετήσει τις παραστάσεις: Inoubliable του ιδίου (Θέατρο του Νέου Κόσμου, Επίσημη Συμμέτοχη στο Φεστιβάλ Νέων Θεατρικών έργων του Wiesbaden της Γερμανίας – 2008, με τους Σταύρο Σιούλη, Αλέξανδρο Καλπακίδη, Μαριάννα Πουλουτιάδου κ.α) Ο Κυνηγός του Στήβεν Φέτσερ (Θέατρο Πορεία – 2009, με τους Κώστα Καζανά, Σταύρο Σιούλη, Κωνσταντίνα Μιχαήλ, Νάντια Περιστεροπούλου), Χρυσές Δουλειές του Στέφεν Τόμπσον (Θέατρο του Νέου Κόσμου – 2010, με τους Δήμητρα Ματσούκα, Νέστωρα Κοψιδά, Κώστα Καζανά, Σταύρο Σιούλη, Δανάη Σαριδάκη), Μια Τεράστια Έκρηξη του Βασίλη Μαυρογεωργίου (Θέατρο Χώρα στο πλαίσιο του 24hour Theatre Festival – 2010, με τους Γιώργο Πυρπασόπουλο, Ελευθερία Γεροφωκά), Φάντο και Λις του Φερνάντο Αρραμπάλ (Θέατρο Ροές – 2011, με τους Κώστα Καζανά, Μίνα Ορφανού, Αντωνία Καμπάκου, Νίκη Σερέτη, Πάνο Πανάγου)

Η «Ανοιξιάτικη Θύελλα» παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα και δεύτερη στην Ευρώπη.

Σκηνοθεσία: Βασίλης Χριστοφιλάκης
Mετάφραση: Βασίλης Χριστοφιλάκης – Νάντια Περιστεροπούλου
Φωτισμοί: Βασίλης Χριστοφιλάκης
Βοηθός Σκηνοθέτη: Λυδία Χρόνη

Ερμηνεύουν: Κατερίνα Μισιχρόνη, Παναγιώτης Εξαρχέας, Ένκε Φεζολλάρι, Κωνσταντίνα Τάκαλου, Νάντια Περιστεροπούλου, Χρυσούλα Ζυβοπούλου, Μαργαρίτα Καστρινού, Τάσος Καρακύκλας, Νατάσα Οικονομόπουλου, Δέσποινα Νικητίδου