Η παράσταση Κάτω από το ηφαίστειο, βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Μάλκολμ Λόουρυ, με τη σκηνοθετική σφραγίδα του

διεθνώς καταξιωμένου δημιουργού Γκυ Κασσίερς ανεβαίνει στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης Γραμμάτων & Τεχνών στις 24, 25 και 26 Φεβρουαρίου 2011.

Το Κάτω από το ηφαίστειο, που εκδόθηκε το 1947, δεν είναι μόνο το κορυφαίο έργο του Μάλκολμ Λόουρυ, αλλά κι ένα από τα πιο σημαντικά έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Οι κριτικοί (Time, Le Monde) το έχουν κατατάξει ανάμεσα στα δέκα σημαντικότερα βιβλία του 20ού αιώνα. Άλλοι το είδαν σαν «ένα ποίημα» κι άλλοι σαν «μια μουσική σύνθεση». Ο ίδιος ο συγγραφέας το χαρακτήρισε «μια μεθυσμένη Θεία Κωμωδία».

Σίγουρα πρόκειται για ένα έργο ιδιοφυές και μοναδικό. Το μυθιστόρημα του Λόουρυ ενέπνευσε πολλούς μουσικούς, όπως τον Μπομπ Ντύλαν (στο ταγούδι Just Like Tom Thumb’s Blues), και έδωσε το όνομά του σε φεστιβάλ, όπως το Φεστιβάλ Κάτω από το Ηφαίστειο για τις Τέχνες και την Κοινωνική Αλλαγή που πραγματοποιείται κάθε χρόνο στον Βόρειο Καναδά, εκεί όπου ο Λόουρυ έγραψε το βιβλίο του. Το 1984 ο Τζων Χιούστον μετέφερε την ιστορία στον κινηματογράφο, με πρωταγωνιστές τους Άλμπερτ Φίννεϋ και Ζακλίν Μπισέ, αποσπώντας δύο υποψηφιότητες για Όσκαρ.

Το κείμενο του Λόουρυ, που αφηγείται την ιστορία της πτώσης του Βρετανού αλκοολικού προξένου Τζέφρυ Φέρμιν την Ημέρα των Νεκρών στο Μεξικό λίγο πριν από το Β΄Παγκόσμιο πόλεμο, υπήρξε έμπνευση και για τον Γκυ Κασσίερς. Στο Κάτω από το ηφαίστειο, που ανέβηκε αρχικά στο Τονήλχαους, στην Αμβέρσα του Βελγίου (2009), το φιλτράρισμα της πραγματικότητας και ο τρόπος αναπαράστασης βασίζονται στη μείξη των γραφιστικών μέσων με μια αυθεντικά θεατρική αισθητική.

Ο σκηνοθέτης αναπλάθει την ατμόσφαιρα της μέθης και το απεγνωσμένο ψυχικό ταξίδι του Φέρμιν, καθώς ισορροπεί για τελευταία φορά ανάμεσα στο «τρέμουλο της έλλειψης και στην άβυσσο της υπερβολής», ανάμεσα στον παράδεισο και στην κόλαση, ανάμεσα στη ζωτική του ανάγκη για έρωτα και στο ραγδαίο βύθισμα στη μοναξιά και στο θάνατο. Ο Κασσίερς με τον Γιόσσε Ντε Πάου, που υπογράφει τη διασκευή ενώ κρατά και τον πρωταγωνιστικό ρόλο, ταξίδεψαν στο Μεξικό για να κινηματογραφήσουν το πραγματικό περιβάλλον της δράσης.

H θεατρική σκηνοθεσία, στη μεταμοντέρνα της εκδοχή, ενδιαφέρεται κυρίως για μια αυτάρκη αναδημιουργία του κόσμου παρά για την πιστή του απόδοση. Μάλιστα, με την πλήρως απενοχοποιημένη αφομοίωση της ηλεκτρονικής εικόνας, η πρόθεση αυτή ενδυναμώνεται. Σε μια τέτοια κατεύθυνση εγγράφεται η τέχνη του Βέλγου σκηνοθέτη Γκυ Κασσίερς. Ο Κασσίερς, καλλιτεχνικός διευθυντής του Τονήλχαους, θεωρείται ένας από τους πρωτοπόρους θεατρανθρώπους της Ευρώπης. Έχει κατακτήσει και εξελίξει την προσωπική του θεατρική γλώσσα, στην οποία συνδυάζει μοναδικά τα δύο του μεγάλα πάθη: την οπτική τεχνολογία και την λογοτεχνία.

Στις 24-26 Φεβρουαρίου, η σκηνή της Στέγης Γραμμάτων & Τεχνών θα πλημμυρίσει από εικόνες του εξωτικού μεξικάνικου τοπίου, που προβάλλονται επεξεργασμένες ώστε να αναπαραγάγουν το παραισθησιακό νοητικό σύμπαν του ήρωα. Η πλοκή του μυθιστορήματος υποχωρεί δίνοντας τη θέση της σε μια αποσπασματική διαδοχή εικόνων, με τους ηθοποιούς άλλοτε να χάνονται μέσα στο εικονικό κάδρο κι άλλοτε να διαφοροποιούνται από αυτό. Διατηρούν όμως πάντα ένα πέπλο μοναξιάς που επιτείνει τη φαντασιακή υπόσταση των προσώπων που ερμηνεύουν οι σπουδαίοι ηθοποιοί της ομάδας του Τονήλχαους.

Συντελεστές:
Σκηνοθεσία: Guy Cassiers
Κείμενο: Josse De Pauw, βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Malcolm Lowry
Δραματουργία: Erwin Jans
Σκηνικά: Enrico Bagnoli, Diederik De Cock, Arjen Klerkx
Κοστούμια: Katelijne Damen

Ερμηνεύουν: Katelijne Damen, Josse De Pauw, Bert Luppes, Marc Van Eeghem

Παραγωγή: Toneelhuis (Αμβέρσα)
Συμπαραγωγή: Théâtre de la Ville Paris / Festival d’ Automne à Paris (FR), MC2 Grenoble (FR), Théâtre du Nord, Lille (FR), Maison de la Culture d’ Amiens (FR), Le Volcan, Le Havre (FR), La Comédie de Reims (FR)
Ευχαριστίες: Universitaire Associatie Brussel / Het Platform / Doctoraat in de Kunsten / Het Brussels Model and Universidad Nacional Autonoma de Mexico / Centro Cultural Universitario Tlatelolco
Η παράσταση είναι στα φλαμανδικά με ελληνικούς υπέρτιτλους.

Παρασκευή 25 Φεβρουαρίου 2011

Παράλληλη δράση:
Συζήτηση με τους συντελεστές, μετά την παράσταση
Κεντρική Σκηνή
Συζήτηση μετά την παράσταση με τους συντελεστές της παράστασης, Guy Cassiers (σκηνοθεσία), Josse De Pauw (κείμενο) και Erwin Jans (δραματουργία).
Συντονισμός: Κάτια Αρφαρά, Υπεύθυνη Τομέα Θεάτρου & Χορού, Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών.
Η συζήτηση θα γίνει στα αγγλικά και θα υπάρχει διαδοχική μετάφραση.